(Araştırma yapmak demek bildiklerimizi aktarmak demek değil, bu mevzu hakkında elimizdeki mevcut kitaplardan iktibas yapmak demektir. Her üyemizden bir iktibas yapmasını istirham ediyoruz.)
“Ramazan” isminin lugat manasında; temizlik, yakmak ve keskinlik manaları mevcuttur. “Ramazan”; yaz sonunda yağıp, yer yüzünü tozdan temizleyen yağmur manasına gelir. Bu yağmur yeryüzünu temizlediği gibi, Şehr-i Ramazan da, ehli imanı günahlardan yıkayıp, kalplerini temizler. Yine; kızgın yerde, yalın ayak yürümek sebebiyle, yanmak manasına gelir. Bu ayda çekilen açlık, susuzluk ve ızdırap sebebiyle Cenab-ı Hak, kulunun günahlarını yakar. Diğer bir manası da, kılıcı inceltip keskinleştirmek için, iki taş arasına koyup dövmektir. Her türlü kötülük ile bezenmiş olan nefis, bu ayda tutulan oruç ve yapılan diğer ibadetler ile terbiye edilir.
“Ramazan” isminin Cenab-ı Hakk’ın güzel isimlerinden biri olduğu rivayeti de mevcuttur. 1
Ramazan-ı Şerif ayı bütün hayır ve bereketini, kendisinde nazil olan Kur’an-ı Kerim’den almıştır. Cenab-ı Hak ayet-i kerimesinde: “O şehri Ramazan ki, insanları irşad için hak fürkânı, hidayet delili beyineler halinde, Kur’an onda indirildi. Onun için, sizden her kim bu aya hazır olursa, onda oruç tutsun...” 2, buyurmaktadır.
Peygamber Efendimiz Ramazan-ı Şerif ayının yaklaştığı bir sırada Ashabına bir hutbe irad ederek şöyle buyurdular: “Ey insanlar! İçinde, bin aydan hayırlı olan Kadir Gecesinin bulunduğu bir ay, sizi gölgeledi. Cenab-ı Hak, onun orucunu farz, namazını da nafile kıldı. Bu ayda bir farz eda eden kimse, bir köle azat eden ve yetmiş farz edan eden kimse gibidir. Bu öyle bir aydır ki, onda müminin rızkı ziyadeleştirilir. Kim bir oruçluya iftar ettirirse, bir köle azat etmiş gibi sevap alır. Bu ay, sabır ayıdır. Sabrın sevabı ise cennettir. Karşılıklı hoşgörü ayıdır.” Bu müjdeleri dinleyen Sahabe-i Kiram: “Ya Rasülellah! Hepimizin elinde oruçluya iftar ettirecek bir şey yok.”, buyurunca, Peygamber Efendimiz: Hz. Allah bu sevabı oruçluya, bir hurma, bir yudum su ve süt ile iftar ettirene de verir. Bu öyle bir aydır ki, evveli rahmet, ortası mağfiret ve ahiri cehennemden azattır.3 , buyurdular.
Enes R.A anlatıyor. Bir defasında Rasülüllah (S.A.V) ile beraber iftar etmiştik. Rasülüllah’a kuru üzüm ikram edildi. Ondan yedi. Biz de yedik. Yemeği bitirince şöyle buyurdular: “Yemeğinizden ebrâr yedi. Melekler sizin için istiğfarda bulundu ve yanınızda oruç tutanlar iftar etti.4
“Kim Ramazan-ı Şerif ayında zikir meclislerinden bir mecliste bulunursa, Cenab-ı Hak o kimse için attığı her adıma mukabil bir senelik ibadet sevabı yazar ve kıyamet gününde, arşın gölgesi altında benimle beraber olur. Kim ki Ramazan ayında cemaate devam ederse, Hz. Allah, kıldığı her rek’ate mukabil o kimseye Cennet-i A’lada nurdan bir şehir verir. Kim de bu ayda anne babasına, elinden geldiği kadar iyilik yaparsa, Rabbül alemin ona rahmet nazarıyla nazar eder. Ben deonun kefili olurum. Ramazan-ı şerif ayında, efendisini râzı etmeyi isteyen hiçbir hanım yoktur ki, onun için Allah-ü Teala indinde Meryem ve Asiye’nin sevabı olmasın. Bu ayda kim bir müslümanın ihtiyacını giderirse Hz. Allah da onun binlerce ihtiyacını giderir. Kim de ehl-ü ıyali bulunan bir fakire tasaddukta bulunursa, Cenab-ı Hak ona binlerce hasene yazar, binlerce günahını siler, ve derecesini binlerce kat yükseltir. 5,
“Ramazan-ı Şerif ayındaki Cum’a gününün, ayın diğer günleri üzerine fazileti, Ramazan ayının diğer aylar üzerine fazileti gibidir.” 6 “Cum’a sağlam olursa günler; Ramazan-ı şerif ayı sağlam olursa sene sağlam olur.” 7
Musa AS Cenab-ı Hak ile mükâleme ederken buyurdular: Ya Rabbi! Bana, seninle konuşma nimetini bahşettin. Acaba bana verdiğin bu nimetin benzerini, başka bir kuluna verdin mi? Bunun üzerine Cenab-ı Hak: Ya Musa Benim öyle kullarım var ki, ben onları ahır zamanda göndereceğim. Ve onlara Ramazan-ı Şerif ayını ikram edeceğim. İşte o kullarıma, senden daha yakın olacağım. Çünkü sen, benimle, aramızda yetmiş bin perde olduğu halde konuşuyorsun. Ümmet-i Muhammed, oruç tuttuğu, dudakları beyazlayıp, renkleri sarardığı zaman, iftar edecekleri vakit, benimle onlar arasındaki olan bütün perdeleri kaldırırım. Ya Musa müjdeler olsun Ramazan-ı Şerif ayında susuzluktan ciğeri yanana ve karnı acıkana.
Hz. Ali (R.A) şöyle buyurdu: “Şayet Cenab-ı Hak, Ümmet-i Muhammede azap etmeyi murad etseydi, Ramazan-ı Şerif ayını ve “Kul hüvellahü ehad” süresini onlara vermezdi. 8
Peygamber Efendimiz: “Kim Ramazan-ı Şerif ayının girmesiyle sevinirse, Cenab-ı Hak o kimsenin cesedini cehennem ateşine haram kılar.” 9
“Ramazan-ı Şerif ayında bir mümin, yatağındayken uyanıp, Allah’ı zikrederek, bir taraftan diğer tarafa dönerse, onun için bir melek: “Ayağa kalk, Allah sana rahmet etsin.”, der. Ayağa kalktığı zaman yatağı kendisi için: “Allahım. Bu kuluna Cennette en yüce yataklardan ver.”; elbisesini giydiği zaman, elbisesi: “Allahım. Bu kuluna cennet elbiselerinden ver.”; ayakkabılarını giydiği zaman ayakkabıları: “Allahım. Bu kulunun ayaklarını sırat üzerinde sabit eyle.”; Abdest almak için, su kabını aldığı zaman, su kapı: “Allah’ım! Bu kuluna cennet kaplarından ver.”; Abdest alırken kullandığı su: “Ey Allah’ım! Bu kulunun, günah ve hatalarını temizle.”, diye dua eder. Eğer Allah’ın huzuruna varıp, namaz kılarsa, bu sefer Ka’be-i Muazzama: “Allahım! Bu kulunun lahdini nurlardır ve kabrini kendisi üzerine geniş kıl.”, diye dua eder. Neticede Cenab-ı Hak o kuluna rahmet nazarıyla nazar eder ve buyurur ki: “Ey benim kulum! Senden dua, benden icabet.” 10
1 Elmalılı, Hak Dini Kur’an Dili c. 1 s. 643-44 2 Bakara süresi 185 3 Nüzhetül Mecalis c.1 4 Zavü’ş-Şems c.2 s. 137 5 Nuzhetül Mecalis c.1 6 Nüzhetül Mecalis c.1 7 Zavü’ş-Şems c.2 s. 13 8 Zavü’ş-Şems c.2 s. 146 10 Nüzhetül Mecalis c1
Mübarek Ramazan ayı, çok şereflidir. Bu ayda yapılan, nafile namaz, zikir, sadaka ve bütün nafile ibadetlere verilen sevap, başka aylarda yapılan farzlar gibidir. Bu ayda yapılan bir farz, başka aylarda yapılan yetmiş farz gibidir. Bu ayda bir oruçluya iftar verenin günahları affolur. Cehennemden azat olur. O oruçlunun sevabı kadar, ayrıca buna da sevap verilir. O oruçlunun sevabı hiç azalmaz.
Bu ayda, emri altında bulunanların, işlerini hafifleten, onların ibadet etmelerine kolaylık gösteren âmirler de affolur, Cehennemden azat olur. Ramazan-ı şerif ayında, Resulullah, esirleri azat eder, her istenilen şeyi verirdi. Bu ayda ibadet ve iyi iş yapabilenlere, bütün sene bu işleri yapmak nasip olur. Bu aya saygısızlık edenin, günah işleyenin bütün senesi, günah işlemekle geçer.
Bu ayı fırsat bilmeli, elden geldiği kadar ibadet etmelidir. Allahü teâlânın razı olduğu işleri yapmalıdır. Bu ayı, ahireti kazanmak için fırsat bilmelidir.
Kur'an-ı kerim, Ramazanda indi. Kadir gecesi, bu aydadır. Ramazan-ı şerifte, iftarı erken yapmak, sahuru geç yapmak sünnettir. Resulullah bu iki sünneti yapmaya çok önem verirdi.
İftarda acele etmek ve sahuru geciktirmek, belki insanın aczini, yiyip içmeye ve dolayısıyla her şeye muhtaç olduğunu göstermektedir. İbadet etmek de zaten bu demektir.
Hurma ile iftar etmek sünnettir. İftar edince, (Zehebez-zamâu vebtellet-il urûk ve sebet-el-ecru inşaAllahü teâlâ) duasini okumak, teravih kilmak ve hatim okumak önemli sünnettir.
Bu ayda, her gece, Cehenneme girmesi gereken, binlerce Müslüman affolur, azat olur. Bu ayda, Cennet kapilari açilir. Cehennem kapilari kapanir. Şeytanlar, zincirlere baglanir. Rahmet kapilari açilir. Allahü teâlâ, bu mübarek ayda Onun şanina yakişacak, kulluk yapmayi ve Rabbimizin razi oldugu, begendigi yolda bulunmayi, hepimize nasip eylesin! Âmin. (Mektubat ,1.c. 45.m.)
Açiktan oruç yiyen, bu aya hürmet etmemiş olur. Namaz kilmayanin da, oruç tutmasi ve haramlardan kaçinmasi gerekir. Bunlarin orucu kabul olur ve imanlari oldugu anlaşilir.
Ramazan-i şerifte, oruç tutmak çok sevaptir. Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtir. Hadis-i şerifte, (Özürsüz, Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yil boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu. [Tirmizi] (Ama dini bir mazeret varsa oruç tutmamak günah olmaz.)
