Ahlak Hakkında Kırk Hadis
(40.Hadis)-“Dağ yerinden ayrıldı, diye bir haber işitirseniz söyleyeni doğrulayınız ve bir adam huyundan vazgeçmiştir diye duyacak olursanız haberciyi tasdik etmeyiniz.Çünkü o, yaratılışı (tabiatı) üzerine bulunmuş olur.” (Feyz`ül-Kadir c.1,s.381)
Açıklama:Huylar iki gurupta toplanır.
a-)Cibilli Huylar
b-)İktisabi Huylar
a-)Cibilli huylar, yaratılışında kula verilen, ana veya babasından irsiyet yolu ile çocuğa geçen huylardır.
b-)İktisabi huylar ise ferdin aile ve cemiyetten öğrendiği ve sahip çıktığı huylardır.Hadis-i şerif`de değişmeyeceğine işaret olunan huy irsiyet yoluyla çocuğa geçen “cibilli” ahlaktır.Babası çok öfkeli veya annesi çabuk küsen bir çocukta babaya yahut anneye benzeyen ahlak,cibillidir.Bu kabil huyların değişmesi mümkün değildir.
İktisabi huylar, ferdin sonradan öğrenip kazandığı huylar olduğu için, iyisi de kötüsü de ayrılabilir.İyisini tutmak da kötüsünü atmakta mümkündür.Bu itibarla, kişi kazandığı kötü alışkanlıkları, değişmez sanarak, onları işlemeye devam etmesi, yanlış bir kanaattir.