1) Ancak ilmi bir ihtiyaçtan dolayi devlet baskani ile yakin iliski içinde
ol. Onun yaninda ates içerisinde imis gibi ol. Çünkü sultan kendisi için
istedigini baska hiç kimse için istemez.
2) Devlet baskani sana bir mesele arzettiginde, söylediklerini kabul
edecegine kani olmadikça, o meseleyi çözmeyi kabul etme.
3) Avamin (siradan seviyesiz ve bilgisiz insanlarin) arasinda, sorulmadan
rastgele konusma.
4) Avamin ve tacirlerin yaninda ilme ve dine ait olmayan sözlerden kaçin ki,
mala ragbet ve sevgin üzerinde durulmasin.
5) Avam arasinda ne gül, ne de tebessüm et, yilisIk olma.
6) Gereksiz yere çarsiya - pazara sIkça çikma.
7) Olgunluga erismemis yeni yetismelerle çok konusma, senli benli olma.
Sokaklarda, mescidlerde yeyip içme. Yol kenarlarindaki çesme ve sulardan
su içme.
9) Yol ortasinda oturma. Yok illâ da oturacaksan hiç olmazsa mescidlerde
otur.
10) Dükkanlarda oturma.
11) Ipek ve ipek karisimi elbiseleri giyme, ahmakliga yol açar.
12) Evlilik hayatinin tüm ihtiyaçlarini karsilayabilecek duruma gelmedikçe
evlenme. Önce ilim taleb et, sonra helâl mal kazan, sonra da evlen.
13) Gençliginde hep ilimle ugras. Çünkü gençlik, gönlün ve zihnin bos ve
temiz oldugu andir.
14) Her daim Allah'tan kork, emaneti edâ et, seviyeli seviyesiz tüm
insanlara nasihat et.
15) Hiç kimseyi küçük görme. Kendi vakarini tanidigin gibi baskalarinin
vakar ve haysiyetini de tani.
16) Bilgisiz kisilerle özellikle dini konularda tartismaya girme.
17) Tartisma kurallarina uymayanlar ve çikar elde etmek için tartisanlarla
tartisma.
18) Her kim sana soru sorarsa, sadece sorusuna cevab ver. Meseleyi fazla
dagitma.
19) Kazançsiz ve aziksiz on yil da kalsan ilimden yüz çevirme. Çünkü ilimden
yüz çevirdiginde maiset derdi, geçim sIkIntisi sana musallat olur.
20) Talebelerine, sanki onlar senin çocuklarinmis gibi egil ki, onlarin ilme
arzulari artsin.
21) Hakki söyleme konusunda sultan dahil hiç kimseden korkma.
22) Insanlarin hatalarinin ardina düsme, aksine onlarin güzelliklerini gör.
Ancak dini konularda hatalarini gördüklerini diger insanlara bildir ki ondan
sakinsinlar ve ona uymasinlar. Bu konuda hiç kimsenin makam ve mevkisinden
çekinme ki, hiç kimse dini bozmaya, bidatleri hortlatmaya cesaret edemesin.
Çünkü Allah bu konuda senin ve dinin yardimcisidir.
23) Senden baskalarinin yaptigindan daha çok ibadet ve taatte bulunmaya
çalis ki, ilmin meyveleri üzerinde görülsün.
24) Alimleri bulunan bir yere vardiginda orada sadece sen varmis havasina
bürünme. Halki etrafina toplayip çekip çevirmeye kalkisma. Onlarin
hocalarina dil uzatma. Lüzumsuz ve yersiz tartismalara girme. Delilsiz,
kaynaksiz konusma. Onlardan biri imis gibi ol. Yoksa sana hased ederler.
25) Allah için, hep göründügün gibi ol. Nasilsan öyle görün.
26) Tartisma aninda korkak olma. Yoksa bildiklerini karistirirsin, dilin
tutulur kalir.
27) Çok gülmekten sakin, çünkü o kalbi öldürür.
28) Ancak agir basli bir sekilde yürü. Hoppa ve kaypak olma.
29) Islerinde aceleci olma.
30) Biri arkandan çagirinca ona kulak verme. Çünkü arkalarindan ancak
hayvanlar çagirilir.
31) Konusurken bagirip çagirma. Lüzumsuz yere sesini yükseltme. Sakin ve
agirbasli ol.
32) Yalniz kaldiginda oldugu gibi insanlarin yaninda da Allah'i zikret.
33) Namazlardan sonra kendine ait bir virdin (Allah'i zikir, sükür, Kur'ân
tilaveti ve duâ) olsun.
34) Her ay oruç tutacagin belirli günlerin bulunsun. Bu konuda baskalari
seni örnek alsin.
35) Mecbur kalmadikça alis-veris isleri ile ugrasma. Bu islerini güvendigin
kisilere gördür.
36) Kendini kontrol et, baskalarini gözet ki, ilmin ile hem dünyan hem de
ahiretinden yararlanilsin.
37) Dünyaliklarina ve bulundugun haline güvenme. Çünkü Allah tüm bunlardan
seni hesaba çekecektir.
38) Ölümü çokca hatirla.
39) Hocalarin için duâ ve istigfarda bulun.
40) Kabirleri, ilmi ile amel eden zatlari ve mübârek yerleri çokca ziyaret
et.
4i) Dine dâvetin disinda hevâ ve heves ehli ile düsüp kalkma. Oyun oynama.
Sövüp sayma.
42) Ezan okundugunda hemen mescide kos.
43) Insanlarin sirlarini açiga vurma.
44) Seninle istisare edenle sen de istisare et, ancak rastgele insanlarla
degil, seni Allah'a yaklastiracagini bildigin kisilerle.
45) Cimrilikten sakin. Aç gözlü ve yalanci olma. Saçmalama. Her isinde
mürüvvetini, insanligini muhafaza et.
46) Her halukâda beyaz, açikrenkli elbise giy.
47) Dünyaya çokca haris olma, gönül zenginligi içinde ol. Fakir olsan bile
kanaatkârligini, gönül zenginligini ortaya koy.
48) Esyalarini rastgele insanlara degil, güvendigin kisilere teslim et.
Islerini de onlara gördür.
49) Su adinin bayagisi olan dünyayi hep hakir gör, geçici olduunu aklindan
çikarma. Allah katinda olanin daha hayirli ve daha kalici oldugunu unutma.
50) Bir toplum seni öne geçirmedikçe, ne namazda ne de baska islerde onlarin
önüne geçme.
51) Ilim meclislerinde kizma, kendini bilgisizlerle ölçme.
52) Bu ögütlerime saril ki, Allah'in izni ile önünde sonunda ondan
faydalanasin. Beni de duândan unutma. Ben ancak senin ve müslümanlarin
maslahatlari, yararlanmalari için bu tavsiyeleri yaptim.
SELAM VE DUA İLE...
CUMANIZ MÜBAREK OLSUN
