Hadis-i şerifte, anneye ihsanın üç kere tekrar edilmesi, annenin evlat üzerinde babanın üç misli iyilik ve ihsana hak kazandığını ifade eder. Bunlar Kur’an-ı Kerim’in beyanıyla; sırasıyla hamilelik, sonra doğurma, sonra emzirme zorlukları karşılığıdır ki, babanın bu hususlarda anneye bir iştiraki bulunmamaktadır. Fakat günümüzde annelerin ekseriyeti çocuklarını emzirmeyip; biberonla, mama ile büyüttükleri için üç misli değil, iki misli hakka sahiptirler. Abdullah b. Mes'ûd (R.A.) diyor ki:
- Amellerin hangisi Allah'a Teâlâ’ya daha sevgilidir, diye Hz. Peygamber (S.A.V.)e sordum. O da:
Vaktinde kılınan namazdır, buyurdu.
Sonra hangisi? Resûlullah (S.A.V.):
Sonra anne ve babaya iyilik etmektir, buyurdu.
Sonra hangisi? Peygamberimiz (S.A.V.):
Allah yolunda cihaddır, buyurdu. (Buhari, Mevakitü's-salat: 5, Cihad: 1, Edeb: 1, Tevhid: 48, Müslim, İman: 137-140, Davud, Edeb: 120, Tirmizi, Salât: 13, Birr1, 2, Nesei, Mevakıt: 51, İbn-i Mace; Edeb: 1, A.b. Hanbel, 1/181, 186, 410, 421, 439, 444, 448, 451, 5/368)
Görülüyor ki, ana-babaya iyilik, dinimizin insana yüklediği en büyük, yapılması gerekli olan vazifelerdendir. Onlara can sıkıntısı ile “üf” demek bile haram kılınmıştır. Binaenaleyh, ana–babaya isyan ve eza etmek büyük günahlardandır.
Abdurrahman b. Ebû Bekre (R.A.), babasından yaptığı rivayete göre (bir kere) Peygamberimiz (S.A.V.) ashaba üç defa:
Büyük günahların en büyüğünü size haber vereyim mi? buyurdu. Ashab da:
Evet bildir, Yâ Resûlellah, dedi. Resûlullah (S.A.V.) de:
Allah Teâlâ’ya şirk koşmak, ana–babaya isyan ve eza etmektir, buyurdu. Peygamberimiz (S.A.V.) dayanmakta iken oturdu da:
- Dikkat edin, iyi dinleyin! Bir de yalan söz ve yalan şahitliğidir. Dikkat edin! Bir de yalan söz ve yalan şahitliğidir, buyurdu ve bu sözü durmadan tekrar tekrar söylüyordu ki, hatta biz Resûl-i Ekrem (S.A.V.)e acıyarak:
- Keşke sussa, dedik. (Buharî, Şehadet: 10, Edeb: 6, İsti'zan: 35, Eyman: 16, Diyat: 2, İstitabe: 1, Müslim; İman: 143, Tirmizi, Birr: 4, Tefsir sûre: 4, 4-7, Neseî, Tahrim: 4, Kasame: 49, Darimi, Diyat: 9, A.b. Hanbel, 5/36, 38-413)
Abdullah İbn-i Amr (R.A.)den rivayete göre, Resûlullah (S.A.V.) şöyle buyurdu:
"Rabbin rızası, ana-babanın rızasındadır. Rabbin gazabı da ana-babanın gazabındadır." (Tirmizi, Birr: 3, Hakim, Müstedrek, 4/152)
Ebu'd-Derda (R.A.) dan rivayete göre, Resûlullah (S.A.V.) şöyle buyurdu: “Ana ve baba cennet kapılarının tam ortasıdır. İstersen o kapıyı muhafaza et, istersen zayi et.” (Tirmizi, Birr: 3, Hakim, Müstedrek, 2/197, 4/152)