(Ramazan ayi mübarek bir aydir. Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz kildi. O ayda rahmet kapilari açilir, Cehennem kapilari kapanir, şeytanlar baglanir. O ayda bir gece vardir ki, bin aydan daha kiymetlidir. O gecenin [Kadir gecesinin] hayrindan mahrum kalan, her hayirdan mahrum kalmiş sayilir.) [Nesai]
(Ramazan ayinda oruç tutmayi farz bilip, sevabini da Allahü teâlâdan bekleyerek oruç tutanin günahlari affolur.) [Buhari]
(Ramazan orucunu tutup ölen kimse, Cennete girer.) [Deylemi]
(Ramazan ayi gelince, Ey hayır ehli, hayra koş! Şer ehli, sen de kötülüklerden el çek denir.) [Nesai]
(Ramazan bereket ayıdır. Allahü teâlâ bu ayda, günahları bağışlar, duaları kabul eder. Bu ayın hakkını gözetin! Ancak Cehenneme gidecek olan, bu ayda rahmetten mahrum kalır.) [Taberani]
(Ramazan-ı şerif ayı geldiği zaman, Allahü teâlâ meleklere, müminlere istiğfar etmelerini emreder.) [Deylemi]
(Farz namaz, sonraki namaza kadar; Cuma, sonraki Cumaya kadar; Ramazan ayı, sonraki Ramazana kadar olan günahlara kefaret olur.) [Taberani]
(Peş peşe üç gün oruç tutabilenin, Ramazan orucunu tutması gerekir.) [Ebu Nuaym]
(Ramazan orucu farz, teravih sünnettir. Bu ayda oruç tutup, gecelerini de ibadetle geçirenin günahları affolur.) [Nesai]
(Bu aya Ramazan denmesinin sebebi, günahları yakıp erittiği içindir.) [İ.Mansur]
(Ramazan ayında ailenizin nafakasını geniş tutunuz! Bu ayda yapılan harcama, Allah yolunda yapılan harcama gibi sevaptır.) [İbni Ebiddünya]
(Ramazanın başı rahmet, ortası mağfiret, sonu ise, Cehennemden kurtuluştur.) [İ.Ebiddünya]
(İslam, kelime-i şehadet getirmek, namaz kılmak, zekat vermek, Ramazan orucunu tutmak ve haccetmektir.) [Müslim]
(Cennetteki güzel köşkler, sözü hoş, selamı çok, yemek yediren, oruca devam eden ve gece namazı kılan kimselere verilir.) [İbni Nasr]
(Oruç tutan müminin susması tesbih, uykusu ibadet, duası müstecap ve amelinin sevabı da çoktur.) [Deylemi]
(Bilhassa oruçlu iken çirkin, kötü söz söylemeyin! Birisi size sataşırsa, ona ?Ben oruçluyum? deyin!) [Buhari]
(Gerçek oruç, sadece yiyip içmeyi değil, boş ve hayasızca sözleri de terk ederek tutulan oruçtur.) [Hakim]
(Allahü teâlânın, gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hayaline bile gelmeyen nimet dolu sofrasına, ancak oruçlular oturur.) [Taberani]
(Allah yolunda bir gün oruç tutanın yüzünü, Allahü teâlâ yetmiş yıl ateşten uzaklaştırır.) [Müslim]
(Temizlik imanın yarısı, oruç da sabrın yarısıdır.) [Müslim]
(Oruçlu iken ölene, kıyamete kadar oruç tutmuş gibi sevap yazılır.) [Deylemi]
(Oruçlu iken ölen Cennete girer.) [Bezzar]
(Oruç tutan, namaz kılan kimse, mükafatını kıyamette aklı kadar alır.) [Hatib]
(Oruç şehveti keser.) [İ. Ahmed]
Mübarek vakitlerde, günahlardan titizlikle uzak durmalı, taatları, ibadetleri ve her çeşit hayratı artırmalıdır. Zira Allahü teâlâ, tarafından sevilen kimse, faziletli vakitlerde faziletli amellerle meşgul olur. Buğzettiği kul ise; faziletli vakitlerde kötü işlerle meşgul olur. Kötü işlerle meşgul olanın bu hareketi azabının daha şiddetli olmasına ve Allahü teâlânın, ona daha çok buğzetmesine sebep olur. Çünkü o, böyle yapmakla vaktin bereketinden mahrum kalmış ve onun hürmet ve şerefini çiğnemiş olur. (Mev'iza-i hasene)
Manası:Ramazan ayı, öyle bir aydır ki, o ayda insanlara doğru yolu gösteren ve açık âyetleri cami olup hak ile bâtılın arasını ayıran Kur'an-ı Azîm nâzil olmuştur. İmdi sizden Ramazan ayında hazır bulunan, o ayın orucunu tutsun. Ve hasta veya sefer halinde bulunursa, diğer günlerde o miktar oruç tutsun. Allah Teâlâ sizin için kolaylık ister, sizin için güçlük istemez. Malumdur ki oruç adedini ikmal edersiniz. Ve size hidâyet buyurmuş olduğundan dolayı Allah'a tekbirde bulunursunuz ve şükredersiniz.(Bakara 185)
Cenab-ı hak rızasına ve kitabına uygun şekilde ifadeyi ve istifadeyi cümlemize nasip-i muyesser eylesin...
Bu aya ramazan isminin verilmesi günahları yaktığı içindir... (İbn Kudâme, el- Muğnî, IV, 324)
Ramazan lugatta:kavurucu, şiddetli, kızgın sıcak anlamına geldiği gibi, yeryüzünü tozdan temizleyen, güz mevsiminin önünde, yaz mevsiminin sonunda yağan yağmur anlamına da gelir.(Kitabu'l-Ayn, Beyrut, ts., s.369)
Mubarek ramazanı şerifin faziletini Peygamber efendimiz bir çok hadisi şeriflerinde beyan buyurmuşlardır ki bunlardan bir kaç tanesini paylaşmak isterim.
--Ramazan ayı mübarek bir aydır. Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar bağlanır. O ayda bir gece vardır ki, bin aydan daha kıymetlidir. O gecenin [Kadir gecesinin] hayrından mahrum kalan, her hayırdan mahrum kalmış sayılır. (Nesai)
--Ramazan bereket ayıdır. Allahü teâlâ bu ayda, günahları bağışlar, duaları kabul eder. Bu ayın hakkını gözetin! Ancak Cehenneme gidecek olan, bu ayda rahmetten mahrum kalır. (Taberani)
--Ramazan ayında oruç tutmayı farz bilip, sevabını da Allahü teâlâdan bekleyerek oruç tutanın günahları affolur. (Buhari)
Ayeti kerime ve hadisi şeriflerden sonra en kuvvetli kaynak olan mektubatı şerifde müceddidi elfi sani olan İmam-ı Rabbani Ahmedi Faruki Serhendi (RadiyAllahu anh) hazretleri 1.cilt 45. mektuplarında.Bu mektûb, yine nakîb seyyid şeyh Ferîde “rahmetullahi aleyh” yazılmışdır. Kendine teşekkür etmekde ve insanın muhtâc yaratıldığını, Ramezân-ı şerîfi, orucu ve nemâzı bildirmekdedir:
Lutf etdiğiniz kıymetli mektûb, bizleri mubârek Ramezân ayında şereflendirdi. Bunun için, bu büyük ayın üstünlüklerinden birkaç satır yazmak hâtırıma geldi:
Mubârek Ramezân ayı, çok şereflidir. Bu ayda yapılan, nâfile nemâz, zikr, sadaka ve bütün nâfile ibâdetlere verilen sevâb, başka aylarda yapılan farzlar gibidir. Bu ayda yapılan bir farz, başka aylarda yapılan yetmiş farz gibidir. Bu ayda bir orucluya iftâr verenin günâhları afv olur.
Cehennemden âzâd olur. O oruclunun sevâbı kadar, ayrıca buna da sevâb verilir. O oruclunun sevâbı hiç azalmaz. Bu ayda, emri altında bulunanların, işlerini hafîfleten, onların ibâdet etmelerine kolaylık gösteren âmirler de afv olur. Cehennemden âzâd olur.
Ramezân-ı şerîf ayında, Resûlullah “sallAllahü aleyhi ve sellem”, esîrleri âzâd eder, her istenilen şeyi verirdi. Bu ayda ibâdet ve iyi iş yapabilenlere, bütün sene bu işleri yapmak nasîb olur.
Bu aya saygısızlık edenin, günâh işliyenin bütün senesi, günâh işlemekle geçer. [Bu ayı fırsat bilmelidir.] Elden geldiği kadar ibâdet etmelidir.
Allahü teâlânın râzı olduğu işleri yapmalıdır. Bu ayı, âhıreti kazanmak için fırsat bilmelidir. Kur’ân-ı kerîm, Ramezânda indi. Kadr gecesi, bu aydadır. Ramezân-ı şerîfde, iftârı erken yapmak, sahûru geç yapmak sünnetdir.
Resûlullah “sallAllahü aleyhi ve sellem” bu iki sünneti yapmağa çok önem verirdi. İftârda acele etmek ve sahûru gecikdirmek, belki insanın aczini, yiyip içmeğe ve dolayısı ile herşeye muhtâc olduğunu göstermekdedir. İbâdet etmek de zâten bu demekdir.Hurma ile iftâr etmek sünnetdir. İftâr edince, (Zehebez-zama’ vebtellet-il urûk ve sebet-el-ecr inşâAllahü teâlâ) düâsını okumak, terâvîh kılmak ve hatm okumak mühim sünnetdir.
Bu ayda, her gece, Cehenneme girmesi gereken, binlerce müslimân afv olur, âzâd olur. Bu ayda, Cennet kapıları açılır. Cehennem kapıları kapanır. Şeytânlar, zincirlere bağlanır. Rahmet kapıları açılır. Allahü teâlâ, bu mubârek ayda Onun şânına yakışacak, kulluk yapmağı ve Rabbimizin râzı olduğu, beğendiği yolda bulunmağı, hepimize nasîb eylesin! Âmîn.
Oruc tutmak güç olan yerlerde, oruc tutanlara ve din düşmanlarının yalanlarına aldanmayıp, oruclarını bozmıyanlara, dahâ çok sevâb verilir. Ramezân-ı şerîf ayı, islâm dîninin nâmûsudur. Âşikâre oruc yiyen, bu aya hurmet etmemiş olur. Bu aya hürmet etmiyen, islâmiyyetin nâmûs perdesini yırtmış olur. Nemâz kılmıyanın da, oruc tutması ve harâmlardan kaçınması lâzımdır. Bunların orucu kabûl olur ve îmânları olduğu anlaşılır.
Bu ay içerisinde sahur iftar teravih namazı sadaka-i fıtır zekat gibi bazı unsurlar vardır ki dikkat edilmesi labuttür...Hadisi şeriflerle izah edecek olursak
SahurSahurda kalkıp yemek müstehabdır. Peygamberimiz: “Sahurda yemek yeyiniz, çünkü sahur da bereket vardır.(Et-Terğib ve’t-Terhib, c.2, s.144)
İftar: İftar vakti yapılan dualar kabul edilir. Peygamberimiz (s.a.s.) bu konuda şöyle buyurmuştur: “üç kimsenin duası geri çevrilmez, kabul edilir: 1- Oruçlunun iftar vaktindeki duası, 2- Adaletli hükümdarın duası, 3- Mazlumun duası.”(Tirmizi, Deavat, 128)
-- Kim bir oruçluya iftar verirse, oruçlunun ecri gibi oruçlunun sevabından hiçbir şey eksilmeden ecir alır.” (Tirmizî)
Teravih: Peygamberimiz (s.a.v.) teravih namazın kılınmasını biz aciz ümmetlerine tavsiye ve teşvik etmişlerdir: 'Kim inanarak ve sevabını umarak Ramazan namazını kılarsa geçmiş günahlarından bir kısmı bağışlanır.' (Muvatta C.1, Sh.113; Buhari, C.1, Sh.251; Müslim C.1 Sh.523 )
Teravih namazını ilk olarak Peygamberimiz (s.a.v.) bir ramazan gecesi ashabı ile birlikte kılmışlardır. Ertesi gün duyulunca cemaat artmış yine teravih namazı beraber kılınmıştı. Üçüncü gece cemaat daha da çoğalmış yine Rasullüllah hanesinden çıkıp teravih namazını ashabıyle kılmışlar ancak dördüncü gece cemaat mescide sığmayacak derecede çoğalınca Peygamberimiz yalnız yatsı namazını kıldırarak hanesine çekilmiş teravih namazı için çıkmamış ve sabah namazına kadar bekleyen cemaata namazdan sonra 'teravih için beklediğinizi biliyordum fakat üzerinize farz olur da edasından aciz kalırsınız diye korktum.(Buhari 2/252; müslim 1/524) O günden sonra herkes teravih namazını evinde veya mescidde kendi kendine kılmaya devam etmiştir.
Sadaka-i fıtır: Resûlullâh salla'llâhu aleyhi ve sellem zekât-ı fıtrı müslümanlardan köleye, hurre, erkeğe, kadına, küçüğe, büyüğe hurmadan bir sa', yâhud arpadan bir sâ' olarak vâcib kıldı. Ve bu sadakanın, halk bayram namazına çıkmazdan evvel verilmesini emreyledi. (Sahih-i Buhari /749 )
Fıtır sadakası, Ramazan Bayramı'mn ilk günü, sabahının ikinci fecrinin doğmasından sonra vacip olur.
Bu vakitten önce ölmüş olan kimsenin, üzerine fıtır sadakası vacib olmaz.
