Siz bu satırları okurken ben, 40 derece 59 dakika 38 saniye Kuzey, 28 derece 50 dakika 2 saniye Doğu'da olacağım. Beni merak etmeyin! Başım sıkıştığında 354 metre ötemdeki 75. Yıl Polis Merkezi'ne, başım ağrıdığındaysa 436 metre uzağımdaki Özel Yenibosna Hastanesi'ne gideceğim. Alışveriş yapmak istersem de 17 metre mesafemdeki Koçtaş'ı tercih edeceğim.
Haberimizin ilgi uyandıracak ve sizlere kendini okutturacak cümlelerini yazdığımıza göre, artık detaylara geçebiliriz. Yukarıda yer alan ayrıntıların kafadan atılmış rakamlar ve yerler olduğunu düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz. Zira bu kadar tafsilatı, Turkcell'in 'Neredeyim' servisi sayesinde biliyoruz. Ki bizim de bu servisin varlığından -pek çok kişi gibi- Hürriyet gazetesi yazarı Yılmaz Özdil sayesinde haberimiz oldu. Peki neden herkes, üç operatörün kaç kontöre, kaç dakika konuşturduğunu biliyor da, bu kadar önemli bir servisi bilmiyor? Sözü bu noktada Yılmaz Özdil'e bırakıyoruz: "Abuk sabuk reklamlar yapıp, 3 kuruşa indirdik, 1 kuruşa indirdik filan gibi, dini imanı para olmuş millete 'ucuzluk' müjdeleri verileceğine, bu tür 'hayat kurtaran bilgiler' verilseydi, Muhsin Yazıcıoğlu ve diğer 5 kişi çoktan bulunmuş olurdu. Çalıştığı kurum, o telefon eden gazeteci arkadaşıma 7777'yi öğretseydi, önce konumunu öğrenir, sonra 112 Acil'i arardı. Sağlık Bakanlığı, 112 Acil'de çaresizce çırpınan o kızcağıza 7777'yi öğretseydi, 'Gazeteci arkadaşım, lütfen 7777'ye mesaj at, sonra hemen beni tekrar ara." derdi. İçişleri Bakanlığı, 155 İmdat'taki polis memuruna 7777'yi öğretseydi, o polis memuru, en azından 112 Acil'deki kızcağıza öncelikle ne yapması gerektiğini söylerdi."
NEREDEYIM yaz, 7777'ye yolla!
Turkcell hatlı cep telefonlarından büyük harflerle NEREDEYIM yazarak 7777'ye gönderdiğiniz takdirde Türkiye üzerinde nerede olduğunuzu ayrıntılarıyla öğrenebiliyorsunuz. Operatörden gelen cevap üç bölümden oluşuyor: "Bulunduğunuz bölge, coğrafi konumunuz ve size en yakın noktalar..." İlk başlığın altında bulunduğunuz bölge; il, ilçe, semt, mahalle, cadde ve sokak isimlerine dek tek tek belirtiliyor. Coğrafi konumunuzda ise dünya üzerinde hangi enlem ve boylamlar üzerinde olduğunuz bildiriliyor. Son başlıkta ise en yakınınızdaki karakol, hastane gibi önemli yerlerin kaç metre uzaklıkta oldukları, telefon numaralarıyla birlikte iletiliyor. Mesajın en sonunda da Polis İmdat, Jandarma, Hızır Acil ve İtfaiye'nin acil durum numaraları hatırlatılıyor. Sistem, şehiriçinde 300-500 metre, şehirdışındaysa 1-1,5 kilometre sapma gösterebiliyor. Bu sapma sizi korkutmasın. Lakin arama kurtarma çalışmaları için oldukça iyi. Bu uygulama diğer operatörlerde bulunmuyor.
Acil durumlarda tek numara: 112
Acil durum numaralarından bahsetmişken Türkiye'deki karmaşa ile Avrupa ülkelerindeki koordinasyona değinmeden geçmeyelim. Nitekim İHA muhabiri İsmail Güneş'in 112 Acil Servis'inde görevli olmasına karşın ne yapacağını bilmeyen kadınla yaptığı konuşma hâlâ hafızalarda. ABD'de ve Avrupa'da acil durumlar için tek numara sistemi var. Telefona bakan görevliler, uzman kişiler tarafından eğitiliyor. Tüm birimler merkezden koordine edilirken Türkiye'deyse işler sarpa sarıyor. Her birim için ayrı bir numara tuşlamanız gerekiyor; tabii o numaralar aklınızdaysa!.. ABD ve Kanada'nın acil durum numarası 911, İngiltere'ninki 999 ve diğer Avrupa ülkelerinden Fransa, Almanya, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, İzlanda, Hollanda, Portekiz ve Romanya'nınki 112... AKUT Başkanı Nasuh Mahruki, acil durumlarda tek merkezden yönetimin önemine dikkat çekerken Acil Tıp Uzmanları Derneği Başkanı Doç. Dr. Başar Cander, kısa bir süre sonra Türkiye'nin de tek numaraya geçeceğinin müjdesini veriyor. Tek numaralı sistemin organize çalışmayı sağlayacağını belirten Başar Cander, "Bir afet durumunda olay yerine hem ambulansın hem itfaiyenin hem de polisin gitmesi gerekebiliyor. Bu ekiplerin aynı numarayla tek merkezden takip edilmesi hem ekipleri yönlendirmede hem de vatandaşın olayı haber vermesinde kolaylık sağlayacak." diyor.
***
Yüzyılın modern pusulası GPS
Pusulanın icadından önce insanlar, gündüzleri güneşe, geceleri ise yıldızlara bakarak yönlerini buluyordu. Uyduların bizleri yukarıdan takip eden gözler haline gelmesiyle birlikte, herhangi bir nesnenin yerini belirlemek Küresel Yer Belirleme Sistemi GPS (Global Positioning System) teknolojisi ile çok kolay hale geldi. GPS, önce dünyanın etrafında dolaşan uydulardan gelen bilgileri alıyor. Ardından kişinin uydularla arasındaki mesafeyi ölçüyor. Böylece o kişinin dünya üzerindeki konumu (enlem/boylam) belirleniyor. Cihaz gerekli hesaplamaları yaptıktan sonra kesine yakın bir yer tespiti yapıyor. Cihaz en fazla 10 metre sapma gösteriyor. Normal GPS haberleşmesi tek yönlü ve ücretsiz. Eğer konum bulma işlemini hızlandırmak istiyorsanız, GPRS teknolojisini kullanarak çalışan 'yardımlı GPS' teknolojisini seçmelisiniz. GPS teknolojisi, piyasaya yeni çıkan birinci sınıf telefonların hemen hepsinde var. Ayrıca araçlarda kullanılan navigasyon cihazları da bu teknoloji sayesinde çalışıyor. İHA muhabiri İsmail Güneş'te GPS teknolojisine sahip bir cep telefonu ya da bir navigasyon cihazı olsaydı, belki de o, şimdi aramızda olacaktı.
SERKAN KARA
Zaman
