Gönderen Konu: Baharat ve Tarihçesi  (Okunma sayısı 4397 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Fatihan

  • Administrator
  • popüler yazar
  • *****
  • İleti: 6994
  • Milimi milimine Ehli sünnet...
Baharat ve Tarihçesi
« : 07 Kasım 2008, 00:02:07 »

BAHARAT NEDİR?
Baharat; Çiçek, yaprak ve kabukların kurutularak hazırlanmasından elde edilen , her mevsim lezzet ve şifa dağıtan bitkilerdir. Bazen bir bitkinin çiçeği, bazende bir ağacın kabuğu ile şifa olan baharatlar çok eski tarihlerden beri insanlar tarafından değişik amaçlarla kullanılmış ve tüm bu özelliklerinden dolayı baharat ticareti insan hayatında önemli bir yere sahip olmuştur. Baharat üretiminin büyük bir kısmı uzak doğu ülkelerinde yapılmaktadır. Evimizde de rahatlıkla hazırlayabileceğimiz baharatlar, tıp alanında ve ilaç yapımı gibi alanlarda da sıklıkla kullanılmıştır. Eskiden insanlar sağlık problemlerini şifalı bitkiler aracılığı ile gidermeye çalışırlardı. Ancak gelişen dünyada insanlar baharatlar yerine sağlığı dışarda aramaktadır. Oysa baharatlar hem %100 doğal hemde kişiye hiçbir yan etkisi olmayan bitkilerdir. Halen anneannelerimiz, babaannelerimiz bir yerimiz ağrıdığı zaman bu baharat karışımlarından hazırlarlar. Bu tür işlemler her ne kadar küçük şehirlerde devam etsede büyük şehirlerde bilinen baharatların dışında baharatların faydalarını hatta isimlerini bile bilmiyoruz...


BAHARAT TARİHİ
Baharatın tarihi ve kullanımı İnsanlığın başlangıcına kadar uzanmaktadır.Baharat günümüzde ve sonrasında da kullanılmaya devam edecektir. Tarihte baharatı ilk kullanan ülke uzak doğu olarak kabul edilir. Avrupa ülkelerine de Hindistan ve Seylan gibi ülkelerden getirilen baharatlar ilaç ve merhem yapımında kullanılırdı. O yıllarda bilinen ilk baharat az bulunduğu için çok pahalıya satılan Hint karabiberiydi ve birşeyin pahalı olduğunu belirtmek için ''hint karabiberi'' gibi denilirdi.
Ortaçağ Avrupa'sında zencefilin kullanımı karabiber kadar yaygın ve onun kadar pahalıydı. İran ve Frigya'dan gelen safran, ilaç ve boya yapımında kullanılan keşmir, Romalılar tarafından biliniyor ve kullanılıyordu.
9. yüzyıldan itibaren baharatın Bizans İmparatorluğu yoluyla Avrupa'ya geçmesi yasaklandı. Fakat baharatın güzel tadı ve çok miktarda tüketilen etin korunması için baharata duyulan ihtiyaç, zengin sınıfına dahil olan insanlara baharatı unutturamadı. Portekiz, İspanya, İngiltere, Fransa ve Hollanda gibi sömürgeci ülkeler 16. ve 17. yüzyıllarda baharat ticareti konusunda büyük bir yarışa girdiler.