Bu vakitten Önce doğmuş olan çocuğa veya müslüman olmuş bulunan kimseye ise, fıtır sadakası vacib olur. Bu vakitten sonra doğmuş olan veya müslüman olmuş bulunalara ise sadaka-i fıtir vacip olmaz.(Feteva-i Hindiyye)
Zekat: Hz. Ebu Hureyre ve Hz. Cabir (r.a.) anlatıyor: "Resulullah (s.a.v) buyurdular ki: -Deve, sığır veya davar sahibi olup da, bunlardaki Allah'in hakkini eda etmeyen herkese Kiyamet gunu, bu mallar, oldugundan daha cok ve mumkun oldugunca iri ve sisman olarak geleceklerdir. Adam, onlar icin, düz ve genis bir yere oturtulacak, hayvanlar bacaklari ve tabanlariyla onun uzerinden gececekler. Gecis sirasinda boynuzlariyla tosluyacaklar ve ayaklariyla ezecekler. Içlerinde boynuzsuz veya boynuzu kırık biri bulunmayacak. Bu sekilde sonuncusu da onun uzerinden gecince, birincisi ayni gecise tekrar baslayacak. Mahlukatin hesabi tamamlanip hukum verilinceye kadar bu haI devam edecek. Keza "kenz'' (hazine) sahip olup da ondaki (Allah'ın) hakkini odemeyen herkese, Kiyamet gunu hazinesi, dazlak basli bir yilan olarak gelecek, agzini acip pesine dusecektir. Yilan yaklastikca adam ondan kacacak. Sonunda yilan ona: "Gizledigin hazineni aI! Ben ondan mustagniyim!" diye bagirir. Adam, neticede yilandan kacma caresinin olmadigini anlayinca, elini agzina sokar. Yilan da onu, aygırın kemirmesi gibi kemiriverecek." Buhari, Zekat 3, Tefsir, Al-i Imran 14, Beraet 6, Hiyel 3; Muslim, Zekat 26, (987)
Son bir dua ile yazımı bitiriyorum اَللَّهُمَّ اِنَّكَ عَفُوٌّ كَرِيمٌ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّى Allahümme inneke afüvvün kerîmün tuhibbül afve fa'fü anna. (Allah'ım sen affedicisin, affı seversin, beni affeyle.)
**********
Kardeşimize bu güzel yazıdan dolayı teşekkür ederiz.
İlâhî emirle beyan buyurulan orucun kâr ve kerâmetinde hudut yoktur. Allahü Teâlâ aklı yarattı. O Zât-ı Kibriyâsını tasdik etti, teslim oldu. Nefsi yarattı. O ise isyan etti; âsî oldu da onun islâhı için orucu emir buyurdu. Açlık en azgınları da dize getirir. Cin ve insan şeytanlarıyla ahlâkî çöküntünün had safhada bulunduğu devrimizde kişinin ilk işi: nefsin terbiyesinde tesirli olan hak dostlarıyla buluşmak, doğru yolu bulmaktır. Bu sûretle her şey kolaylaşır, müşküller azalır, dar gönüller genişler, safâ hâsıl olur, hatâ ve kusurlardan kurtulur. Günah dâvetlerine karşı uyanık bulunur, “Bu cürüm beni helâke götürür” diye düşünür. Uydurma hâdiselerle Müslümanlara zarar veren imansızları tanır, onlardan uzak kalır. Cinâyetin büyüğü din düşmanlığıdır. Günâh işleyip Allah’a âsî olmaksa: îmandan vaz geçmek, din-i ilâhîden kaçmak demektir. Asıl vazife: Kur’an’ı anlayarak okumak, her hâl ü kârda onu rehber ve ölçü tanımaktır. Gürûh u Küffar’ın en büyük plânlı hîlesi Müslüman'ı, Müslüman'a musallat edip kırmak, onlara silâh satmak ve bütün dünya Müslüman milletleri arasına fitne sokmak, husûmet tohumu ekmek, milletlerin onlara bakış şeklini değiştirmektir. İşte oruç, gafleti atıp bu hakîkatları anlamakta sana ilaçtır. Aksi halde, görmeyen deve gibi Allah’ın dünyasında eli boş, karnı aç dolaşmaktan kurtulmaz. Dünya ve âhirette umduğunu bulamazsın. Kur’anı anlayarak okuyan, ona hakkıyla uyan Müslüman millet düşmana mağlup olmaz. Bu sebeple hasımların güçlü plânlarından biri de halkı ondan uzaklaştırmaktır. Orucun üstünlüğü hakkında Hadis-i şerifler : H.Ş.: Bu ayda iyi amellere muvaffak olan kişiye Allahü Teâlâ o senenin tamamında muvaffakiyetler ihsan eder. Eğer gaflet tefrika ve perişanlıkla geçerse, o sene, onun için perişanlık olur. H.Ş.: “Ramazan-ı Şerif geldi” diye sevinen kişinin cesedini Allahü Teâlâ cehenneme haram kılar. H.Ş.: Allahü Teâlâ amelleri yazan meleklere “Mü’minlerin hayır işlerini, sevaplarını yazın, günahlarını yazmayın” diye emir buyurur ve geçmiş günâhlarını affeder. H.Ş.: Hayır da şer de bu âlemde kazanılır. Mü’min kişi bu günlerde uyanık, temkinli ve dikkatli olmalı, bununla da kalmayıp etrafına sâhip çıkmalıdır. H.Ş.: Kim Ramazan ayında ana babasını memnun ederse, Allahü Teâlâ o kimseye rahmetiyle nazar eder. Ben de cennet için o kimseye kefilim. H.Ş.: Tam imanla sevabını umarak Ramazan orucu tutan kimsenin geçmiş günahları affolunur. H.Ş.: Cennet dört kimseye âşıktır: Kur’an okuyan, dilini tutan, açları doyuran, Ramazan’da oruç tutan. H.Ş.: Namaz burhandır (delil); zekat temizliktir; oruç bedene sıhhattir. (Şir’a) H.Ş.: Oruç sebebiyle, nefis aç kalınca ruh doyar, kalp safâ bulur ve ibâdete yönelir. Halbuki nefis doyarsa, kalb acıkır ve gaflet gelir. * Farza nispetle nâfile ve sünnet, deryadan bir damla kadardır. (İ. Rabbanî K.S.) Duâ : Bir derviş gördüm. Kâbe eşiğine başını koymuş ağlayarak şöyle niyaz ediyordu: “Yâ Gafur ! Yâ Rahîm ! Sen bilirsin ki pek zâlim, pek câhil olan insan kulluk vazifesini sana lâyık bir sûrette îfâ edemez, sana ibâdette kusur ettiğim için özür dilemeğe geldim. İbâdetime güvenmiyorum. Âsîler günahtan tevbe ederler. Ârifler ibâdetten istiğfar ederler. Âbidler ibâdetin mükâfâtını isterler, tâcirler malının pahâsını isterler. İlâhî ben kulun ümit getirdim, tâat getirmedim. Dilenmeğe geldim, ticârete gelmedim. Bana: bana yakışanla muâmele etme; sana yakışanı yap; beni affet, cürmümü bağışla... İşte yüzümü eşiğine koydum. Kul bir şey teklif edemez. “Ne buyurursan râzıyım” der de dertli dertli ağlardı. Ağlayan güler... Erenlerden öğütler : İhlasla edâ edilen ibâdetler belâlara mânîdir. Sâhibini korur. Bu gün buna muhtaç olmayan var mı ? İbâdetler insanı iki cihanda aziz ve âlî eder.
Bu mektûb, hâce Muhammed Sıddîk-ı Bedahşîye yazılmışdır. Mubârek Ramezân ayının üstünlüğünü ve Kur’ân-ı kerîmin bu ayda indirildiğini ve hurma ile iftâr etmenin müstehab olduğunu bildirmekdedir:
ü teâlânın zâtının şü’ûnâtından biri, kelâm şânıdır. Bu kelâm şânında, zâtın bütün üstünlükleri ve sıfatların bütün şü’ûnları bulunur. Böyle olduğu, önceki mektûblarda bildirilmişdi. Mubârek Ramezân ayında da, bütün iyilikler, bütün bereketler bulunur. Her iyilik, her bereket, ü teâlânın zâtından gelmekdedir “teâlâ ve tekaddes” ve Onun şü’ûnlarından hâsıl olmakdadır. Her kusûr, her kötülük de, mahlûkların zâtlarından ve sıfatlarından hâsıl olmakdadır. Nisâ sûresinin yetmişsekizinci âyetinde meâlen, (Sana gelen her güzel şey, ü teâlâdan gelmekdedir. Sana gelen her kötülük de, kendindendir) buyuruldu. Bunun için, bu aydaki iyiliklerin, bereketlerin hepsi, ü teâlânın zâtındaki üstünlüklerden gelmekdedir. Bu üstünlüklerin hepsi de, kelâm şânında bulunmakdadır. Kur’ân-ı kerîm, bu kelâm şânının hakîkatinin hepsinden hâsıl olmuşdur. Bundan dolayı, bu mubârek ayın, Kur’ân-ı kerîm ile tâm bağlılığı vardır. Çünki, Kur’ân-ı kerîmde bütün üstünlükler bulunmakdadır. Bu ayda da, o üstünlüklerden hâsıl olan bütün iyilikler bulunmakdadır. Bu bağlılıkdan dolayı, Kur’ân-ı kerîm bu ayda nâzil oldu. Bekara sûresinin yüzseksenbeşinci âyetinde meâlen, (Kur’ân-ı kerîm, Ramezân ayında indirildi) buyuruldu. Kadr gecesi bu aydadır. Bu ayın özüdür. Kadr gecesi, çekirdeğin içi gibidir. Ramezân ayı da, kabuğu gibidir. Bunun için, bir kimse, bu ayı saygılı, iyi geçirerek bu ayın iyiliklerine, bereketlerine kavuşursa, bu senesi iyi geçerek, hayrlı ve bereketli olur. ü teâlâ, hepimizi bu mubârek ayın iyiliklerine, bereketlerine kavuşdursun. Herbirimize bundan büyük pay versin!
Resûlullah “aleyhissalâtü vesselâmü vettehıyye” buyurdu ki, (Oruclu olan kimse, hurma ile iftâr etsin! Çünki hurma bereketlidir). O Server “sallAllahü teâlâ aleyhi ve sellem”, hurma ile iftâr ederdi. Hurmanın bereketli olması şöyledir ki, onun ağacına (Nahle) denir. Bu ağacın yaradılışında, topluluk ve adâlet vardır. İnsanın yaradılışı da böyledir. Bunun içindir ki, Peygamberimiz “sallAllahü teâlâ aleyhi ve sellem” Nahle ağacına, Âdem oğullarının halasıdır dedi. (Halanız olan nahleye saygı gösteriniz! Çünki bu ağaç, Âdem aleyhisselâmın çamurundan kalan artıkdan yaratılmışdır) buyurdu. Görülüyor ki, Nahle, Âdem aleyhisselâmın çamurundan yaratılmışdır. Nahleye bereket buyurması, bunda herşeyin bulunduğu için olsa gerekdir. Bunun için, nahlenin meyvesi olan hurma yinince, insanın parçası, dokusu olur. Böylece hurmada bulunan herşey, insana da aktarılmış olur. Hurmada bulunan sonsuz üstünlükler, bunu yiyende de bulunur. Hurmayı yiyen herkes böyle olur ise de, oruclu kimse, iftâr zemânında, şehvetlerden ve dünyânın geçici zevklerinden temiz olduğu için, hurmadan pekçok istifâde eder. Anlatdığımız fâideleri dahâ tâm ve dahâ olgun olur. O Server “aleyhi minessalevâti efdalühâ ve minettehıyyâti ekmelühâ”, (Mü’minin sahûrunun hurma ile olması ne güzeldir) buyurdu. Bu da belki, hurma insanın dokularına karışınca, insanın hakîkatini temâmladığı içindir. Oruclu iken, böyle şey olmadığı için, bunun karşılığı olarak sahûrda hurma yimenin güzel olduğunu bildirmişdir. Hurma yimek, çeşidli yemekleri yimek gibi fâideli olmakdadır. Hurmanın bu bereketi, kendisinde herşey bulunduğu için, iftâr zemânına kadar insanda kalır. Hurmanın bu fâidesi, ancak islâmiyyete uygun olarak yinildiği, islâmiyyetden kıl ucu kadar ayrılık bulunmadığı zemândır. Tâm fâidesine kavuşmak için, bir ağacın bir meyvesi olarak değil, bildirdiğimiz topluluğunu, bereketini düşünerek yimek lâzımdır. Yalnız bir meyve olarak yinirse, yalnız madde, kalori fâidesi elde edilir. İşin iç yüzü bilinerek yinirse, bereketine kavuşulup, bâtını da besler. Bereketine kavuşmadan yimek kusûr olur. Fârisî beyt tercemesi:
Çalış, lokmayı kıymetlendir önce! Ondan sonra, hiç korkma yi, doyunca!
İftârı erken, sahûru geç yapmakda da, bu incelik vardır. Vesselâm. ... imam-ı rabbani (k.s.)-162. mektup
H.Ş.de peygamberımız benden önce hiç bir peygambere verilmeyen 5 şey Ramazan-şerıfde benım ümmetime verilmişdir.
