Gönderen Konu: İlk yardımla hayat kurtarabilirsiniz  (Okunma sayısı 7056 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı dört mevsim

  • araştırmacı
  • ***
  • İleti: 278
İlk yardımla hayat kurtarabilirsiniz
« : 19 Temmuz 2008, 00:32:59 »

İlk yardımla hayat kurtarabilirsiniz



Her yıl yüzlerce hatta binlerce insan ilk yardım uygulanmadığından hayatını kaybediyor ya da sakat kalıyor. Evimizde, yolda, işyerinde, gece veya gündüz ilk yardıma ihtiyaç duyan bireylerle karşılaşabilir hatta bu kişi kendimiz bile olabiliriz.

İlk yardımdaki amaç; tıbbî yardım gelene kadar kaza, hastalık, yangın, boğulma, deprem gibi tehlikeli ve ani durumlarda ferde hayat kurtarıcı, tıbbî olmayan, geçici ve o anda gerekli müdahaleleri yaparak bireyi hayatta tutmak, durumunu korumak ya da muhtemel sakatlıkları önlemektir. Bu müdahaleleri bilinçli olarak ve doğru zamanda yaptığımızda hastanın veya kazazedenin hayatını sürdürmesine yardımcı olabiliriz.

Hayatımızın her anında ilk yardıma muhtaç insanlarla karşılaşabileceğimize göre bu konuda bilgi sahibi olmamız büyük önem arz ediyor. Şunu da unutmamak gerekir ki ilk yardım bilgisi olmayan insanların yapacağı müdahaleler hasta veya yaralının durumunu daha da ağırlaştıracaktır. Televizyonlarda gördüğümüz genellikle kaza yapmış araçlarda bulunan yaralılara bilinçsiz bir şekilde yapılan müdahaleler istenmeyen durumlara yol açabiliyor. Böyle bir durumda yapılacak en iyi şey ilk yardım ekiplerinin gelmesini beklemektir.

Evimizde karşılaşacağımız kaza veya hastalanmalarda ilk yardım olarak neler yapılacağını bilmek de önemli. Yapacağımız küçük müdahaleler kendimizin veya yakınlarımızdan birisinin hayatının kurtulmasına vesile olacaktır.

Unutmayalım ki ilk yardım kaza anında sağlık görevlileri gelene kadar bireyi hayatta tutmak için yapılır. İlk yardım anında panik yapılmamalı, ilk olarak sağlık kuruluşları aranmalı ve hemen ilk yardıma başlanmalı.

Kanamalarda ilk yardım
Çeşitli nedenlerle kanama olduğu durumlarda kanamayı hemen durdurmak gerekir. Yara ufak ve kanama az ise temiz bir bez ile bastırılmalı. Yara içerisinde herhangi bir cisim varsa çıkartılmaya çalışılmamalı, yara üzerine bir bez koyduktan sonra sıkı bir şekilde sarılmalı. En son olarak da kanayan kısmın kalp seviyesi üzerine yükseltilmesi ile birlikte kanama oldukça azalacaktır.

Yaralanmalarda ilk yardım
Çeşitli nedenlerle vücut dokularının bütünlüğünün bozulması durumunda ilk yardım yapacak kişinin ellerinin temiz olması gerekir. Varsa ilk olarak kanama durdurulur ve yaranın etrafı sabunlu su ve tentürdiyot ile temizlenebilir. Yara üzerine herhangi tentürdiyot ya da benzeri bir sıvı dökülmemeli. Yara üzerine pansuman konularak sarılmalı. Yara üzerine pamuk konulmamalı. Ağrıyı, şişliği ve morluğu önlemek amacıyla yaralı bölgenin etrafına havluya sarılı buz konulabilir.

