املا درسى نوطلرى
(آ) ، (ء) و (ى) حرفلرى قالين حرفلرله واقع اولديغى زمان قالين ؛ اينجه حرفلرله واقع اولديغي زمان اينجه اوقونر.
مثلا : اريك : Erik/ اليك : İlik / آريق : Arık / ايليق : Ilık
(مش) لى كجمش زمان ٤ حالده ده (-mış,-miş,-muş,-müş) ( مش ) شكلنده يازيلير . مثلا : ياقمش ، ايجمش ، كورمش ، بولمش
(دى) لى كجمش زمان ٨ حالده ده (-dı,-di,-du,-dü,-tı,-ti,-tu,-tü) (دى) شكلنده يازيلير. مثلا: كلدى ، قالدى ، سودى ، بيلدى ، بولدى ، ايشيتدى ...
(-dır,-dir,-dur,-dür,-tır,-tir,-tur,-tür) بونلرك تمامى (در) شكلنده يازيلير. مثلا : واردر ، يوقدر ...
اسمك دورت حالى واردر :
(i) حالى : يعنى (ü-u-ı-i) تمامى { i – ى} ايله يازيلير. مثلا : كوزى ، بزى
(e) حالى : يعنى (a-e) تمامى { e – ه} ايله يازيلير. مثلا : كوزه ، بزه
(de) حالى : يعنى (ta-te-da-de) تمامى { de – ده} ايله يازيلير. مثلا : كوزه ، بزه
(den) حالى : يعنى (tan-ten-dan-den) تمامى { den– دن} ايله يازيلير. مثلا : كوزدن ، بزدن
توركجه ده كى , (k) عثمانليجه ده قالين اوقونان يرلرده {ق} ايله يازيلير:
مثلا : Kapak : قاباق / kaz : قاز
اينجه اقونان يرلرده {ك} ايله يازيلير. مثلا : Kedi : كدى / eski : اسكى
توركجه ده كى , (g) عثمانليجه ده قالين اوقونان يرلرده {غ } ايله يازيلير. مثلا : Karga : قارغه / : yangın يانغين
اينجه اقونان يرلرده { ك } ايله يازيلير. مثلا :gedik : كديك / geç : كج
صوكى { ق} ايله بيتن كلمه لره لاحقه كلديكى زمان بو {ق} حرفى {غ} حرفينه دونوشور . مثلا : قاباق – قاباغى
صوكى { ك} ايله بيتن كلمه لره لاحقه كلديكى زمان بو { ك } حرفى { } حرفينه دونوشور . مثلا : ديرك – ديركى
{ن} و { } حرفلرينك فرقى : بنم كتابمى / سنك كتابكى / اونك كتابنى
يووارلق {ة } ايله بيتن كلمه لرك حاللرى :
۱ : توركجه ده قوللانيلان { جنت – سنت – روايت } كبى كلمه لر آجيق {ت} ايله يازيلير.
٢ : { روضه – حكايه – حمزه } كبى كلمه لر {ة } ايله يازيللر.
٣ : تنوين ايله يازيلان كلمه لر { ة } و تنوين اله يازيلير : { نسبة ً – لحكمةٍ – زيادةً }
٤ : اقتباس اولونان كلمه لر و جمله لر ايسه اصلى كبى يازيلير. مثلا : حديقة الجوامع – رحمة للعالمين كبى
بش دورلو { ك } واردر:
۱} – كاف عربى (k) : كلام ، كريم ، كدى
۲} – كاف فارسى (g) : كلدى ، كول
۳} – كاف توركى : بو ايسه اوج نوعدر :
• كاف واوى : دوكدى dövdü - / كوكرجن güvercin –
• كاف يائى (ğ) : اكدى – eğdi / اكه – eğe
• كاف نونى : اوك - / önصوك – son
فعللرك ايكنجى شخص تصريفلرنده ده {ك} يازيلر . مثلا : يازدك ، يازيكز كبى .
بر ده {كيمك} سؤآلينك جوابنده {ك} ايله يازيلر. مثلا : كيمك ؟ سلفك
تركيب بحثى
فارسى اصوله كوره تركيب : باب ، بيت : باب بيت / دار ، اسلام : دار اسلام
عربى اصوله كوره تركيب : باب ، بيت : باب البيت / دار ، اسلام : دار الاسلام
قاعده : عمومى اولارق فارسى اصوله كوره تركيب قوللانيلير. بعض كره اضافت كسره سى ايله قوللانيلير. بو حال صوكى { ا- و – ى – ه } ايله بيتمه ين كلمه لر ده اولور. صوكى بو حرفلر ايله بيتن كلمه لر ده ايسه شو شكلده تركيب يابيلير :
اكر { ه } ايله بيتر سه بويله كلمه لرده {ه } حرفينك اوزرينه اضافت همزه سى قونور. مثلا : رابطه شريفه
اكر { ى } ايله بيتر سه بويله كلمه لرده اضافت همزه سى قونور. مثلا : كشتئ نوح – مسنوئ مولانا
اكر { ا } ايله بيتر سه بو الف خذف ايديلير ، يرينه { ى } كتيريلير. مثلا : خلفاى راشدين – علماى كرام
اكر { و } ايله بيتر سه ، عينى شكلده { ى } {اضافت ياسى} كتيريلير. مثلا : ارضوى محال
جمع بحثى
توركجه ده تك جمع لاحقه سى واردر ، بو ده {لر} در. مثلا : داغلر – باغلر
فارسجه ده ايكى جمع لاحقه سى واردر : {ها} و {آن}. ايكنجى دها جوق قوللانيلير .
مثلا : مريدان – محبان . {ى} ايله بيتن كلمه لرده {آن} لاحقه سى اولورسه بو {ى} سسسز حرف اولور. مثلا : عثمانى = عثمانيان
عربجه جمعلر ايسه سالم جمعلر { ين – آت } {مسلمين – مسلمات } و مكسر جمعلر {نواصر} اولمق اوزره ايكى قسمدر .
منفيلك لاحقه سى {ما} نك حاللرى :
اكر كلمه نك اورته سنده اولورسه اكثريتله {م} قوللانيلير . بونكله برابر {ما} و {مه} شكلنده ده يازيلابيلير . مثلا : اولمدى ، اولمادى ، اولمه دى
اكر كلمه نك صوكنده اولورسه قالين يرلرده {ما} ، اينجه يرلرده {مه} شكلنده يازيلير.
مثلا : قالمه – كلمه
٥ قسم اخبارى فعل تصريفى واردر :
{ دى } لى كجمش زمان : { دى } / { مش } لى كجمش زمان / شيمديكى زمان { يور }
كله جك زمان { آجق – اجك } / كنيش زمان { آر – ر- ير – ور }