1.R.Şın ilk gecesı A.T.ümmetime rahmet nazarı ile bakar kime h.z. bakarsa ona ebedıyyen azap etmez
2.Iftar vaktınde onların ağız kokusu katında miskden daha güzeldir.
3.Her gece ve gündüz melekler onlar için istiğfar ederler
4.A.T.cennete,,ümmetım için hazırlan ve süslen"dıye emr eder.çünkü onlar dünya yorgunluğundan burada istirahat edecekler.buy.
5.Çalışanlar işlerini bitirince ücretlerini aldıkları gıbı r.ş. ın son günü hepsı mağfiret olunurlar
Ramazanı-şerıf nasıl bır değere sahip Ayların sayısı yakup a.s.ın evladı gibi 12.dir.nasılki yusuf a.s babası yanında diğer kardeşlerinden kıymetli idiyse R.Ş de katında diğer aylardan daha kıymetlıdir Fazla yememek Yeyıp içme hayatın gayesi değil yaşamanın vasıtasıdır H.Ş.Oruç tıpki bir kalkan ve ateşten koruyan sağlam bir kal a gibidir
alinti sadakat
Başlık: Ynt: Ramazan-ı Şerif'in Fazileti [25 Agustos 2008]
Gönderen: nazar - 26 Ağustos 2008, 19:15:11
İnşalaah bu ramazan hepimize hayırlara vesile olur dualarımızı ve ibadetlerimizi eksik etmeyelim rabbim herşeyin en iyisini bilir yarabbi hayırlı ramazanlar
Hz. Enes İbnu Malik radıyAllahu anhuma anlatıyor: "Ramazan ayı girmişti. Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Bu mübarek aya girmiş bulunuyorsunuz. Bu ayda bir gece vardır ki bin aydan hayırlıdır. Bu gecenin hayır ve bereketinden mahrum kalan bir kimse, bütün hayırlardan mahrum kalmış gibidir. Onun hayrı ise sadece (uhrevi saadetten) mahrum kimseye haramdır."
Selmânı Farisi tarafından rivâyet edilen bir hadisi şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır:Resülullah, Şaban ayının son günü bize bir hitabede bulunarak şöyle buyurdu:
"Ey insanlar! Büyük ve mübarek bir ay sizi gölgelemiş bulunuyor. Öyle bir ay ki, içinde bin aydan daha hayırlı gece bulunmaktadır." Öyle bir ay ki, Allah onun orucunu farz; gecesinde terâvih namazı kılmayı da sünnet saydı. Kim hayırdan bir haslet ile rızâ-i ilâhiye yaklaşacak olursa, diğer aylarda bir farzı edâ etmiş gibi olur. Kim o ayda bir farz edâ ederse, diğer başka bir ayda 70 farz edâ etmiş gibi olur.
Ramazan, ibâdette sabır ve sebat gösterme ayıdır. Sabrın sevâbı ise cennettir. O, ihsan ayıdır. O, öyle bir aydır ki, içinde müminin rızkı artırılır. Kim o ayda bir oruçluya iftar ettirirse, günahları için mağfiret ve ateşten kurtulmasının vesilesi olur. O ziyâfet verdiği kişinin ecrinden hiçbir şey noksanlaşmaksızın, sevâbının bir misli de kendisine verilmiş olur. Eshâbı Kirâm, Kainatın Efendisine sorar:
"Ey Allah'ın Resulü, hepimiz iftar verecek şeyi bulamıyoruz" dediler. Bunun üzerine, Rasülü Ekrem SallAllahu Aleyhi ve Selem Efendimiz:
"Allah, bu sevâbı bir tek hurma, bir yudum süt veya bir yudum su ile iftar ettirene de ihsan eder. Bu ayın evveli rahmet, ortası mâğfiret, sonu cehennem ateşinden kurtulmadır. Kim bu ayda hizmetçisinden işi hafifletecek olursa, Allah onu affederek ateşten âzâd eder.Bu ayda dört hasleti çoğaltınız. İki haslet ile Rabbinizi hoşnut edersiniz. Bunlar: (Kelime-i şahadet)Allah'tan başka hiçbir ilâh bulunmadığına şâhitlik etmeniz ve bir de (Estağfirullah el Azim) O'ndan mâğfiret dilemenizdir. Diğer iki haslete gelince, ondan hiç biriniz müstağni kalamazsınız. Bunlar Allah'tan cennet istemeniz ve ateşten O'na sığınmanızdır. Kim bir oruçluya su içirirse, Allah da ona benim havuzumdan kana kana içirecektir. Artık o, cennete girinceye kadar asla susamayacaktır." et-Tergîb, II, 94-95
Başlık: Ramazan-ı Şerif'de verilen beş şey...
Gönderen: Ber-ceste - 29 Ağustos 2008, 12:30:34
Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki; “Allâhü Teâlâ, benim ümmetime Ramazân-ı Şerîf’te beş şey ihsân eder ki, bunları hiçbir peygambere vermemiştir:
1- Ramazânı-ı Şerîf’in birinci gecesi, Allâhü Teâlâ müminlere rahmet eder. Rahmetle baktığı kuluna hiç âzâp etmez.
2- İftar zamanında oruçlunun ağız kokusu, Allâhü Teâlâ’ya misk kokusundan daha güzeldir.
3- Melekler, Ramazân-ı Şerîf’in her gece ve gündüzünde, oruç tutanların afvolması için duâ ederler.
4- Ramazân-ı Şerîf’de Allâhü Teâlâ, oruç tutanlara, cennette yer tayin eder ve: “Ey cennet! Yakında dünyâ mihnet ve sıkıntılarından kurtarıp, ikrâm ve rahmetime kavuşturacağım kullarım için süslen ve hazır ol.” buyurur.
5- Ramazân-ı Şerîf’in son günü gelince, “Ramazân-ı Şerîf’de oruç tutan bütün ümmetimi afveder.”
Eshâb-ı Kirâm’dan birisi “Ya Rasûlallâh, o gece Kadir Gecesi midir?” diye sorduğunda “Bilmez misiniz ki, iş yapanlara işi bitirdiklerinde ücretleri verilir.” buyurdu.
İftar vaktinde şu duayı okumak sünnettir: "Allahümme leke sumtü, ve bike âmentü, ve aleyke tevekkeltü, ve alâ rızkıke eftartü, ve savmel'ğadi min şehri ramazane neveytü, fağfir lî ma kaddemtü ve mâ ahhartü" Anlamı: "Allahım, senin rızan için oruç tuttum, sana inandım, sana güvendim, senin rızkınla orucumu açtım. Ramazan ayının yarınki orucuna da niyet ettim. Artık benim geçmiş ve gelecek günahlarımı bağışla!"
Başlık: Ramazan Musabaka Meydanıdır
Gönderen: Mahi - 23 Eylül 2008, 23:35:10
Hasan el-Basrî (rh.) bayram günü bir cemaatin gülüşüp eğlendiğini görünce:
"Allâhü Teâlâ Ramazân ayını müsabaka meydanı gibi yaratmıştır. İnsanlar ibâdetle müsabaka ederler. Müsabakayı kazananlar necat bulur, kaybedenler helak olur.
Müsabakayı kazananların kurtulduğu, kaybedenlerin hüsranda, ziyanda olduğu böyle bir günde zevk u safâya dalan kimseye cidden şaşılır. İyi dinleyin:
"VAllahi, ortadan perde kalkıp hakikatler olduğu gibi tecellî edeydi, ameli makbul olanın sevinci kendisini eğlenceden, ameli reddedilenin hasreti de kendisini gülmekten alıkordu." demiştir.
Oruç ayi olan Ramazan-i Serîf, feyizli bir hayatin yasandigi mübârek bir mükâfât ayidir. Nâil oldugumuz sayisiz nîmetlerin kadrini hatirlatan bu ayda, fânî lezzetlerden vazgeçip bâkî lezzetlere nâil olmanin sirrina, Hakk Teâlâ’nin emir buyurdugu oruç nîmeti ile kavusulur.
Oruç, fazîleti ve aslî gâyesi dâimî bir ibâdet suûru içinde nefs engeliyle mücâdele etmek ve nefsi baski altinda tutarak te’sîrini asgarîye indirebilmektir.
Oruç, hayat mücâdelesinde zarûrî olan "sabir, irâde, nefsî arzulardan uzaklasma" gibi hallerin tâlimi ile ahlâkî durumumuzu kemâle erdirir. Yine bu ibâdet, nefsin bitmez tükenmez arzularina karsi insanin seref ve haysiyetini koruyucu bir kalkandir.
Yine oruç; sahibini, azm ü sebât, kanâat, hâle rizâ, metânet, sabir gibi ahlâkî güzelliklere erdirmenin fazîleti ile beraber mahrûmiyyet ve açlikla nîmetlerin kadrini hatirlatir ve bu vesîle ile yoksullarin hallerini düsündürüp onlara merhamet ve sefkat hisleriyle yüreklerimizi hassaslastirir. Sükrân duygularini canlandirir. Bu vasfiyla oruç, sosyal hayattaki kin, hased, kiskançlik gibi kitleyi huzûrsuzluga bogan menfîlikleri bertaraf etmekte en müessir bir ilâhî emirdir.
Ashâb-i kirâmin oruca karsi çok büyük ragbetleri vardi. Onlar, tahammülü güç sicak günlerde dahî nâfile oruç tumaya gayret ederlerdi. Bir kisminin, günes isiginin yakiciligindan korunacak ölçüde elbiseleri bile yoktu. Elleri ile günes isigindan ve sicaktan korunmaya çalisirlardi. Bütün bunlara ragmen büyük bir mânevî haz ve lezzet içinde nâfile de olsa oruçlarini devam ettirirlerdi.
Sakîk-i Belhî buyurur:
"Ibâdeti lâyikiyla îfâ edebilmek, bir san’attir. Onun kazanç mekâni, halvet; vâsitasi ise açliktir."
O açlik ki, modern tipta bile diyet adiyla sihhatli kalmanin en birinci sartidir. O açlik ki, tahammülü en zor olan bir mahrûmiyyettir. Rivâyet olunur ki, nefis, yaratildigi zaman çesitli iptilâ ve mahrûmiyetlere ragmen Cenâb-i Hakk’a {REF Sen sensin, ben benim..} deme cür’et ve cehâletinde bulundu, ancak ve ancak açlik sebebiyle aczini kabûl etti. Bu sebepledir ki, irâde terbiyesinde açliga katlanabilmek kadar müessir baska bir husûs yoktur. Irâde ise, tabiî ve nefsânî meyillere karsi koyabilmenin temel sartlarindan biridir.
Başlık: En şanslı Ümmet
Gönderen: Ay Işığı - 22 Ağustos 2009, 13:56:52
Nakledildiğine göre, Ramazan-ı Şerif ayı görüldüğü vakit Arş ve Kürsi:
Muhammedin (s.a.v.) ümmeti ne şanslı kimselerdir ki yine bol kerametleri ile Ramazan ayı onların üzerine doğmuştur. Zira bu ayda güneş, ay, yıldız, gece ve gündüz, deniz ve kara hayvanları hülasa şeytanlardan başka herşey onlar için tevbe ve istiğfar eder.
Hatta Allah-ü Teala (C.C.) Meleklere:
"Namaz ve tesbih gibi ibadetlerinizin sevabını Muhammed ümmetine bağışlayın" buyurur ve onlarda öyle yaparlar.
“Ramazan ayı (öyle bir ay)dır ki, Kur’an onda (bulunan Kadir Gecesi’nde Levh-i Mafhuz’dan dünya semasına) indirilmiştir. (O Kur’an), insanlara (sebebi) hidayettir, doğru yolun ve Hak ile batılı ayırt eden hükümlerin nice açık delilleridir. İçinizden kim Ay’a erişirse orucunu tutsun. Kim de hasta olur, yahut bir sefer üzerinde bulunursa başka günlerde, oruç tutamadığı günler sayısınca (orucunu kaza etsin). Allah size kolaylık diler, güçlük istemez. (bu kolaylık dilemesi) o sayıyı (kaza borcunuzu) ikmal etmeniz, Allah’ı büyük tanımanız içindir. Olur ki şükür edersiniz.” (El- Bakara- 185)
Cahiliyye devrinde ismi Natig idi. İslâm’da ise birçok ismi vardır. Ümmetin ayı Kur’an ayı ve kurtuluş ayı...
Ramazan diye isimlendirilmesi; oruçluların ciğerleri açlık ve susuzluktan yandığı için (1) yahut oruç sebebiyle günahlar yandığı (yok olduğu) için veya güneşin kumaları kızdırdığı günlere denk geldiği içindir. Şöyle ki: Araplar ayların eski isimlerini o aylarda meydana gelen bazı hâdiselerle değiştirdiler. Bu ayın isim değişikliği, güneşin çok sıcak olduğu vakte isabet ettiği için Ramazan diye isimlendirdiler.