Yanıklarda ilk yardım
Ateş, sıcak bir cisim, elektrik, radyasyon, asit gibi maddelerin dökülerek deriyi yakması durumunda, yanan bölge küçük bir alan ise o bölgeye el sürülmeden içinde buz parçaları bulunan su dolu bir kaba konulmalı ya da musluk altında 10 dakika tutulmalı. Yanan bölgeye temiz bir bez ya da pansuman konulmalı. Yanık nedeniyle deride oluşan içi su dolu kabarcıklar sıkılmamalı ve patlatılmamalı. Yanık üzerine yoğurt, diş macunu, salça gibi şeyler sürülmemeli ve yanık bölgesinde künye, yüzük varsa çıkartılmalı. Asitli sıvılarla oluşan yanıklarda giysiler çıkartılarak yanan bölge bol su ile yıkanmalı. Büyük yanıklar ya da elektrik yanıklarında zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması büyük önem taşır.

Solunum durmasında ilk yardım
Solunum durmasına neden olan herhangi bir etken varsa –takma diş, yabancı cisim, sakız vb.- zorlamadan çıkartılmaya çalışılmalı. Sonra çene yere dik olacak şekilde boyun bükülmeli ve çene açılarak dil öne doğru çekilmeli. Eğer solunum tamamıyla durmuşsa suni solunum yapılmalı. Solunum yollarının açılması ilk 3 dakika içinde yapılmalıdır, beyin daha fazla oksijensizliğe dayanamaz.

Suda boğulmalarda ilk yardım
Boğulma tehlikesi geçiren kişi karaya çıkartılarak sırt üstü yatırılmalı. Yakası, kemeri ya da boğulan kişiyi sıkan herhangi bir şey var ise gevşetilmeli, takma dişleri varsa çıkartılmalı. Ağzının içindeki yabancı cisimler temizlenerek suni solunum yapılmalı ve kişi soluk verdiği zaman başı yana çevrilmeli. Bu işlem 5-6 kez tekrarlandığında yeterli olabilir. Solunum sağlandıktan sonra şahsın giysileri çıkartılarak kuru giysiler giydirilmeli ya da kuru bir battaniye ile sarılmalı.

Boğaza yabancı cisim kaçmalarında ilk yardım
Boğazı tıkanan kişinin yan tarafında durularak bir el ile göğsünden desteklenmeli diğer elin topuk kısmı ile sırtından kürek kemikleri arasına 5 kez vurulmalı. Bu işlem yapılırken kişi mümkün olduğunca öne doğru eğilmeli. Eğer hâlâ yabancı cisim çıkmamışsa karından itme yöntemi uygulanmalı. Tıkanan kişinin arkasına geçerek kollar ile üst karın bölgesinden (göbek deliği üstünden) kişiye sarılmalı şahıs öne doğru eğilmeli. Yumruk haline getirilen el ve diğer el onu kenetleyecek şekilde içe ve yukarı doğru sert darbeler uygulanmalı. Bu yöntemi kişi bir sandalye arkalığından destek alarak kendi kendine de uygulayabilir. Hamile bayanlarda bu uygulanmamalı.

Elektrik çarpmasında ilk yardım
Elektrik çarpması durumunda kendinizi tehlikeye atmadan iletken olmayan maddeler (kuru tahta, sopa, ip, kuru gazete tomarı gibi) aracılığıyla fiş çekilmeli ya da sigorta kapatılmalı. Eğer fiş ve sigorta uzakta bir yerde ise yine iletken olmayan maddelerle elektriğe çarpılan kişinin elektrik teli ile olan ilişkisi kesilmeye çalışılmalı. Elektriğe çarpılan şahsa kesinlikle el veya vücudun herhangi bir organı ile temas edilmemeli. Yanık varsa yanık için olan ilk yardım uygulanmalı.

