Gönderen Konu: İmla Ders Notları  (Okunma sayısı 5379 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

zaman_1453

  • Ziyaretçi
İmla Ders Notları
« : 05 Mart 2012, 03:01:43 »


املا درسى نوطلرى
   (آ) ، (ء) و (ى) حرفلرى قالين حرفلرله واقع اولديغى زمان قالين ؛ اينجه حرفلرله واقع اولديغي زمان اينجه اوقونر.
مثلا : اريك :   Erik/ اليك : İlik / آريق : Arık / ايليق : Ilık      
   (مش) لى كجمش زمان ٤ حالده ده (-mış,-miş,-muş,-müş)  ( مش ) شكلنده يازيلير .            مثلا :  ياقمش ، ايجمش ، كورمش ، بولمش
   (دى) لى كجمش زمان ٨ حالده ده  (-dı,-di,-du,-dü,-tı,-ti,-tu,-tü) (دى)  شكلنده يازيلير.    مثلا: كلدى ، قالدى ، سودى ،  بيلدى ، بولدى ، ايشيتدى ...
   (-dır,-dir,-dur,-dür,-tır,-tir,-tur,-tür) بونلرك تمامى (در) شكلنده يازيلير.                   مثلا : واردر ، يوقدر ...
   اسمك دورت حالى واردر :
      (i) حالى : يعنى  (ü-u-ı-i) تمامى { i – ى}   ايله يازيلير. مثلا : كوزى ، بزى
       (e) حالى : يعنى (a-e)  تمامى { e – ه}   ايله يازيلير. مثلا : كوزه ، بزه
       (de) حالى : يعنى  (ta-te-da-de)  تمامى { de – ده}   ايله يازيلير. مثلا : كوزه ، بزه
      (den) حالى : يعنى (tan-ten-dan-den)  تمامى { den– دن}   ايله يازيلير. مثلا :  كوزدن ، بزدن
   توركجه ده كى  , (k) عثمانليجه ده قالين اوقونان يرلرده  {ق}  ايله يازيلير:
مثلا : Kapak  : قاباق /  kaz : قاز
 اينجه اقونان يرلرده  {ك}  ايله يازيلير.  مثلا : Kedi : كدى /  eski : اسكى
   توركجه ده كى  , (g) عثمانليجه ده قالين اوقونان يرلرده  {غ }  ايله يازيلير.                                مثلا :  Karga   : قارغه / : yangın يانغين    
        اينجه اقونان يرلرده  { ك }  ايله يازيلير.  مثلا :gedik : كديك /  geç : كج
   صوكى { ق} ايله بيتن كلمه لره  لاحقه كلديكى زمان بو {ق} حرفى {غ} حرفينه دونوشور .              مثلا : قاباق – قاباغى
    صوكى { ك} ايله بيتن كلمه لره لاحقه كلديكى زمان بو { ك } حرفى {    } حرفينه دونوشور .             مثلا : ديرك – ديركى
   {ن} و {     } حرفلرينك فرقى : بنم كتابمى / سنك كتابكى / اونك كتابنى
   يووارلق {ة } ايله  بيتن كلمه لرك حاللرى :
        ۱ : توركجه ده قوللانيلان { جنت – سنت – روايت } كبى كلمه لر آجيق {ت} ايله يازيلير.
        ٢ : { روضه – حكايه – حمزه } كبى كلمه لر {ة } ايله يازيللر.
        ٣ : تنوين ايله يازيلان كلمه لر { ة } و تنوين اله يازيلير : { نسبة ً – لحكمةٍ – زيادةً }
        ٤ : اقتباس اولونان كلمه لر و جمله لر ايسه اصلى كبى يازيلير.  مثلا : حديقة الجوامع – رحمة للعالمين كبى

        
   بش دورلو { ك } واردر:
    ۱} – كاف عربى (k) : كلام ، كريم ، كدى
    ۲} – كاف فارسى (g) :   كلدى ، كول
    ۳} – كاف توركى : بو ايسه اوج نوعدر :
•   كاف واوى : دوكدى dövdü - / كوكرجن     güvercin –
•   كاف يائى (ğ) : اكدى – eğdi  / اكه – eğe
•   كاف نونى : اوك -    / önصوك – son
فعللرك ايكنجى شخص تصريفلرنده  ده {ك} يازيلر . مثلا : يازدك ، يازيكز كبى .
بر ده {كيمك} سؤآلينك جوابنده {ك} ايله يازيلر. مثلا  : كيمك ؟  سلفك
تركيب بحثى
فارسى اصوله كوره تركيب : باب ، بيت : باب بيت  /   دار ، اسلام : دار اسلام
عربى اصوله كوره تركيب : باب ، بيت : باب البيت   /  دار ، اسلام : دار الاسلام
قاعده :  عمومى اولارق فارسى اصوله كوره تركيب قوللانيلير. بعض كره اضافت كسره سى ايله قوللانيلير. بو حال صوكى { ا- و – ى – ه } ايله بيتمه ين كلمه لر ده اولور. صوكى بو حرفلر ايله بيتن كلمه لر ده ايسه شو شكلده تركيب يابيلير :
   اكر { ه } ايله بيتر سه بويله كلمه لرده {ه } حرفينك اوزرينه اضافت همزه سى قونور. مثلا : رابطه  شريفه  
   اكر { ى } ايله بيتر سه بويله كلمه لرده اضافت همزه سى قونور. مثلا : كشتئ نوح – مسنوئ مولانا
   اكر { ا } ايله بيتر سه بو الف خذف ايديلير ، يرينه  { ى } كتيريلير. مثلا : خلفاى راشدين – علماى كرام
   اكر { و } ايله بيتر سه ، عينى شكلده { ى } {اضافت ياسى} كتيريلير. مثلا : ارضوى محال
جمع بحثى
   توركجه ده تك جمع لاحقه سى واردر ، بو ده {لر} در. مثلا : داغلر – باغلر
   فارسجه ده ايكى جمع لاحقه سى واردر : {ها} و {آن}. ايكنجى دها جوق قوللانيلير .
 مثلا : مريدان – محبان .  {ى} ايله بيتن كلمه لرده {آن}  لاحقه سى اولورسه بو {ى} سسسز حرف اولور. مثلا : عثمانى = عثمانيان
   عربجه جمعلر ايسه سالم جمعلر { ين – آت } {مسلمين – مسلمات } و مكسر جمعلر {نواصر} اولمق اوزره ايكى قسمدر .
منفيلك لاحقه سى {ما} نك حاللرى :
   اكر كلمه نك اورته سنده اولورسه اكثريتله {م} قوللانيلير . بونكله برابر {ما} و {مه} شكلنده ده يازيلابيلير . مثلا : اولمدى ، اولمادى ، اولمه دى
   اكر كلمه نك صوكنده  اولورسه قالين يرلرده {ما} ، اينجه يرلرده {مه} شكلنده يازيلير.
     مثلا : قالمه – كلمه
٥ قسم اخبارى فعل تصريفى واردر :
 { دى } لى كجمش زمان : { دى }   /   { مش } لى كجمش زمان  /  شيمديكى زمان  { يور }
  كله جك زمان { آجق – اجك  }    /   كنيش زمان  { آر – ر- ير – ور }