Ramazan, Cenabı Hakkın isimlerinden bir isimdir. Onun için “Ramazan geldi” demeyiniz “Ramazan ayı geldi” deyiniz diye rivayet edilmiştir. Bazı âlimler ramazan denilmesini menetmişlerdir. Ancak doğru olana böyle söylemek de sahihtir, evla olan ise ramazan ayı veya Ramazan-ı Şerif demektir.
Açıklama: “Kur’an kendisinde indirilen ay” Kur’an-ı Kerimde evvelkilerin ve ahirkilerin ilmi vardır. (2) Ayet-i kerimede haber verilen inzal,Kur’an-ı Kerim’in, Kadir Gecesi’nde Levhi Mafhuz’dan Beyt-ül İzze ye topluca indirilmesidir. Sonra Cebrail (as) 23 senede Allah-ü Tealâ diledikçe ayet ayet, sûre sûre indirmiştir.
Beyhaki, Peygamberimizden şöyle rivayet etmiştir:
İbrahim (a.s)’ın Suhufu, Ramazan-ı Şerifi’n ilk gecesi
Peygamberimize Kur’an-ı Kerim, Ramazan Ayının 25. gecesi indirilmiştir.
Ayet-i Kerimenin bir manası da;Ramazan-ı Şerif’in şanı, fazileti, orucun farziyeti hakkında Kur’an, yani oruç ayeti indirildi, demektir.
“Kur’an-ı Kerim insanlara hidayettir” İnsanları kendisinde bulunan mucizeler, hikmetler ve mev’izalarla dünya ve ahirette kendilerine faydalı olan şeylere ve dalâletten Hak yola hidayet eder.
“Doğru yolun ve hak ile batılı ayırt eden hükümlerin nice açık delileridir.”
“İçinizden kim o aya erişirse orucunu tutsun.” Kim şehirde veya köylerde mukim olursa ve ramazan ayı girerse orucunu tutsun. Kim de seferi olursa oruç tutmaması mubah olur.
O aya erişen, akıllı, buluğa ermiş, sağlıklı kimselere oruç farzdır, çocuk ve deli mukim olarak o aya erişirlerse de kendilerine oruç farz olmaz.
O aya erişirse, demek; hilâli görürse demektir. Çünkü Efendimiz:
Hadis-i Şerif: “Hilâli görüp oruç tutun, hilâli görüp bayram yapınız.”(3) Buyuruyorlar. (Müslim) (c.3.5.124)
“Kim de hasta olur yahut bir sefer üzerinde bulunursa, başka günlerde, oruç tutamadığı günler sayısınca (orucunu kaza etsin).
Hasta olanlar mukimde olsa, seferi olanlar sıhhatli de olsa, oruç tutmayıp sonra kaza edebilirler.
“Allah size kolaylık diler.” Onun için hasta veya yolcuya oruç tutmamayı, mubah kılmıştır. Çünkü Hz. Allah, dinde bir güçlük kılmamıştır.
“Güçlük istemez.” Size olan engin merhameti ve şefkati sebebiyle hasta ve seferi olanlara oruçla meşakkat vermeyi istemez.
Tirmizi’den: Yüsr (kolaylık) cennetin ismidir. Çünkü bütün kolaylıklar oradadır.
Usr (güçlük) cehennemin ismidir. Çünkü bütün güçlükler oradadır.(4)
O zaman mânâ Allah-ü Tealâ sizin oruç sebebiyle cennete girmenizi ister, cehenneme girmenizi istemez.
Oruç emriyle murat, müminler için dünya ve ahiret zorluğunu değil, kolaylığını temindir. Dünya kolaylığı, (ruhen) melekiyyete yükselip marifete ulaşmaktadır. Dünya zorluğu ise, Beşeriyet ve hayvaniyet sıfatında kalmaktır.
Ahiret kolaylığı: Cennet, yakınlık, Allah’a kavuşmak ve cemalini görmektir. Ahiret zorluğu ise; Cehennem, cehennem azabı ve derekeleridir.
Buna mânâ Allah-ü Tealâ, zorlukla beraber olan kolaylığı diler, oruç emrine uyarken o andaki zorluğa değil, sonra gelen kolaylığa bakın, çünkü akıllı kimse ilâcın acılığına değil, sonra gelecek şifanın tatlılığına bakar da ilacın acılığına aldırmadan onu içer.
Ramazan orucu her ne kadar nefse acı ve güç gelse de, hakikatte o günah hastalıkları için şifa, isyan ve kusurlar için bir keffarettir. Onun için Ramazan-ı Şerif’e hazırlanmak ve “Ramazan-ı Şerif geldi”. Diye ferahlamak lazımdır. Zira Hadis-i Şerifte haber verildiğine göre,“Kim, Ramazan-ı Şerif başladı, diye sevinirse; Hz. Allah onu Cehenneme haram kılar.”
Peygamberimiz Ramazan-ı Şerif gelince ashabını tebrik ve tebşir ederdi. Bu mübarek ay geldiği zaman, bir kardeşi geldiği zaman ki gibi tebrik etmek kutlamak, “Allah-ü Tealâ bu ayı hepimize mübarek kılsın.” Demek meşrudur. (5)
ŞİİR
Oruç ayı geldi onda eman vardır.
Azat olmak ve cennetlerde oturmak vardır.
Şerefli bir aydır, kavuşulur nimetlere
Bütün zamanların üstünde örnektir bize.
Onda oruç tutup Mevlâ’dan sakınan
Yaptığı işlerde, hem de konuştuğu zaman.
Mübarek olsun gelen bu ay bize.
Onu methetmektedir Hz. Kur’an.
RAMAZAN AYINDA YAPILACAK HAYIRLI İŞLER
Said İbni Müseyyib’in Selman-ı Farisi(r.a) dan naklen rivayet ettiği bir hadisi şerif, Ramazan ayında yapılacak hayırlı işleri şöyle açıklamaktadır:
Rasülullah (s.a.v) Şaban ayının son gününde bir hitabede bulunarak şöyle konuştu: “Ey insanlar! Büyük (ve) mübarek bir ay, sizi gölgelemiş bulunuyor. Öyle (feyizli) bir ay ki, içinde bin aydan hayırlı bir gece bulunmaktadır. Öyle bir ay ki, Allah, onu orucunu farz; gecesin(in teravihin)e kalkmayı nafile (ibadet) kıldı. Kim hayırdan bir haslet ile (rıza-i ilâhiye) yaklaşacak olursa, diğer ayda bir farzı eda etmiş gibi olur. Kim o (ay) da bir farzı eda ederse, başka bir ayda yetmiş fariza eda etmiş gibi olur. O, (ibadete) sabır (ve sebat gösterme) ayıdır. Sabrın sevabı ise Cennettir. O, ihsan ayıdır. O, öyle bir aydır ki, içinde müminin rızkı arttırılır. Kim o ayda bir oruçluya iftar ettirirse, günahları için mağfiret ve ateşten kurtulması (nın vesilesi) olur. O (ziyafeti verdiği) kişinin ecrinden hiçbir şey noksanlaşmaksızın sevabın bir misli de kendisine (verilmiş) olur.”
- Allah, bu sevabı, bir tek hurma ile veya bir yudum su ile veya süt tattırmakla da bir oruçluya ihsan eder. Kim bir oruçluya su ikram ederse Allah, ona benim havzımdan su içirir de, Cennete girinceye kadar susamaz. Bu ayın evveli rahmet, ortası mağfiret, sonu ateş-i cehennemden kurtulma (imkanları içinde toplanmış bulunmakta)dır. Kim bu ayda hizmetçisinden (işi) hafifletecek olursa, Allah da onu yargılar ve ateşten azat eder.
O (ay) da 4 hasleti çoğaltınız. İki haslet ile, Rabb’inizi hoşnut edersiniz; diğer iki haslete gelince; ondan müstağni kalamazsınız. Rabb’inizi hoşnut edeceğiniz iki haslet: Allah’tan başka hiçbir ilâhın bulunmadığına şahitlik etmendir ve bir de ondan mağfiret dilemendir. Sizin müstağni kalamayacağınız iki haslete gelince: Allah’tan Cennet istemeniz ve ateşten O’na sığınmanızdır. (Mealim-it-Tenzil)
RAMAZAN-I ŞERİF’İN SAYILMAYACAK KADAR FAZİLETLERİ VARDIR
Hadis-i Şerif: Benden önce hiç bir peygambere verilmeyen beş şey Ramazan_ı Şerifte benim ümmetime verilmiştir:
1. Ramazan-ı Şerif’in ilk gecesi Allah-ü Tealâ ümmetime (rahmet nazarıyla) bakar. Kime Hz. Allah bakarsa ona ebediyen azap etmez.
2. İftar vaktinde onların ağız kokusu Allah katında miskten daha güzeldir.
3. Her gece ve gündüz melekler onlar için istiğfar ederler.
4. Allah-ü Tealâ cennete: “Ümmet-i Muhammed için hazırlan ve süslen”. Diye emreder. “Çünkü onlar dünya yorgunluğundan burada istirahat edecekler”. Buyurur.
5. Çalışanlar işlerini bitirince ücretlerini aldıkları gibi Ramazan-ı Şerif’in son günü hepsi mağfiret olunurlar.
Ramazan veya diğer ayların hilâlini gören kimsenin: “Allah’ım! Bu ayı bize bereket, iman İslâm ve selametle kıl. Benim ve senin Rabb’in Allah tır” diye dua etmesi müstehabdır.
Tirmizi Hz. Talha’dan, Peygamberimizin böyle söylediğini rivayet etmiştir.
Hz. Ali Bin Ebi Talip(r.a)’dan, Peygamberimiz:
- Ya Ali! Hilâli gördüğün zaman, üç defa: “Allah-ü Ekber” De .Sonra: Beni ve seni yaratan, senin menzillerini (yörüngelerini) tayin eden, seni âlemlere bir ayet (ibret alameti) kılan Allah’a hamd olsun.” De. “Eğer böyle söylersen; Allah-ü Tealâ seninle, meleklerine karşı iftihar eder ve: “Ey meleklerim! Şahit olun! Bu kulumu cehennemden azat ettim”. Buyurur.
- Ey Ramazan ayının Rabb’i olan Allah’ım! Ramazan’ı Şerife bizi emniyet, iman, selamet, islâm, hastalıktan sıhhat, namazdan başka diğer meşguliyetlerden boş olduğumuz hâlde kavuştur. Ey rüşd ve hayır hilâli. diye söylenir.
- Ramazan ayı geldiği zaman, Şeytanlar zincirlere bağlanır, cehennem kapıları kapatılır, hiçbir kapısı açılmaz. Cennet kapıları açılır, hiç biri kapatılmaz. Bir münadi şöyle seslenir: Ey hayır yapmak isteyen! Haydi başla ve ey kötülük yapmak isteyen! Vazgeç! Allah-ü Tealâ’nın cehennemden azat ettiği kimseler vardır. Bu seslenme her gece devam eder. (Etterğib Vetterhib c.2.s.97) (6)
Bazı sapıklar: “Şeytanlar bağlanıyorsa o zaman kullar niçin Ramazan ayında isyan ediyorlar?” Diyorlar.
Cevaben deriz ki: “Bağlananlar şeytanların reisleri ve azgın olanlarıdır. İnsanları günaha sokan diğer şeytanlardır. Kaldı ki insan şeytanları da bu hususta kâfidir. Onlardan kurtuluş, halveti (yalnızlığı) tercih etmek, zikir ve Kur’an okumakla meşgul olmak, devamlı sükût (7) etmekle mümkündür. Dil insanı helâk eden en kuvvetli sebeplerdendir.
Beyit
Ölmez kişi ayak sürçmesinden,
İdam edilir genç dil sürçmesinden.
İmam Şibli: “Ramazan hilâli görülünce Mülk Suresi’ni okumak müstehab olur. Bu hususta tavsiye vardır ve bu süre kurtarıcıdır.” diyor.
Bu sûrenin okunmasının hikmeti: Sûre 30 ayettir. Ramazan-ı Şerif te 30 gündür. Umulur ki Allah-ü Tealâ hilâli görünce Mülk Sûresi’ni okuyan kimseyi her türlü sıkıntıdan kurtarır ve bir ay zarfınca muhafaza eder.
Ramazan ayı büyük ve mübarek bir aydır, bereket ve mağfiret ayıdır. Büyük günahlardan kaçınmak şartı ile bir Ramazan diğer Ramazana kadar, hac diğer hacca kadar, Cuma diğer Cuma’ya kadar, namaz diğer namaza kadar olan küçük günahlara kefarettir.