Kırıklar, çıkıklar ve burkulmalarda ilk yardım

Öncelikle kırık ya da çıkık olduğu düşünülen bölge kıpırdatılmamalı. Kırık olduğu düşünülüyorsa o bölge ve etrafında ağrı, dokunmaya karşı hassasiyet, şekil bozukluğu, şişlik ya da morluk olup olmadığı değerlendirilmeli. Kırık olan bölgede yara ya da kanama varsa ona göre ilk yardım yapılmalı. Kırık uçları hareketsiz hâle getirmek için tespit edilmeli. Kırık bölge hangi durumda bulunduysa o şekilde tespit edilmeli, gereksiz dokunmalardan kaçınılmalı. Kol ya da bacağın etrafına karton koyup çok sıkı olmamasına özen göstererek sarılabilir. Kırık bölge çevresine havluya sarılı buz konulabilir. Eğer kırık bölge parmak ise yandaki parmak ile, kolun alt bölgesinde ise üçgen tülbent yardımı ile boyuna asılabilir. Ayak ve ayak bileğinde bir kırık varsa yumuşak bir yastık üzerine konularak sabitleştirilmeli ve kalp seviyesi üzerinde tutulmalı.

Çıkık ve burkulmalarda ise çıkık olduğu düşünülen eklem bölgesinde ya da burkulan yerde ağrı, şişlik ve hareket sınırlılığı vardır. Çıkıklarda ilk yardımda yapılacak şeyler kırıklarda olduğu gibi hareket ettirilmemeli ve tespit edilmeli. Havluya sarılı buz konulmalı ve kalp seviyesinin üstünde tutulmalı. Kesinlikle sıcak havlu ya da sıcak bir şey konulmamalı. Bu durum şişliğin artmasına neden olur.

Zehirlenmelerde ilk yardım
Gıda yoluyla, ilaçlar ile, kimyasal madde ile, zehirli gazlar ile zehirlenmeler ülkemizde azımsanmayacak kadar fazla. Eğer herhangi bir gıda yoluyla zehirlenildiğini düşünüyorsanız ve bireyin bilinci yerinde ya da çok kısa bir zaman geçtiyse; kusturmaya çalışılmalı ve bol su içirilmeli. Zehrin sulanması ve emilimin yavaşlaması için süt, yumurta akı içirilebilir. Eğer bireyin bilinci yerinde değilse zehirlenmelerde asla kusturulmaya çalışılmaz. Asitle olan zehirlenmelerde de kişi kusturulmaz; su, süt içirilir veya yoğurt yedirilir. Kişinin kusturulmaya çalışılması asitli maddenin yemek borusunu tekrar tahrip etmesine neden olur.

Solunum yoluyla zehirlenmelerde –Örneğin; gaz ve şofben zehirlenmeleri gibi- zehirlenen kişiye temiz hava sağlanmaya çalışılmalı. Camlar, kapılar açılabilir ya da kişi bulunduğu yerden dışarıya çıkartılabilir. Solunum yoluyla zehirlenmelerde kişinin oksijen ihtiyacı arttığından kişiyi oksijeni daha bol ortama geçirmek önemlidir. Bilincinin yerinde olup olmadığına bakılmalı, yerinde ise yarı oturur şekle getirilmeli. Bilinci kapalı ise yan yatar duruma getirilmeli. Bu işlemleri yaparken ilk yardımı yapan kişinin kendini koruması için maske veya ıslak bez kullanılması gerekir. Elektrik düğmeleri ve diğer elektrikli aletler, ışıklandırma cihazları kullanılmamalı. Şofben zehirlenmelerinde gaz zehirlenmelerinden ayrı olarak kişi hareket ettirilmemeli. Soba zehirlenmelerinde de gereksiz yere oksijen ihtiyacını arttıracağından zehirlenen kişi hareket ettirilmemeli.



Bayılmalarda ilk yardım
Bayılan kişinin beynine kan gitmesini sağlamak için giysileri gevşetilerek sırt üstü yatırılmalı ve ayakları yukarı kaldırılmalı. Başının altına yastık konulmamalı. Bireyi zorlamadan kendine gelmesi beklenmeli. Uyarıcı (kolonya vb.) maddeler koklatılıp çekilmeli. Kendine geldiğinde az miktarda su verilmeli.