16. yüzyılın başında İbni Sina'nın da bahsettiği gibi Hindistan cevizi ve Meksika vanilyası Avrupa'ya geldi ve Lizbon'da 1560 yılına kadar baharatın fiyatı sürekli olarak arttı. 19. yüzyılın başlarına kadar baharat, sürekli değeri yükselen bir ürün olmuştur. Baharat yetiştirilen bölgelerin çoğalması ve insanların yemek zevklerinin değişmesi nedeniyle 19. yüzyılın başlarında baharatın ticari değerinde azalma olmuştur.
Afrika ülkelerinden Anadolu'ya kervanlarla baharat getiriliyordu.Kervanlarla güney illerimize gelen baharatlar, oradan İstanbul ve diğer illerimize gönderiliyordu. Baharat çeşitlerinin Uzak doğu'da yetiştirilmeye başlanmasıyla birlikte buradan denizyoluyla İskenderun'a getirilmeye başlandı.
Başka ülkelerden baharat getirilmesi zor ve masraflı olduğundan ülkemizde de baharat yetiştirilmeye başlandı. Fakat hava şartlarının Hindistan cevizi ve karabiber gibi baharatların yetiştirilmesi için elverişli olmamasından dolayı bu baharatlar dışardan getirilmeye devam etmektedir.
Günümüzde baharat en çok Hint'liler tarafından kullanılmaktadır. Avrupa ve Amerika'da özellikle Fransız ve İtalyan mutfaklarında baharat çok büyük bir öneme sahiptir ve bol miktarda kullanılmaktadır. Türkiye'de baharatı fazla kullanan ülkeler arasında yer alıyor. Türk yemeklerinin özelliği kullanılan baharatların çeşitliliğinden kaynaklanmaktadır. Güneydoğu illerimizde acı biber kullanımı fazla olmakla birlikte artık her yemekte kekik, nane ve son yıllarda kullanımı artan kimyonda önemli bir yer almaktadır.

kaynak:
Google

Çevrimdışı Tuğra

  • popüler yazar
  • ******
  • İleti: 6599
Baharat
« Yanıtla #1 : 13 Mart 2012, 15:50:14 »

Baharat

Baharat, keyif ve şifa ruhunun doğaya serpiştirilmiş halidir. Öncelikli kullanım amacını şifa oluşturmaktadır.

Sümer, Akkat ve Asur Uygarlıklarını kapsayan Mezopotamya uygarlıklarında  ( İsa’dan önce 3000 yıllarına kadar uzanmaktadır) bu kültürlerin rahipleri tarafından uygulanan tedavilerde kullanılan ilaçların mühim bir kısmı bugün bizim baharat diye tanımladığımız bitkisel droglar ile hazırlanmaktadır.

Lapa merhem, liniment, şurup gibi şekillerde rastlanmaktadır.

Osmanlı' da tıbbi bitkilerle ilgili en mühim kaynak İbni Sina, İbni Baytar ve Razi gibi yazarların eserleri idi. Osmanlı padişahları bu işe çok önem verirmiş ve bu dönemde yaşayan Evliya Çelebi gibi kişilerden faydalanılmıştır.

Batılı tacirlerin ilk karşılaştıklarında hayranlıklarını kazanan bu tat ve koku mucizesi, Orta Çağ Avrupası'nda soyluların sofralarına da girince çok önemli bir ticaret ürünü haline geldi.
 
Baharat 7 ana grupta incelenir :
 
1- Köklerinden faydalanılanlar: Kara turp, kırmızı turp gibi.
 
2- Gövdelerinden faydalanılanlar: Zencefil, tarçın gibi.
 
3- Yapraklarından faydalanılanlar: Nane, kekik, merzengüç, maydanoz, defne gibi.
 
4- Soğan yapısında olanlar: Mutfak soğanı, sarımsak gibi.
 
5- Çiçeklerinden faydalanılanlar: Karanfil gibi.
 
6- Meyvelerinden faydalanılanlar: Kimyon, anason, karabiber, kırmızı biber, vanilya gibi.
 
7- Tohumlarından faydalanılanlar: Hardal, küçük hindistancevizi gibi, çörekotu, kişniş gibi.
 
Baharatlar Çeşitleri
 
Acı Kırmızı Toz Biber, Adaçayı, Anason, Ardıç, Beyaz Toz Biber, Biberiye, Çemenotu, Cevz-i Bevva, Çörekotu,Defne,Dereotu, Dolmalık Fıstık, Fasulye otu, Frenk Fesleğeni, Frenk Maydanozu, Hardal, Haşhaş Tohumu, Hintcevizi, Karabiber,Kakule, Karanfil, Kerbel, Kereviz, Kekik, Kimyon, Kişniş, Köftebaharı, Köri, Kuşüzümü, Maydanoz, Melisotu, Mercanköşk,Miskotu, Muskat, Nane, Pembebiber, Pimpinel, Pul Kırmızı Biber, Rezene, Roka, Safran, Sumak, Susam, Tarçın, Tarhun, Tatlı Kırmızı Toz Biber, Tere, Vanilya, Yenibahar, Zencefil,  Zerdeçal…
 
sağlık ve yaşam dergisi
〰〰〰〰🐠