Hadis-i Şerif: Benim ümmetim Ramazan ayında olanları bilselerdi; senenin tamamının Ramazan olmasını isterlerdi. Çünkü bu ayda dualar müstecab, sadakalar makbul, haseneler(in ecri) kat kat ve onlardan azap uzaklaştırılır. Onun için semavat ve arz Ramazan ayı çıktığı için ağlarlar(8)
Şu ne güzel sözdür.
Kulağımda koruma, gözümde yumma, dilimde sükût olmazsa, o zaman oruçtan benim nasibim ancak açlık ve susuzluktur. Her ne kadar bugün oruç tuttum desem de; gerçekte oruç tutmuş sayılmam.
Hadis-i Şerif: Enes(ra)’dan: Allah-ü Tealâ, Ramazan-ı Şerif’in ilk gününün sabahı bağışlamadık kimse bırakmaz.
Hadisi Şerif: İbni Mes’ud (ra)’dan: Kim Ramazan’dan bir gün oruç tutarsa; annesinden doğduğu gün gibi günahlarından kurtulur. Ay çıktığında hayatta olursa; seneye kadar bir hata yazılmaz.
Hadis-i Şerif: “Ramazan gecelerinde kıyamı, yani Teravihi sünnet kıldım.”
Bu Hadis-i Şerife göre, teravih namazı kılmak kadın olsun erkek olsun her Müslüman’a sünnet-i müekkededir ve Hulefa-i Raşidin bu namazı devamlı kılmışlardır. (9)
Ramazan-ı Şerif’te teravih, Allah-ü Tealâ’nın rızasına yaklaşma yollarının en büyüklerindendir.(10)
Teravih (istirahatler) diye isimlendirilmesi; her iki selâmdan sonra istirahat edilir.Her dört rekâta bir terviha denilir böylece 5 terviha olur.
Hadis-i Şerif: Ebu Hureyre (ra)’dan. Kim (Allah’ın vaat ettiği sevaba) inanarak ve (Allah’ın rızasını) isteyerek ramazanda kaim olursa; geçmiş günahları bağışlanır. (Ramuz- ul-Ehadis c.2. s.436)
Peygamber Efendimiz teravih namazı kılmış, fakat bazı kereler terk etmiştir.
Efendimiz mescidin bir kenarında Kadir Gecesini ihya için kendisine bir odacık yapmışlardı. Bir gece oradan çıkıp mescidde itikâf yapan müminlerle imam olarak teravih namazını cemaatle eda ettiler. Bunu duyan bazı ashap ertesi gece evlerine gitmediler. Efendimiz onlara imam olup teravih namazını kıldırdılar. Üçüncü gece yatsıdan sonra kimse evine gitmedi. Peygamberimizi beklediler. Gecenin üçte ikisi geçince, bazıları Rasülullah Efendimizi uyudu zannedip odacığın önünde öksürdüler. Efendimiz uyumamışlardı. Hücreden çıkıp: “Bugün size teravih kıldırmayacağım, çünkü farz olmasından korkuyorum”. Buyurdular. Ashab-ı Kiram dağılıp evlerinde tek başlarına kıldılar. Hz. Ebu Bekir devrinde de aynen devam edildi.
Hz. Ömer halife olunca, yatsıdan sonra Mescidi kandillerle süsleyip Übey İbni Ka’b(r.a)’ı imam tayin etti ve teravihi cemaatle kıldırdı.
H.z. Ali (kerremAllahü vechehü), Kûfe’de Ramazan-ı Şerif’te bir gece mescidleri gezerken insanları ibadet halinde görünce :“Ömer (r.a) kandillerle mescitdleri aydınlattığı gibi; Allah (cc). O’nun kabrini aydınlatsın.” Diye dua etti.
DUÂ
Ey Kerim, Ey mağfireti bol Rabbim; Kabir karanlığında rahmetini bize arkadaş kıl, bizi kıyamet gününde ön ve arkalarından nur koşanlardan eyle. Bizi cennet köşk ve saraylarına yerleştir.
Arzın yarılacağı kıyametin kopacağı ve bütün yüzlerin hayy-ı kayyüm (diri ve daim) olan Allah’a baş eğeceği günde bize merhamet et. Korkulardan selamet, yangın ve depremlerden emniyet ver. Va’d ettiğin şey (cennet ve cemalin)e kabiliyyetle bizi rızıklandır. Bizi alıştırdığın gibi ihsanını daim kıl. Verdiklerini mübarek eyle. Üzerimize ni’metini tamamla. Rahmetinle bizi cennetine koy. Kalblerimize sana ulaşabileceğimiz bir nur kıl. Bizi Hazretine yaklaştıracak salih amellere muvaffak kıl. Her işinde sana tevekkül edenlerden eyle. Mahşer günü huzurunda bizi mahcup etme. Dünya rezilliği ve ahiret azabından eman ver. Cennette bize kıymetli, değerli, rahmet hullelerini giydir.
Allahım Şerefli Nebi, O’nun temiz evladı ve torunları hürmetine duamızı kabul buyur.
KAYNAK: TEFCÎR-UT TESNÎM FÎ KALBİN SELİM (Temiz Kalpte Cennet Pınarı Kaynatmak) Fatih Dersiamlarından Merhum Eğin’li Mehmet Rahmi
Cabir(r.a)’den: Peygamber Efendimiz bir gün minbere çıkarken birinci basamakta “amin” dedi. İkinci basamağa çıkarken tekrar “amin” dedi. Üçüncü basamakta tekrar “amin” dedi. Minberden inince ashap: “Ya Rasülullah! Niçin her basamakta amin dediniz?” Dediler. Efendimiz: “Birinci basamağa çıktığımda Cebrail geldi ve Ramazan-ı Şerif’e ulaşıp mağfiret olunmadan Ramazan-ı Şerif çıkan kimse bedbaht olsun. dedi. Ben de, amin, dedim.
İkinci basamağa çıktığımda; anne babasına yetişip onlara iyilik sebebiyle cennete giremeyen kimse bedbaht olsun, dedi. Ben de, amin ,dedim.
Üçüncü basamakta ise; yanında senin ismin anılıp ta salâvat okumayan kimse bedbaht olsun, dedi. Ben de, amin, dedim. (Galiyet-ül-Mevaiz.)
Ayların sayısı Yakup (a.s)’ın evladı gibi 12 dir. Nasıl ki Yusuf (as), babası yanında diğer kardeşlerinden kıymetli idiyse; Ramazan-ı Şerif te Allah katında diğer aylardan daha kıymetlidir.
Denildi ki: Senenin tamamı öldürücü zehir, Ramazan-ı Şerif onun panzehiridir. Konuşma öldürücü zehir, Allah’ı zikir onun panzehiridir. Dünya öldürücü zehir, züht onun panzehiridir. Mal öldürücü zehir, zekât onun panzehiridir. (Galiyet-ul-Mevaiz.)
Hulasa: Ramazan-ı Şerif ayların efendisi, Cuma günlerin, Kur’an-ı Kerim kelâmın, Muhammed Aleyhisselam bütün mahlûkatın efendisidir. Kur’an-ı Kerim’in efendisi ise; Ayet-ül’kürsidir.
Hz. Ali(ra)’nin rivayet ettiği bir Hadis-i Şerifte Peygamberimiz;
Hadis-i Şerif: Her kim her namazdan sonra Ayet-ül kürsi’yi okursa; cennete girmekten onu sadece ölüm alı koyar. Onu okumaya ancak sıddık ve âbidler devam eder. (Ruh’ul-Beyan)
(1). Hususiyle iftar vaktinde perdeler kalkar ve dualar şüphesiz kabul olunur.
HİKAYE
Musa (as) Tûr-i Sina’da Cenab-ı Hakk’a münacatında: “Ya Rab! Bana kelâmını işitmekle ikramda bulundun ve beni kelim ittihaz ettin. Böle bir ikram ile başka kullarına da ikramda bulundun mu?” Diye sual etti.
Allah-ü Tealâ: “Ey Musa! Benim kıyamete yakın göndereceğim kullarım vardır ve onlara Ramazan orucunu farz kılarım. Ben onlara senden daha yakınım. Zira her ne kadar seninle vasıtasız konuşsam da; benimle senin aranda yetmiş bin perde var. Ümmet-i Muhammed oruç tutuklarında, iftar vaktinde dudakları beyazlaşıp renkleri sararır. Ben o perdeleri o anda kaldırırım Ya Musa!” Buyurdu. (Mevızadan)
Duhan Sûresi 3. Ayet-i kerimesinde: “Biz onu (Kur’an’ı) Mübarek bir gecede indirdik.”
İsra Sûresi 106. Ayet-i kerimesinde: “Biz onu Kur’an olarak, insanlara dura dura okuyasın diye (ayet ayet, süre süre) ayırdık; ve onu peyderpey indirdik”. Buyuruyor. Bu ayet-i kerimeler hakkında İbni Abbas(r.a)’a soruldu. O, şöyle cevap verdi: Kur’an-ı Kerim Kadir gecesinde topluca Levh-i Mafhuz’dan, dünya semasındaki Beyt-ül İzzet’e indirildi. Sonra Cebrail (as), 23 senede Peygamberimize indirdi. (Meâlim)
(2) Hadisi Şerif: İbni Mes’ud (ra)’ dan: İlim öğrenmek isterseniz; Kur’an-ı Kerim’i takip ediniz. O’nda evvelkilerin ve ahirkilerin ilimi vardır.
Rivayet
Ariflerden biri: “Acaba Kur’an-ı Kerim’de Peygamberimizin; “Müminin ruhu cesedinden, hamurdan kılın çıktığı gibi çıkar” Hadis-i Şerifine delil olacak bir ayet-i kerime var mıdır? Diye düşünüp Kur’an-ı Kerimi dikkatlice hatmetti. Fakat bulamadı. Rüyasında Efendimizi görüp :”Ya Rasülellah! Kur’an-ı Kerim’de, bu hadisin manasını bulamadım.”dedi. Peygamberimiz: “Yusuf Sûresi’nde ara.” buyurdular. Uyanınca Yusuf Sûresi 31. Ayet-i kerimenin bu manaya delil olduğunu anladı. Ayet-i kerime: “Kadın, onların dedikodusunu duyunca , onlara davetçi gönderdi; onlar için dayanacak yastıklar hazırladı, her birine bir bıçak verdi, ‘(Kadınlar meyveleri soyarken Yusuf’a) “Çık karşılarına, dedi. Kadınlar onu görünce, onun büyüklüğünü anladılar. (şaşkınlıklarından) ellerini kestiler ve dediler ki: Hâşâ Rabb’imiz! Bu bir beşer değil” “Bu ancak üstün bir melektir” Yusuf Sûresi 31
Kadınlar, Yusuf (a.s)’ ın güzelliği karşısında ellerini kestiler. Fakat acısını hiç duymadılar. Mümin de rahmet meleklerini, Cennetteki makamını, oradaki nimetleri, hurileri ve köşkleri görünce ölüm acısını hissetmez (Kudsi Mesnevi şerhinden)
Allah-ü Tealâ’nın anlama imkânı bahşettiği kimselerin her şeyi Kur’an-ı Kerim’den çıkarmaları mümkündür. Hatta bazı âlimler Rasülullah Efendimiz 63 sene yaşayacağını, Münafikun Sûresi’nde: “Allah (c.c), eceli geldiğinde hiç kimseyi (ölümünü) ertelemez. Allah yaptıklarınızdan haberdardır.” (El-Münafikun- 11) ayet-i
kerimesinden anlamışlardır. Çünkü sure 63. Sûredir ve ondan sonra Tağabün (aldanma) sûresi vardır. Peygamberimizin yokluğunda ise insanların, her yönden aldanması zahir olmuştur.