Burun kanamasında ilk yardım
Burnu kanayan kişinin başı hafifçe öne eğilmeli. Kanın geriye kaçmasına neden olan başı arkaya doğru kaldırma yanlış bir davranıştır. Daha sonra burun kemikleri üzerine basınç yapılmalı ve kanama durana kadar ağızdan soluk alıp verilmeli, asla sümkürülmemeli.

Güneş çarpmasında ilk yardım
Uzun müddet güneş altında kalan çocuklarda daha sık rastlanılan güneş çarpmalarında ilk olarak elbiseler çıkartılarak ılık nemli bir bezle vücut silinmeli. Ateşi 38 veya 39 dereceye düşene kadar bu işlem sürdürülmeli. Kişi kendine geldikten sonra kaybedilen su ve tuzu yerine koymak için yarım bardak suya yarım çay kaşığı tuz karıştırarak içirilmeli. Kişinin talebi olsa dahi soğuk su ya da kola vb. şeyler içirilmemeli.

Donmalarda ilk yardım
Dışarıda donmuş bir kişiyi gördüğünüzde hemen sakin ve daha sıcak bir yere taşıyarak üzerini sıkıca örtün. Asla sıcak soba gibi birden ısının artacağı bir bölgeye geçirmeyin. Amaç bireyin vücut ısısını yavaş yavaş yükseltmek olmalı. Bu amaçla soğuk suya batırılmış bezlerle kişi silinmeli. Kan dolaşımı yeniden başlayınca ılık nemli bezlerle işleme devam edilmeli. Vücut ısısı 37 gibi bir seviyeye geldiğinde ve kişinin bilinci yerine geldiğinde sıcak süt veya sıcak çay içirilebilir.

Böcek Sokmalarına İlkyardım
En çok rastlanılan böcek sokmalarından olan arı sokmalarında ilk yardım olarak bir pamuğa biraz amonyak damlatılarak ısırılan bölgedeki şişliği azaltacaktır. Ayrıca bölgeye havluya sarılmış buz uygulanabilir. Eğer elinizde herhangi bir kaşıntıyı önleyici ilaç bulunmuyorsa ilkyardım amaçlı olarak yemek sodasını  (karbonat)  az bir suda eriterek bir bez yardımıyla sokulan bölge üzerine pansuman yapılmalıdır. Arı sokulan bölgeye asla çamur sürülmemelidir.

Arı sokmalarında risk ısırılan bölgeye göre değişmektedir. Boyun ve boyun bölgesindeki ısırılmalarda risk boyutu artmaktadır. Bu bölgelerde oluşan şişlik solunuma etki edeceğinden çok önemlidir. Arı sokmasına alerjisi olan bir birey bu durumlarda acilen bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.

Diğer böceklerin  ısırma ve sokma durumlarında ise ilkyardımı yapacak kişi elini değdirmeden böceği uzaklaştırmalı, eğer kene ısırığı yada bal arısının iğnesini bıraktığı bir durum mevcut ise çıkarılmaya çalışılmamalıdır. Daha sonra yara sabunlu su ile yıkanmalıdır. Bölgeye soğuk su yada buz uygulaması yapılarak şişlik önlenebilir. Isıran böceğin yaradan çıktığı durumlarda yaranın üstü kapatılabilir.

Kramp Girmesine İlkyardım
 Kramp giren kişi dokunmaya karşı hassas olacağından sakinliğini kaybedebilir. Bu yüzden
 ilkyardımı yapacak kişi sakin olmalı öncelikle kişiyi sakinleştirmelidir. Daha sonra kramp giren kişiyi düz bir zemine yatırarak bir el ile bireyin kramp girmiş ayağı diğer el ile baldırı kavranmalıdır. Kramplarda yapılması gereken ilk şey etkilenen kası germeye çalışılmalıdır.Yavaş hareketlerle ayağı eski haline getirmeye çalışılır. Kramp azaldığında ayak öne arkaya hareket ettirilerek krampın azalmasına yardımcı olunmalıdır. Sıcak su yada havlularda faydalı olacaktır.

