Allah kelimesi ile tanrı kelimesi arasında nasıl bir fark vardır?
Bizim eski atalarımız Müslüman olmadan önce yaratıcı bir zâta inanıyorlardı. Belki kendilerine göre, değişik tanrıları da vardı. Ama onlar daha çok kendi lehçeleri ile "Tengri" dedikleri zaman, zât-ı ulûhiyeti kastediyorlardı. Bu kelime sonra biraz daha incelik kazandı ve tanrı şeklini aldı ki, aslında mabud demektir ve Arapça'daki "İlâh"ın, Fransızca'daki "Diyo"nun, Farsça'daki "Hudâ"nın karşılığı olan bir kelimedir. Ama hiçbir zaman, Cenab-ı Hakk'ın bütün Esmâ-i Hüsnâsını câmî, İsm-i Zât olan Allah kelimesinin karşılığı değildir. Allah dendiği an,bütün kâinatta tecelli eden isimleriyle bir Zât-ı Ecell-i A'lâ akla gelir. Allah kelimesiyle anlaşılan budur. Yani O, Ma'bud-u Mutlak, Hâlık-ı Mutlak, Maksûd-u Mutlak, Rezzâk-ı Mutlak, Bâri-i Mutlak, Cemîl-i Mutlaktır. İlh... Esmâ-i Hüsnâ'yı câmî Allah kelimesinde böyle umumi bir mânâ anlaşılır. Ve, bu îtibarla da Allah'ın (cc) ism-i hâssıdır. Allah dendiği an bu Ma'bud-u Mutlak anlaşılır ve Vâcib-ül Vücûd akla gelir. Ama, tanrı dendiği zamân Yunanlının aklına Zeus gelir. Mısırlının Apis Boğası ve Hintlinin aklına da kendi inekleri... Demek tanrı kelimesiyle yerli-yersiz ma'but kelimesinin akla gelmesine karşılık, Lafz-i Celâle olan Allah kelimesi Vâcibül Vücûd'un ism-i hâssı olarak sadece o Esmâ-i Hüsnâ sahibi Zât-ı Zülcelâl-i akla getirir. Onun için bir insan, tanrı demekle Allah yerinde kullanırsa, maksadını anlatamaz ve hata etmiş olur. Tanrı, ilâh kelimesi yerinde Hudâ, Diyo ve God yerinde kullanılabilir; fakat Allah yerinde değil.. Allah, Cenâb-ı Hakk'ın Zâtının has ismidir. Onun için "LÂ İLÂHE İLLAllah" diyoruz; fakat "Lâ Allah'a illAllah" demiyoruz. Evvelâ ilâhlar, tanrılar ne varsa hepsi nefyediliyor, sonra da ispatta, Ma'bud-u Mutlak, getiriliyor ve sadece Allah vardır, deniliyor.

Mevlid yazarı Süleyman Çelebi, bu hususu çok güzel tefrik ederek "Birdir Allah ondan artık tanrı yok" deyip, her iki kelimenin yerini de tayin ve tesbit etmiştir.

Buna binâen bir insanın ağzından tanrı kelimesi çıktığında, hemen reaksiyon göstermemeli, o adamın maksadına bakmalı, Allah yerinde o mânâyı kullanmışsa tatlıca îkâz etmeli. Aksine, tehevvür gösterilmemeli. Hele günümüzde katiyyen!..

          Selam değerli kardeşlerim,
  Bu başlığı çok beğendim ve birkaç kelime ile katılmak istedim, inşaAllah ifade edebilirim.
  La yoktur kelime anlamı, ilah tanrı, illAllah ise Allah'tan başka demektir,bu böyle açıklandı.
şimdi de sonra ilahın yerine ne koyulursa koyulsun illAllah yani Allah'tan başka yoktur.
  Mesela;Yarattığı şeye en güzel şekli veren anlamı olan Rabb'ı koyalım.Rabb yoktur Allah'tan başka.Burada ilah,tanrı tapılacak şey Rabb'tır.İnsanlık neyi tanrı olarak görürse görsün o tapılan şey yoktur Allah'tan başka.Allah'tan başka tapılacak ilah,tanrı yoktur.Kenan Demirtaş hocadan dinlemiştim.
  Bu mübarek günlerde dilinden düşürmediği lailaheillAllah, anlamını bilmekle daha bir şevkle söyleniyor.Tevhidlere daha bir önem veriliyor.
 

“Allâh” ism-i celâlinin diğer İlâhî isimler içindeki rütbesi-mertebesi farklıdır. Bu ism-i zat; bütün isimleri, sıfatları ve fiilleri kendisinde toplamış; Hâlık Teâlâ’nın (yüce yaratıcı) en büyük/en muazzam ismidir. Yani “Allâh” lafzı zatı ile ism-i a’zam, “el-Hayyü’l-Kayyûm”(1) da sıfatı ile ism-i a’zam’dır.
 
Allâh lafzı, hakiki ma’bûdun yani kendisine kulluk edilmeye lâyık tek ve eşsiz zatın hususi ismidir ve güzel isimleri arasında en meşhurudur.
 
Allâh Teâlâ; kâinatı yoktan var eden, ayakta tutup varlığını devam ettiren tek ve mutlak varlıktır. Onun tasarrufunu eşyanın üzerinden bir an bile uzak tutmak kabil değildir.
 
“Lafza-i celâl” de denilen bu yüce isimde, diğer Esmâ-i hüsnâ’da olmayan hususiyetler vardır. Bir defa hiçbir lisanda Allâh isminin tercümesi, tam karşılığı yoktur. Binaenaleyh -semâ ve şafak demek olan “tan”dan mürekkep ve ilah, mevlâ, hüdâ mânâlarında kullanılan- “Tanrı”(2) kelimesi de dahil hiçbir isim “Allâh” ism-i celâlinin karşılığı olamaz.(3) Her şeyden evvel Lafza-i celâl dahil Cenâb-ı Hakk’ın bütün isimleri tevkîfidir, değiştirilemez. Bir başka isim onun yerine geçemez.

DİPNOTLAR
(1) “el-Hayy”, bütün âlemleri yoktan var edip hayat veren demektir. Ancak sadece hayat vermek kâfi değildir, onu tutup muhafaza etmek icap eder. Hz. Mevlâ, “el-Kayyûm” ism-i şerifleri ile de yarattığı bu kâinatı ayakta tutmakta, hayatiyetini devam ettirmektedir.
(2) Şemseddin Sâmi, Kamûs-i Türkî, İstanbul, 1316, s. 429.
(3) “Allâh’ Cenâb-ı Hakk’ın zâtını, sıfatlarını, fiillerini hep birden ifade eden lafza-i celâldir. Bütün kemâl sıfatları ondadır. Hak ve bâtıl ma‘bûdlara ıtlak edilen ve cemi‘lenen ‘Tanrı’ kelimesi onun yerini tutamaz. Allâh lafzı cemi‘lenemez. Allâh, Allâh’dır.” Çantay, Hasan Basri, Kur’ân-ı Hakîm ve Meâl-i Kerîm, İst., 1976, 1, 12.

("Allâh" ism-i celâli, "tanrı" ve benzeri isimler, Halis ECE)

Teşekkür ederiz