İKİ VAİZ KUR’ANI KERİM VE ÖLÜM
İbni Mes’ud(ra) anlatıyor:
Rasülüllah’ın ayrılığı yaklaştığında bizi, Aişe (r.a) validemizin evinde topladı. Bize baktı, mübarek gözleri yaşardı ve: “Size merhabalar olsun. Allah size selamet versin. Size takvayı ve Hz. Allah’a itaati tavsiye ederim. Ayrılık vakti yaklaştı, Allah’a ve cennetlere dönüş vakti geldi. Beni ehl-i beytimin erkekleri yıkasın. Bu elbiseme, yahut şu Yemen elbisesine kefenleyin. Yıkama ve kefenleme işi bittiği zaman bu odada, şu yatağımın üzerine, şu kenara koyun ve bir saatliğine odadan çıkın. Benim üzerime ilk cenaze namazını ordusu ile beraber Cebrail(as), sonra ordularıyla beraber sırasıyla Mikail (as), İsrafil (as) ve Azrail (as) kılarlar. Sonra bölük bölük odama girip sizler kılarsınız.” Buyurdular. Bunu duyan ashap feryat ederek ağladılar ve: “Ya Rasülellah! Rabb’imizin nuru, bizim topluluğumuzun mumu (ışığı), işlerimizin sultanısın. Sen aramızdan ayrılınca biz kime müracaat edeceğiz?” Efendimiz:
Ben sizi; gecesi de, gündüzü gibi aydınlık olan geniş bir yol üzerinde bıraktım ve size biri konuşan, diğeri susan iki vaiz bıraktım. Konuşan: Kur’an-ı Kerim, susan ölümdür. Herhangi bir işte bir müşkilat çıkarsa; Kur’an’a ve sünnetime müracaat edin, kalbiniz katılaştığı zaman ölüm ve ölüm ahvalini düşününüz. “(İsmail Hakkı Bursevi rh)
(3) İbni Ömer (r.a)dan: Efendimiz: “Hilâli görmedikçe oruç tutmayınız. Hilâli görmedikçe bayram yapmayınız. Eğer hava kapalı olursa sayıyı otuza tamamlayınız.” Buyurdular.
Yani: havada kapalılık olmazsa, Ramazan hilâlini görmedikçe oruca, Şevval hilâlini görmedikçe bayrama başlamayınız. Eğer havada kapalılık olursa, o zaman içinde bulunduğunuz ayı otuza tamamlayınız.
Çünkü sabit olan her şeyde asıl olan yokluğuna delil olmadıkça devam etmesidir. Ay sabit, şüphe ise çıkıp çıkmadığındadır. O da ya hilâli görmekle, yahut sayıyı otuza tamamlamakla çıkmış olur.
Şunu da bilmelidir ki; Hadis-i Şerifteki ifadeye göre, hilâli görmekle Ramazan orucu farz olsa da, bayram yapılsa da, kişi kendi başına oruca yahut bayrama başlamamalı; hakime durumu haber verip onun ilânına göre amel etmelidir.
Eğer gök yüzünde kapalılık varsa; Ramazan hilâlinde, hür olsun, köle olsun, erkek olsun, kadın olsun, Müslüman, akil baliğ ve âdil (iyi halleri kötü hallerinden çok olan) bir kişinin şahadetini hakim kabul eder. Yalnız ben şehir dışında iken, yahut bulutlar arasındaki bir boşlukta hilali gördüm, derse kabul eder; değilse etmez.
Fâsık kimse hilâli gördüm derse, bu şahadeti dinî mesele olduğu için kabul edilmez.
Bayram hilâlinde havada kapalılık olduğu zaman, bir kişinin şahitliği kabul edilmez. İki hür erkek veya iki hür kadının şahadeti kabul edilir
.
(4) Ebu Hüreyre (ra)’ dan rivayet edilen Hadis-i Şerif buna uygundur:
Allah-ü Tealâ cenneti yarattığında, Cebrail’e: “Git ve cennete bak.” Buyurdu. Cebrail (a.s) cennete bakıp geldi ve: “Ya Rab! İzzetine yemin ederim ki, cenneti duyan herkes bu cennete girer. (Yani girmek için ne yapmak icap ederse onları yapar.)” dedi. Hz. Allah; Cennete girmeye sebep olan ibadetleri, ibadetlerdeki zorlukları, onlara devam etmeyi ve nefsin isteklerine karşı koymayı, Cebrail(a.s)’ a gösterdi de Cebrail (a.s): “Allah’ım! Hiçbir kimsenin buraya girememesinden korkuyorum.” Dedi.
Allah-ü Tealâ cehennemi yaratınca Cebrail (a.s)’a: “Git! cehenneme bak.” Buyurdu. Cebrail (a.s) bakıp geldi ve: “Ey Allah’ım! Bu cehennemi duyan hiçbir kimse buraya girmez. (Yani girmemek için ne yapmak gerekirse onu yapar).” dedi. Hz. Allah Cehenneme girmeye sebep olan içki, zina, gıybet, faiz gibi haram olan şeyleri gösterince, Allah’ım! Herkesin buraya girmesinden korkuyorum.” Dedi.
Hadis-i Şerif: Enes (ra) dan: Cehennem ehlinden dünyada kendisine en çok nimet verilen bir kişi getirilir. Cehenneme bir daldırılır ve “Ey Ademoğlu! Bundan önce hiç hayır gördün mü? Sana hiç nimet verildi mi? Diye sorulur. O: “Hayır! VAllahi Ya Rab (bana hiç nimet verilmedi der) Cennet ehlinden dünyada çok sıkıntı çekmiş bir mümin getirilir, Cennete bir daldırılır ve: “Ey Ademoğlu! Bundan önce hiç sıkıntı gördün mü? Sana bir zorluk dokundu mu? Diye sorulur. “Hayır! VAllahi Ya Rab. Hiçbir sıkıntı çekmedim.” der. (-1-) (Şerh-i Meşarik)
Hadisi Şerif: Ebu Hüreyre (ra)den: Peygamber Efendimiz şöyle buyurdular: İnsan oğlunun yaptığı her iyi ameli 10 ila 700 kat arası mükafatlandırılır. Ancak oruç müstesna; orucun sevabı hesapsızdır.
Çünkü oruç ancak sabırla eda olunur. Hz. Allah sabırlılar hakkında: Ayet Meali: “... yalnız sabredenlere, mükâfatları hesapsız ödenecektir.” Buyurmuş.(Ez- Zümer –10)
Bütün ibadetlerde sabır vardır. Ancak oruçta sabır diğer ibadetlerden farklıdır. Zira sabır 3 kısımdır:
1. Allah'a itaat hususunda sabır
2. Allah’ın haram kıldığı şeyleri yapmamak için sabır
3. Belâ ve musibetlere karşı sabır.
Bu üç kısım sabrın tamamı oruçta mevcuttur. Şöyle ki;
İbadet üzerine sabretmek vardır. Allah’ın haram kıldığı şeylere karşı sabır vardır. Açlık ızdırabı ve susuzluk harareti, beden zayıflığı üzerine de sabır vardır. Oruçlu bütün bunları Allah rızası için yapar. Kadın kocasının izni olmadan nafile orucu tutamaz.
Oruçlu en büyük arzuları olan yemek, içmek ve cinsi münasebetten kendini tuttuğu için Allah’ın ahlâkı ile ahlâklarmış olur. Kim ki yemesini, içmesini, şehvetini Allah için terk ederse; Allah cc. Onlara karşılık kendisine daha hayırlı şeyler ihsan eder.
Nitekim Hz. Allah: Ayet Meali; “... Kendiniz için önceden (dünyada iken) ne iyilik hazırlarsanız, Allah katında onu bulursunuz; hem de daha üstün ve mükâfatça daha büyük olmak üzere...” Buyuruyor.(El- Müzzemmil- 20)
Hadis-i Şerif: Peygamber Efendimiz bir adama; “Sen Allah korkusundan dolayı bir şeyi terk edersen, Hz. Allah sana ondan daha hayırlısını verir.”
RİVAYET:
ORUÇLULAR İÇİN SOFRA
Oruçlular için, Kıyamet günü arşın altında bir sofra kurulur. İnsanlar hesapta iken, onlar o sofrada yemek yerler. İnsanlar : “Bunlar kimlerdir, biz hesapla uğraşırken yemek yiyorlar?” Derler. O’nlara: “Siz yemek yerken onlar oruç tutuyorlardı.” Denilir. (Mecalis-i Rumi)
(5) İmam-ı Süyüti bazı kitaplarda insanların tebrik edileceği hususları beyan ederken şu hususları zikretmiştir:
Hastalıktan kurtulunca, Haccı tamamlayınca, Hacdan dönünce, nikahtan sonra, çocuğu dünyaya gelince, Ramazan-ı Şerif ayına kavuşmakla... tebrik edilir demiştir.
Hadis-i Şerif: İbniAbbas (ra)’dan: Efendimiz “Cuma namazından dönen bir (din) kardeşi ile karşılaşan; “Allah bizden ve sizden kabul etsin” diye söylesin.” buyurdu.
Hayır isabet ettiğinde tebrik etmek, bir belâ geldiğinde teselli etmek, hastalanınca ziyaret etmek komşuluk haklarındandır.( Mefatih)
Hadis-i Şerif: Zeyd İbni Halid (ra)’dan: Kim bir oruçluya iftar ettirirse, oruçlunun ecrinden hiçbir şey noksanlaşmaksızın aynı ecir ona da verilir.
Hammad bin Seleme, her gece 50 (elli) oruçluya iftar ettirirdi, bayram gelince onları ayrı ayrı giyindirirdi.
Zulmedeni affedenler, kötülük yapana iyilik yapanlar, Allah'ın verdiği nimetlerden, başkalarına ihsan edenler iyi kimselerden kabul edilirler.
Hadis-i Şerif: Kim bir açı doyurursa veya elbisesi olmayana elbise verirse, yahut bir yolcuyu barındırırsa; Allah onu kıyamet korkularından muhafaza eder.
HİKAYE
Abdullah bin Mübarek, fakirlere ve ilim talebelerine her sene 100 bin dirhem verir ve Fudayl bin İyad’a: “Siz dünya ile meşgul olmayınız, ilim tahsili ile meşgul olunuz, ben sizin geçiminizi temin ederim.” Derdi.
HİKAYE
Yahya Bermeki, her ay Süfyani Sevri (rh)’a 1000 dirhem verirdi. Süfyani Sevri secdeye varıp “Allah’ım! Yahya dünya işlerinde bana kâfi geliyor. Sen de âhiret işlerinde ona kâfi ol” Diye dua ederdi. Yahya Bermekiyi vefatından sonra bazı arkadaşları rüyada görüp; “Allah sana ne ile muamele etti?” Diye sordular. O: “Süfyan’ın duası hürmetine Hz. Allah beni mağfiret etti.” Dedi.( Mefatih)
Cennet kapılarının açılıp cehennem kapılarının kapatılmasına gelince; insanları, emir olundukları Ramazan orucuna ve o oruca hazırlanmaya teşviktir. Zira, sanki cennet kapıları açılmış onları bekliyor ve oruç sebebiyle cehennem kapıları da onlar için kapatılmıştır.
Ayrıca cennet kapılarının açılması; Allah’ın rahmetinin inmesinden, ibadetlerin Allah’a yükselmesinden, cennete girmeye sebep olan ibadetlerin çokça yapılmasından kinayedir.
Cehennem kapılarının kapatılması da ona girmeye sebep olan küçük günahlara ısrarın ve büyük günahların yok denecek kadar azalmasından kinayedir. Oruç sebebiyle bir çok günahlar bağışlanır.
Bu ayın şeref ve büyüklüğünün delillerinden olan, şeytanların bağlanmasının alâmeti, önceden günahlara dalan kimselerin bu ayda sakınmaları, önceden namazda tembellik edenlerin namaza başlamaları, Kur’an-ı Kerim ve nasihat dinlemeleridir.
Şeytanların bağlanması, oruçluların Şeytanın vesveselerini kabul etmemelerinden mecazdır. Zira Ramazan-ı Şerif ayı girdiğinde insanlar oruçla meşgul olurlar. Bir çok günah ve isyanlara sebep olan öfke ve şehvet kuvveleri kırılır. Aklî ve melekî kuvveleri kendilerini ibadet ve itaate yöneltir. (Mecalis-i Rumi’ den)
Hadis-i Şerif: Ebu Hüreyre (r.a) ‘dan rivayet edilmiştir.Oruçlunun ağız kokusu, Allah katında misk kokusundan daha güzeldir.
Ağız kokusu insanlar nazarında hoşlanılmayan bir şey olsa da, itaatten kaynaklandığı için; Allah katında misk kokusundan daha makbuldür. Hatta normalde ağız kokusunu misvakla temizlemek lazım iken, İmam-ı Şafi Hazretleri oruçlunun ağız kokusunun devamını müstehab görmüştür.
Oruçlunun ağız kokusu Allah’a itaatin ve onun rızasını talebin bir eseri olduğundan ahirette misk kokusundan daha güzel kokacak ve oruç ehli, insanlar arasında bununla meşhur olacaktır. Oruç, dünyada kul ile Rabb’i arasında gizli olduğundan; Ahirette açığa çıkacaktır.
Hadis-i Şerif: Enes (ra)’ dan merfu olarak: “Oruçlular kabirlerinden ağız kokuları miskten daha güzel koktuğu halde çıkarlar ve bu kokular ile tanınırlar.”