Eğer kramp giren kişi sizseniz ayağınızı bükmeden destek alabileceğiniz bir yere geçin ve aynı hareketleri kendinize yapmanız faydalı olacaktır.

Denizde, havuza kramp girerse kesinlikle sakin olunmalı ve sırt üstü yüzülerek karaya çıkılmaya çalışılmalıdır.


İlk yardımda aranabilecek numaralar

110 İtfaiye
112 Ambulans
114 Zehir Danışma Merkezi (Sağlık Bakanlığı)
154 Trafik polisi
155 Polis imdat

Moral Dünyası
« Son Düzenleme: 29 Nisan 2009, 23:46:41 Gönderen: Ay Işığı »

mazhar

  • Ziyaretçi
Ynt: İlk yardımla hayat kurtarabilirsiniz
« Yanıtla #1 : 07 Mart 2014, 19:48:50 »
Bilinçli İlk Yardım Hayat Kurtarır... Ama Nasıl?


            



 Kızılay’ın dahil olduğu Dünya Kızılay Kızılhaç Federasyonlarına göre; Profesyonel yardım ekipleri gelene kadar hasta ve yaralı kişiye ani olarak yapılan yardım olarak tanımlanan ilkyardımla ilgili merak edilenleri Hisar Intercontinental Hospital Anesteziyoloji ve Reanimasyon Bölümü Uzmanı Dr. Damla Aktan’dan öğrendik…

İlkyardımın sadece fiziksel yaralanmaya yönelik değil; aynı zamanda travmatik bir olaydan kaynaklı olarak yaşanılan duygusal ve stresin azaltılması için psikososyal destekte birincil yardım olarak kabul edildiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Aktan; ‘Acil durumların kötü sonuçlarını azaltmada en etkili yol doğru ilkyardımdır. Zehirlenmelerden, trafik kazalarına kadar karşılaşılabilinen sorunlarda doğru ilkyardım uygulaması için öncelikle uzman eğitimcilerden eğitim alınması gerekir. Ülkemizdeki trafik terörü, ilkyardım konusunda çok daha duyarlı olmamızı gerektiriyor. Kaza ölümlerinin yaklaşık % 10’u ilk 5 dakikada, yaklaşık % 50’si ise ilk yarım saatte yaşanır. Bu nedenle ilkyardım eğitimi almış kişilerin kaza yerindeki müdahaleleri, ölümlerin yarısını engelleyebilir; sakatlıkları azaltabilir.

İlkyardımın hayat kurtarmadaki önemi tartışılmaz. Doğru şekilde uygulandığında basit bir sıyrığın bilinçli olarak tedavi edilip enfekte bir yaraya dönüşmesi engellenirken; büyük bir kazada yaşam savaşı vermekte olan kişiye yaşama döndürmeye kadar başarılı sonuçlar alınabilir. Bilinçsiz ve bilgisiz şekilde uygulanan ilkyardım bir hayata mal olabilir. İlkyardım, olayın gerçekleştiği yerde hemen ve bilinçli şekilde yapılırsa başarılı olur. Tüm toplumun bilmesi gereken ilkyardım kuralı; herkesin kendisine, yakınına veya yabancı bir kişiye bilinçli ve uygun şekilde ilkyardım yapmasının insanlık görevi olduğudur. Bunu yaparken de ‘önce zarar verme’ prensibini unutmamak gerekir.’
açıklamasında bulundu.  

İlkyardımda Bunları Yapın!

*Kendinizin ve ortamın güvenliğini sağlayın.
-Olay bir trafik kazası ise, kaza yapan araç yol kenarına çekilmeli, aracın kontağı kapatılmalı, kaza yerinden öncesine trafiği kapatıcı işaretler konmalı, patlama tehlikesi düşünülerek sigara içilmemelidir.

