Garip Bir Dava
Muhammed bin İdris henüz dört yaşındadır. Tevafuk bu ya, o gün kadı
efendinin sokaklarından geçeceði tutar. Tam o sıra iki öfkeli adam bir
garibi sürükler, kadı efendinin önüne yıkarlar. Muhammed akranlarıyla
birlikte hadise mahalline koşar. Davacılardan biri âlelâcele anlatmaya
başlar: Efendim biz üç arkadaştık. Birlikte bir iş yaptık ve iyice bir para
kazandık. Yalanı yok ya birbirimize itimadımız yoktu. Paramızı hepimizin
güveneceği birine yani buna emanet ettik ve altını çize çize üçümüz
birlikte gelmedikçe vermeyeceksin diye tembihledik. Ama o bize hıyanet
etti.
Kadı yaka paça sürüklenen adama bakar:
-Doğru mu söylüyor bunlar?
-Doğru efendim ama eksik.
-Nasıl yani?
-Evet bunlar dün akþam bana bir kese para bıraktılar ve birlikte gelmedikçe
hiçbirimize verme dediler. Ancak henüz 50 adım bile gitmeden içlerinden
biri geri geldi ve altınları istedi. Uzaktan "Bakın veriyorum" diye
bağırdım, bu ikisi de kafa sallayıp "Tamam" dediler. Söyleyin başka ne
yapabilirdim ki?
Kadı bu kez diğerlerine döner:
-Peki buna ne diyeceksiniz?
-Onu da açıklayalım. Keseyi emanet edip giderken şimdi burada olmayan
arkadaşımız aniden durdu. "Bütün paramızı emanetçiye bıraktık ama bu akşam
ne yiyeceğiz?" dedi. Biz de harcanacak kadar bir şeyler almasına izin
verdik. Hepsini alıp kaybolacağını nereden bilebilirdik?
-Hmmm þimdi iş vuzuha erdi. Arkadaşınız paraları alıp kaçtı desenize.
-Evet ama biz emanet verdiðimiz adamı tanırız. Ona üstüne basa basa "Üçümüz
birlikte gelmedikçe verme" dedik mi, dedik. O da bunu kabul etti mi, etti.
Gözünü açaydı, aldanmasaydı. Madem bir saflık yaptı, ceremesini çeksin,
bedeli kesesinden ödesin.
Ödesin demek kolaydır ama delikanlı sözkonusu parayı verecek güçte değildir.
Zaten üzgün ve bitkindir. Ağlamamak için dudaklarını ısırır ve büyük bir
teslimiyetle boynunu büker. Zor duyulan titrek bir sesle "Hatalıyım efendim"
der, "Cezama razıyım". Hava bir anda emanetçinin aleyhine döner. Merhametli
kadı gözlerini kısar, sakalını sıvazlar. Bir çıkış yolu arar... Arar ama
nereye kadar?
İŞte tam o sıra küçük dinleyici bedbin gencin elinden tutar. "Ağlama be
amca" der, "Kendini niye üzüyorsun ki?"
-Nasıl üzülmem be gülüm, başıma gelenleri duydun işte.
-Sen gel beni dinle ve de ki: "Parayı vereceğim."
-Haydi istediğin gibi olsun. Diyelim ki parayı vereceğim.
-Emaneti almaları için bunların üç kişi olmaları gerekmiyor mu?
-Gerekiyor.
-Öyleyse söyle onlara "Getirsinler arkadaşlarını, alsınlar paralarını!"
***
Ne berrak bir muhakeme ve ne müthiş zekâ değil mi? Eh, yıllar sonra İmam-ı
Şafii diye anılacak bir çocuk başka nasıl olabilir ki?
Esmaül Hüsnâ e-mail grubundan alınmıştır.
