Gönderen Konu: Alternatif Yakıtlar ve Yakıt Tasarrufu (Okunma sayısı 3672 defa)

Mücteba · « : 14 Mayıs 2013, 16:57:19 »

Alternatif Yakıtlar ve Yakıt Tasarrufu

Otomotiv mühendisi Doç. Dr. Ahmet Necati Özsezen ile alternatif yakıtlar ve yakıt tasarrufu üzerine konuştuk.

Benzinli motorların verimi %30-35, dizel motorların verimi ise %35-40 civarındadır. Bu oranlar yakıtın önemli bir bölümünün yakılmadan çevreye bırakıldığını göstermektedir. Çevreye salınan gazlardan karbon monoksit, yanmamış hidrokarbonlar, azot oksitler ve is emisyonları insan sağlığım ciddi bir şekilde tehdit etmektedir. Bu durum, geleneksel motorlara göre daha düşük yakıt sarfiyatına sahip, daha çevreci ve çeşitli alternatif yakıtlar kullanılabilen içten yanmalı motor teknolojisine geçilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.

İlk alternatif yakıtlar ne zaman ortaya çıktı?

İlk alternatif yakıtlar dizel ve benzin kadar eskidir. 1850’li yıllarda petrol kuyuları açılmaya başlanmıştı. Aynı yıllarda dört zamanlı, buji ateşlemeli motorların mantığı da ortaya atıldı. 1896 yılında sıkıştırma ateşlemeli dizel motor icat edildi. Çok kısa aralıklarla yapılan bu icatlar döneminde ilk defa kömür tozu gibi farklı yakıt türleri de denendi. Ancak sıvı yakıtların daha kullanışlı olduğu görülünce, alternatif yakıtlarda sıvı hal ön plana çıktı. ilk olarak etanol ve bitkisel yağlar da alternatif yakıt olarak bu dönemde kullanılmıştır.

Biyodizel nasıl bir alternatif yakıttır?

Ham yağ içerisindeki gliserinin tamamen arındırılmış yakıt türlerine biyodizel diyebiliriz. Yani saf esterin elde edilmesi gerekiyor. Bu şekilde biyodizel kullanıldığında motora zararı olmuyor. Motor performansında azalma olmuyor. Bazı emisyon değerlerinde iyileşmeler oluyor. Biyodizelin yanması sırasında ortaya çıkan karbonun fotosentez ile karbondioksite dönüştüğünü söyleyen bilim adamları da var.

Ancak biyodizelin Türkiye de kullanımı ile ilgili sıkıntılar var. Türkiye’de üretilen yemeklik yağ, kendisine bile yetmiyor. Yaklaşık 850 bin ton yağ üretiyoruz, 1650 ton yağ tüketiyoruz. Tablo böyle olunca biz de biyodizeli konuşmak biraz afakî kalıyor. Tarım politikalarında yapılmak istenen çalışmalarda zamana ihtiyaç var. Bu politikaların hız kazanması ile biyodizel konuşabilir. Şu an için Türkiye de atık yağlardan biyodizel üretilmesi avantajlı gözüküyor.

10 numara yağ alternatif yakıt olarak kabul edilebilir mi?

On numara yağ oldukça ince bir yağ çeşididir. Silindir içerisinde ve enjektörde koklaşmaya sebep olduğundan dolayı, enjektörde tıkanmaya ve motorda arızalanmaya sebep olur. Motorun ömrünü azalttığı için alternatif yakıtlar arasında sayılamaz.

Kredinin en dikkat çekici özelliği, yüzeysel bir özgürlük adına geleceğin taksitlendirilerek satılmasıydı. ipotekli otomobilini her ay yeniden satın almak zorunda kalan insan, krediyle aldığı otomobilin elinden kayıp gittiğini görüyor, hatta onun hiçbir zaman tam kendisinin olmadığını hissediyordu. Çünkü yeni sistemde “Nesnelerin yapılış amacı onları elde bulundurmak ve kullanmak değil, onları üretmek ve satın almaktı.” Kişi krediyle aldığı ürünün kendisinin olmadığını biliyor; lakin ipin ucunu kaçırdığı için otomobille statüsünü sergileme hırsı, krediyle çok farklı bir noktaya doğru gidiyor. Kişi otomobille kimliğini yeniden sorgularken reklamcılık düzeyinde kredi, “arzulama stratejisini” kesin sonuca götürmeye çalışıyor. Yani araba yokken hissedilen eksiklik, kredi sonrasında satın almayla yerini rahatlamaya bırakacağı umuluyor.