*Yardım isteyin
-Yardım çağırırken ihtiyaca göre en uygun merkezi olan ve Türkiye’nin her yerinden ulaşılabilen 112 Acil Yardım’ı arayın. 112 ile konuşurken;
-Kendinizi tanıtın, olayın içeriği ile ilgili net ve kısa bilgiler verin.
 -Sakin olun.
 -Adres bilgilerini açık olarak verin.
-Yaralı sayısı ve yaralıların durumu hakkında gerekli bilgileri aktarın.
-İlkyardım yapıldıysa, yardımın ne şekilde yapıldığı hakkında bilgi verin.
 -112’deki görevli tüm bilgileri aldığını söyleyene dek telefonu kapatmayın. Hasta ya da yaralılara yapılacak ilkyardımla ilgili bilgi akışını sürdürebilmek için mümkünse hatta kalın.

*Yardımcı olacağınız insanların iznini alın.
-Olay yerinde sakin bir şekilde çevredekilere yardımcı olmak için konu hakkında bilgi sahibi olduğunuzu belirtin.

*Kazazede ya da hastayı doğru değerlendirin.
 Bunun için;

 -Soru sorarak veya dokunarak bilinç durumunu kontrol edin.
 -Solunum kontrolü yapın; gerekirse solunum yolu açıklığı sağlamaya çalışın.
-Kan dolaşımını kontrol edin.
-Ağır kanama varsa durdurmak için gerekli önlemleri alın.
-Baş bölgesinde yara, kanama olup olmadığını kontrol edin.
-Boynunda herhangi bir problem olup olmadığını denetlemek için oynattığınızda en küçük bir ağrı belirtisi var mı dikkat edin.
-İç organların yaralanma ihtimalini düşünerek karın bölgesini yaralara karşı kontrol ederken ağrı olup olmadığını sorun.  
-Kollar ve bacaklarında şekil bozukluğu ve yaralanma olup olmadığına bakın.
 -Bütün bu fiziksel kontrolleri yaparken hastayı mümkün olduğu kadar az hareket ettirin.

Doğru Değerlendirme Hayat Kurtarır!
 Kazazedenin ya da hastanın içinde bulunduğu durumu anlayabilmek için, öncelikli olarak bazı bulguları değerlendirin. Hayati fonksiyonlar adı verilen bu bulgular;

1. Şuur: Acil durumdaki hastada ilk yapılması gereken bilinç düzeyini kontrol etmektir. Sesli ve sonrasında sarsarak yanıt almaya çalışılır.

2. Solunum: Solunumun var olup olmadığı dinleyerek, hissetmeye çalışarak gözlenir. Solunum olabilmesi için havayolunun açık olması gerekir. Şuur bulanık veya kapalı olan hastada dil geriye düşer, havayolu tıkanır, nefes alamaz. Aynı şekilde ağız içinde yabancı madde gıda artığı var ise solunum yolları tıkanabilir. Hastanın ağzı temizlenir. Baş geriye çene yukarı getirilir. Solunumu olan ancak şuuru kapalı olan hasta yan pozisyona getirilmelidir. Hava yolu açıklığı sağlamış olmak ve solunumu güvenli hale getirmek profesyonel tıbbi destek gelene kadar bu pozisyonda takip etmek hayat kurtarıcı olabilir.

3. Nabız ve dolaşım: Nabız alınamıyor, solunum ve dolaşım yok ise hemen canlandırma işlemlerine başlamak gerekir. Buna temel yaşam desteği denir. Doğru uygulamaları yapmak için bu konuda yetkili olan kişilerden eğitim almak en uygunudur.
http://www.hisarhospital.com/tr/kurumsal/saglikkutuphanesidetay/528/Bilincli-Ilk-Yardim-Hayat-Kurtarir-Ama-Nasil
25.02.2013

senem683

  • Ziyaretçi
Ynt: İlk yardımla hayat kurtarabilirsiniz
« Yanıtla #2 : 07 Mart 2014, 19:54:33 »
Eğer vakti dolmuşsa ne yaparsanız yapın kurtaramazsınız boşuna eğitimle vakit harcamayın :)