Fatih Sultan Mehmet’in Çeşm-i Cihan / Dünyanın Gözbebeği dediği kadar var. Karadeniz’in bu şirin kıyı şehri, Amasra’da denizle yeşil iç içe geçiyor. Daha Bartın’a geldiğinizde tarifi mümkün olmayan bir heyecan kaplıyor içinizi. Bir an evvel Amasra’ya ulaşma arzusu ile yanıp tutuşuyorsunuz.Rivayete göre; Fatih Sultan Mehmet Han, çıktığı bir Anadolu seferinde, Karadeniz kıyısında bulunan Amasra’yı Cenevizliler’den alınca, şimdiki Bakacak Tepesi diye bilinen yere gelir ve Lala’sına (eğitmeni) dönerek Lala Lala, Çeşm-i Cihan bu mu ola (Dünyanın göz bebeği burası mı?) diye sorar. Lala’sının ona ne cevap verdiğini bilmiyoruz; ama Fatih Sultan Mehmet Han’ın övdüğü kadar var.
Karadeniz’in bu şirin kıyı şehri Amasra Denizle yeşilin iç içe geçtiği bir yer. Daha Bartın’a geldiğinizde tarifi mümkün olmayan bir heyecan kaplıyor içinizi. Bir an evvel Amasra’ya ulaşma arzusu ile yanıp tutuşuyorsunuz. Bartın-Amasra arası 17 km diyor şoför. Ama yeşillikler arasında kıvrılan yol, uzadıkça uzuyor. Sahile yaklaşırken sizi ilk olarak Kuş Kayası Yol Anıtı karşılıyor. Amasra’ya 4 km mesafedeki anıt, Roma İmparatorluğu zamanında karayolu dinlenme yeri olarak inşa edilmiş.
Tam tepeye çıkıp son kıvrımı da döndüğünüzde bir anda zaman duruyor sanki, uçsuz bucaksız deniz alıp götürüyor insanı. Şehir merkezine girdiğinizde çıkıyorsunuz gördüğünüz rüyadan. Beton binalar sarıveriyor dört bir yanınızı. Ama bu korku uzun sürmüyor. Tam bir kıyı kasabası olan Amasra’da hangi sokağa girseniz önünüzde mavi bir sonsuzluk beliriyor. Şehre erken saatte inmişseniz siz beklerken Küçük Liman’da bulunan kafelerin çayı da demlenmeye başlar. Kafeler biraz köhne görünse de bal, tereyağı, salatalık, peynir, domates, yumurta ve yeni demlenmiş çay her şeye değiyor. Amasra esnafı kalabalıktan ve şehre gelen günübirlik ziyaretçilerden şikayetçi. Temmuz-ağustos aylarında Amasra’da trafik felç oluyor, otellerde ve pansiyonlarda yer bulmak zorlaşıyormuş. Bir liman şehri olan Amasra’nın en önemli geçim kaynağı ise kömür madenleri. Binlerce insan ekmeğini yerin altından çıkarıyor. Roma döneminde yapılan, Bizanslılar, Cenevizliler ve Osmanlılar zamanında tadilatlar gören Amasra Kalesi görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. Kalenin iç kale olarak bilinen bölümüne Cenova Şatosu deniliyor. Cenovalıların saray haline getirdiği kale içine, Büyükliman tarafından basamaklı kaldırımla ulaşılan Cenova armalı bir ana kapıdan giriliyor.
Şehir merkezindeki Amasra Müzesi, Küçük Kilise Şapel ve şehirden biraz uzakta kalan Bedesten gezilebilecek yerlerden. Ve tabii ki Fatih Camii... Kale içindeki cami, 9. yy.da Bizans kilisesi olarak inşa edilmiş ve 1460 yılında Amasra’nın fethi sırasında Fatih Sultan Mehmet tarafından camiye dönüştürülmüş. Caminin en önemli özelliklerinden birisi ise cuma hutbelerine hatibin hâlâ kılıçla çıkıyor olması. Gerçi tarihî kılıç çalınmış; ama yetkililer bir benzerini bularak bu geleneğin sürmesini sağlamış. Şehri gezdikten sonra bir geceniz de Çeşm-i Cihan’da geçsin istiyorsanız Küçük Liman’da gün batımını bekleyebilirsiniz. Güneşin Karadeniz sularında kayboluşu, muhteşem bir senfoniye dönüşecektir.
NASIL GİDİLİR?Şehirlerarası ulaşımı sağlayan karayolu, batıda Çaycuma-Devrek (Zonguldak), Mengen-Yeniçağa (Bolu), güneyde de Safranbolu-Karabük-Gerede (Bolu) üzerinden E-80 otoyolu ile E-5’e ulaşıyor. Doğuda Cide (Kastamonu), güneyde de yine Safranbolu (Karabük) üzerinden Orta ve Doğu Karadeniz ve İç Anadolu’ya açılıyor. Bartın’dan Ankara, İstanbul, İzmir, Trabzon, Bursa ve Antalya’ya her gün düzenli otobüs seferleri yapılmakta. Bartın ile Amasra arası 17 km. olup, her yarım saatte bir minibüs seferleri var.
NE YENİR?Amasra’da Küçük Liman’da bulunan Canlı Balık Restoran, ilçenin en eski mekanı (0 378 315 26 06). Gün batımının en iyi görüldüğü restoranın ünü ilçeninkini çoktan geçmiş. Restoranın meşhur balık salatası’nın yanında deniz ürünlerinin tadına bakmak gerekli. Tüm bunların üstüne bir de tatlı yemek isterseniz tercihinizi Ballı Yoğurt’tan yana kullanmanızı tavsiye ediyoruz.
NEREDE KALINIR?Temmuz-ağustos ayları dışında ilçede kalacak yer sorunu yok. Barış Akarsu’nun bu ilçeye defnedilmesi ziyaretleri artırmış. Amasra Oteli, Amastris Otel, AOTML Uygulama Oteli, Bedesten Otel, Belvü Palas Otel ve Büyük Liman Otel konaklamak için oldukça uygun yerler.
Yusuf Bülbül
Cumaertesi/Zaman