Tüketimin üretilenlerin önünde gittiği bu yeni sistemde, satın alıp rahatlamak isteyen kişi amaç-araç, sebep-sonuç ilişkisini birbirine karıştırıyor.

Bir taraftan çalışmadan aldığı ürünün meyvesini yerken diğer taraftan kendisine soruyor: “Hırsına uyup statü mü satın aldı. Yoksa gerçekten hedefine ulaşmak için bir araç/vasıta mı aldı?”

Yaptığımız laboratuar çalışmalarında dizel yakıtla performansının benzer olduğunu gördük. Ancak egzoz emisyonları çok farklı. On numara yağ çevreye çok zararlı. Duman koyuluğu ve karbon monoksit emisyonlarında sıkıntı var. Özellikle karbon monokist, insanlarda önce baş ağrısı yapıyor, biraz daha fazla solunması ile de zehirlenme görülüyor. Duman koyuluğunun içerisinde katı karbon parçacıkları olduğundan, bu katı karbon parçacıkları solunduğunda direk ciğerlere yapışıyor. Kanserojen bir etki ortaya çıkıyor.

Pompa istasyonlarının problemleri yakıt sarfiyatını etkiliyor mu?

Pompa istasyonlarının en büyük problemi depolarının eski olup oksitlenmiş olması. Oksitlenme olduğunda nem tutma oranı artıyor ve metalik tortular depolarda birikiyor. Nem ve metalik tortular motora zarar veriyor ve yakıt sarfiyatını da etkiliyor. Büyük firmalar genelde istasyonlarını düzenli kontrol ediyor. Bununla beraber, Anadoludaki bazı istasyonların hangi firma ile çalıştığı bile anlaşılmıyor. Bu tür istasyonlarda satılan yakıtlardan kaynaklı motor arızalarına rastlanmakta.

Yakıt tasarrufunda önemli olan nedir?

Yakıt tasarrufu çok yönlü bir mevzu, lastik durumları bile taşıtın yakıt tüketimini etkiliyor. Yakıtın kimyasal enerjisinin yüzde 70’inden fayda sağlanamıyor. Motorun çalışması sırasında yakıt tasarrufu sağlamak için bakımına dikkat edilmeli, enjektörler temiz olmalı, yanma odasına sevk edilen yakıt basıncının yüksek olması gerekiyor. Silindir içerisine alınan havanın engelleyici unsurlardan
uzak olması bunun için ayrıca hava filtrelerinin temiz olması lazım. Bakımların düzenli yapılması gerekiyor, özellikle motor yağı seviyesi düştüğünde ve yağ çamurlaştığında yakıt sarfiyatı artıyor.

Bor katkı maddesi yakıt tasarrufu yapıyor mu?

Bor katkılı yağlar kullanıdığında, borun yağlayıcılık özelliği yüksek olduğundan, motordaki sürtünme bir miktar azaltılmış oluyor. Motorda sürtünme azaldığı için yakıt tasarrufu oluyor. Nanoteknolojili yağlar metal yüzeylere daha iyi sirayet ettiği için yakıt tasarrufunda etkili oluyor. Aynı zamanda, uzun bir yağlama kalitesi sağlıyor.

Motora giden yakıt borusuna takılan mıknatıslı halka, yakıt tasarrufu yapıyor mu?

Uludağ üniversitesinde yapılan bir testte mıknatısın yakıt tüketimi üzerine bir tesiri görülmemişti. Ancak yakıt tüketimini azaltıyor diyenler hocalarımıza da var. Atılım Üniversitesinden Prof.Dr. Demir Bayka hocamız gibi. Sistem anlatıldığında mantıklı geliyor ama deney sonuçları üzerinde çok çelişkili ifadeler var.

Gelecek taşıt teknolojisi ve yakıt sistemi nasıl olacak?

Gelecekte elektrikli ve alternatif taşıtların yaygın olacağı kanısındayım. Şu an termodinamik diye bir bilim var. Bundan 150 yıl öncesine baktığımızda bu isimde bir bilim dalı yoktu. içten yanmalı motorların 1850’li yıllarda başlayan serüveni belki bir süre sonra devrini kapatacak. içten yanmalı motorların çevresel problemi, kullandığı kaynakların sınırlı olması bu tür varsayımları güçlendiriyor.

Haber Merkezi | 10 Mayıs 2013 | www.insanvehayat.com

Haberler:

Gönderen Konu: Alternatif Yakıtlar ve Yakıt Tasarrufu (Okunma sayısı 3672 defa)

Mücteba

Alternatif Yakıtlar ve Yakıt Tasarrufu