Hadis-i Şerif: Oruç kalkandır:
Yani oruçlu, oruç sebebiyle kendisini Ahirette cehennemden, dünyada günahlardan ve Şeytan’ın vesveselerinden korur. Ancak kalkanın insanı koruması için sağlam ve yırtık olmaması gerektiği gibi, orucunda; hatalardan ve oruca zarar verecek şeylerden korunması icap eder. Onun için oruçlu, sadece yemeden içmeden değil, kötü, lüzumsuz, çirkin şeyler konuşmaktan ve yasaklanan her şeyden uzak durmalıdır.
Her hangi bir kimse kendine söverse; ona mukabele etmemeli, sadece: Ben oruçluyum.” Demelidir. (Mecalis-i Rumi)
(6) Hadis-i Şerif: (İbni Abbas (r.a)’ dan): Ramazan-ı Şerif ayının ilk gecesi, Arş’ın altından bir rüzgar eser. Ona; “Müsire” denilir. Cennet ağaçlarının yaprakları ve kapılarının halkaları hareket eder.
İşitenlerin kendisinden daha güzelini işitmediği bir ses duyulur. Huriler cennetin şerefeleri üzerine çıkıp: “Allah-ü Tealâ’ dan bizi isteyen yok mu? Bizi ona versin.” Derler. Sonra, “Ya Rıdvan! Bu gece hangi gecedir?” Diye sorarlar. Rıdvan: “Ey huriler! Bu gece Ramazan-ı Şerif’in ilk gecesidir.” Der. (Mev’iza Kitaplarından)
RİVAYET: RAMAZANI ŞERİFİN ŞEFAATI
Ramazan-ı Şerif kıyamet günü en güzel bir surette gelip Allah-ü Tealâ’nın huzurunda secde eder. Hz. Allah:
“İsteğini söyle! Senin kıymetini bilen, hakkını ödeyenin elinden tut.” Buyurur. Ramazan-ı Şerif kıymetini bilenlerin elinden tutar, onlara vakar tacı giydirilir ve onlara şefaatçi olur, ve kendisine 1000 huri verilir. Sonra Burak’a bindirilip; ne istiyorsun? Denilir. Ramazanı Şerif : “Firdevs cennetlerinde Habib’inin civarına inmesini istiyorum” Der. Ona Firdevs cennetlerinden her birinde bir milyon köşk bulunan, kırmızı yakut ve yeşil zebercedden inşa edilmiş 100 bin şehir verilir. Bunun delili. “Yalnız sabredenlere mükafatları hesapsız ödenecektir.” Ayet-i kerimesidir.(Ez- Zümer-10) ( Zühret-ür Riyaz).
(7)
Sükut te 7000 hayır vardır ki, bunlar 7 kelimede toplanmıştır:
1. Sükut meşakkatsiz ibadettir.
2. Sükut takısız süstür.
3. Sükut saltanatsız heybettir.
4. Sükut bekçiye ihtiyacı olmayan kaledir.
5. Sükut insanlardan özür dileme ihtiyacı hissettirmez.
7. Sükut oruçlunun kusurlarını örten bir perdedir.
Sükut, âlim için bir süs, cahil için ise bir örtüdür. (İmam-ı Gazali’nin Bidayet’ül Hidaye şerhinden)
Lâtife:
İmam-ı Âzam Ebu Hanife (rh) hazretleri, talebeleri İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed (rh) ile beraber oturmuşlar, güneş doğduktan sonra kılınan sabah namazının hükmünü müzakere ediyorlardı. Köyünde fakih geçinen cahil biri geldi. İmamı Âzamın ayağında bir rahatsızlık olduğu için ayağını uzatmıştı. Gelen kişiyi güzel ve kıymetli elbiseler içinde heybetli bir şekilde görünce ayağını topladı. Bu fakih geçinen kişi oturunca “Ya İmam! Fecir doğmadan (sabah namazı vakti girmeden) güneş doğarsa, sabah namazının hükmü ne olur?” Dedi. Bunun üzerine İmam-ı Ebu Yusuf ve İmamı Muhammed Hocalarına: “Efendim! Ayağınızı uzatabilirsiniz” Dediler ve derse devam ettiler. Evet Sükut, âlim için ziynet, cahil için örtüdür.
Oruçlular İçin Cehennemden Berat
Nebi (a.s) dan: Mirac gecesinde Sidre-i Münteha’da, daha önce hiç görmediğim büyüklükte bir melek gördüm. Bir elini başının üzerine, diğerini sırtına koymuş vaziyette cennet-i Âlâ’da duruyordu. Allah’ı tesbih ettiği zaman sesinin güzelliğinden Arş-ı Âlâ titriyordu. Cebrail (as)’ a:” Bu kimdir?” Diye sordum. “Bu Allah-ü Tealâ’nın, Âdem (a.s)’ dan iki bin sene evvel yarattığı bir melektir.” Dedi. “Şu ana kadar nerede idi?” Dedim. “Arş-ı Âlâ’nın sağında, cennet-i Âlâ’da güzel, yeşillik bir yer var, orada idi ve Hz. Allah senin için ve Ramazan orucu tutan ümmetlerin için tesbih etmesini emretti.” Dedi.
Önünde her birinde nurdan bin kilit olan iki sandık gördüm. Cebrail(as)’a: “Bu sandıklar nedir?” Diye sordum. “Kendisine sor.” Dedi. Sordum. “Ümmetinden oruç tutanların cehennemden beratları var. Sana ve ümmetine ne mutlu.” Dedi.( Ruh-ul Beyan ve Mefatih-üt Tefasir’ den)
Onun için kabir ehli oruç tutanlara gıbta ederler.
Hadis-i Şerif : (İbni Ömer (r.a)’ den): Efendimiz: Her mezarlıkta bir melek: “ Ey kabir ehli! Bu gün kime haset ediyorsunuz? (imreniyorsunuz)” Diye seslenir. Onlar: “Biz mescid ehline haset ediyoruz. Çünkü onlar namaz kılıyorlar, biz kılamıyoruz, oruç tutuyorlar, biz tutamıyoruz, sadaka veriyorlar, biz veremiyoruz, Allah’ı zikrediyorlar, biz zikredemiyoruz.”Diye cevap verirler ve geçmiş zamanlarına pişman olurlar. Ancak pişmanlıklarının kendilerine faydası olmaz.
(8)
Ayet Meali : Gök ve yer, onlar (Firavun ve Karun) ın ardından ağlamadı. Onlara mühlet de verilmedi.”(Ed- Duhan- 29)
Rivayet
Mümin öldüğü zaman, onun ardından yer ve gök 40 gün ağlar. Firavun ve kavminin semaya çıkacak hiçbir salih ameli yoktu ki; ölünce sema amel gelmiyor diye ağlasın. Yerde yaptıkları hiçbir salih amel yoktu ki ;öldükten sonra yer ameller yok oldu diye ağlasın.
Hadis-i Şerif: Enes (ra)’dan: Semada her mümin için iki kapı vardır; birinden rızkı çıkar (iner), diğerinden ameli (semaya) girer. İnsan ölünce her ikisi de kesilir ve bu kapılar ağlarlar,
Ata (rh): “Semanın ağlamsı etrafının kızarmasıdır.” dedi.
Bizim üç bayramımız vardır:
1. İftar bayramı, bu tabiî bir bayramdır.
2. İman-ı kâmil ile ruhu teslim edince ölüm bayramı. Bu büyük bayramdır.
3. Ahirette Cemâl-i İlâhi’yi görünce olan bayram ki; bu en büyük bayramdır. ( Mefatih)
Orucu muhafaza kulu Allah’ın rızasına yaklaştıran, Allah’a dost kılan amellerdendir.
Hadis-i Şerif: Kim üç şeyi muhafaza ederse; gerçekten Allah’ın dostu olur. Kim de onları zayi ederse; gerçekten Allah’ın düşmanı olur. Bunlar: namaz, oruç ve cünüplükten gusüldür.
(10)
Teravih kılarken, ya geceyi ihya etmeye, yahut vaktin sünnetine, ve ya teravihe, yahut Ramazanı ihya etmeye niyet eder. Her selâmdan sonra niyete gerek yoktur.
Teravih namazı geçse; ne tek başına, ne de cemaatle kaza edilmez. Çünkü, kaza farz ibadetlere mahsustur.
Yatsı namazını tek başına kılan teravihi cemaatle kılabilir, ancak farzda cemaati terk edenler, teravihte cemaat olmazlar.
Teravihi yalnız başına kılan, vitri cemaatle kılabilir.
Şu zamanlarda imamın, sünnetin en az miktarlarından fazla uzatması cemaati bıktıracağı için mekruh olur. Tesbihlerde, en az sünnet miktarı; üçer defa söylemektir.
Yine imamın, cemaati sünnetin en az miktarını edadan, teşehhüd okumayı tamamlamaktan aciz bırakacak şekilde acele etmesi de; mekruhtur. Eğer cemaate ağır gelmezse; imam teşehhüdden sonra Peygamberimize salât okur. Şayet ağır gelirse, yalnızca “Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed”der.
Münafıklara benzemek ve tembellik olacağı için, cemaatten birinin selâmdan sonra oturup., rükuya yakın imama uyması mekruhtur.
Eğer son ka’denin tamamında uyuya kalırsa, uyanınca teşehhüt miktarı kadar oturması gerekir, değilse namazı bozulur.( Rumi)
(9) Teravih namazının cemaatle kılınması, Hz. Ömer (r.a)’ın fiili ile sünnet olmuştur.
Hadis-i Şerif: Benden sonra hususiyle Ebu Bekir ve Ömer’e uyunuz.
Ashabın tamamı Hz. Ömer’e bakarak teravih namazını cemaatle kıldığı için bid’at değildir. Fakat cemaati usandıracak kadar uzun, bugünkü imamların çoğunun yaptığı gibi namazı bozacak kadar acele olmamalıdır. Yine bugün birçoklarının yaptığı gibi, eve imam tutarak teravih namazı kılmak ta şiddetle mekruhtur. Feteva-i Hindiye’de böyledir. (Galiyet’ül Mevaiz)
Bilmiş ol ki, şer’an itikaf; Allah’a itaat ve Allah’ın (rızasına) yaklaşmak maksadıyla mescitte beklemektir. Önceki peygamberlerin dininde itikaf ibadeti vardı. Hz. Allah: ”Biz, Beyti (Kâbe’yi) insanlara toplanma mahalli ve güvenli bir yer kıldık. Siz de İbrahim’in makamından bir namaz yeri edinin (orada namaz kılın). İbrahim ve İsmail’e: Tavaf edenler, itikâf yapanlar, rüku ve secde edenler için evimi temiz tutun, diye emretmiştik.” Buyuruyor. (El-Bakara -125)
Eğer kalbî ihlâs ile yapılırsa itikaf; en şerefli amellerdendir. Çünkü bunda, kalbi Allah’tan başka har şeyden boşaltmak vardır.
Îtikâf yapan kişi, büyüklerden birine bir haceti olup kapısında bekleyen ve işim görülmedikçe buradan ayrılmam diyen, kişiye benzer. Çünkü mutekif; Allah’ın evinde oturup mağfiret olunmadıkça, buradan ayrılmam, demektedir.
Hadis-i Şerif: Kim bir (din) kardeşinin ihtiyacı(nı gidermek) için yürürse; 20 sene îtikâf yapmış gibi olur. Kim de bir gün îtikâf yaparsa; Hz. Allah onunla Cehennem arasında 30 hendek koyar ki, her hendek, doğu ile batı (arasındaki mesafeden) uzaktır.
Hadis-i Şerif: Ali Bin Ebu Talib (r.a)’ dan: Peygamber Efendimiz buyurdu ki: “Kim Ramazan-ı Şerif’te 10 gün îtikâf yaparsa; iki hac ve iki umre yapmış gibi olur.
Hadis-i Şerif: Kim cemaatle namaz kılınan bir mescitte akşam ile yatsı arasında îtikâf yapar ve namaz ve Kur’an dışında hiçbir şey konuşmazsa; onun için Cennette bir köşk bina etmek Allah cc. üzerine bir hak olur.
Hadis-i Şerif: İbni Abbas(ra)dan: Peygamberimiz buyurdu ki: İtikâf yapan günahlardan kendini tutar, bütün iyi işleri yapanlar gibi kendisine iyilikler yazılır.
İtikâf meşrudur, Allah (ın rızasın)a yakınlıktır ve her vakitte müstehabdır. Kadir Gecesini arayanlar için Ramazanı Şerif’in son on gününde en güzel ibadettir ve itikâf ancak niyetle sahih olur.
İtikâf yapan kişinin, ihtiyacını görmek gibi zaruri şeyler için mescit ten çıkması caizdir.
Cuma namazı kılınmayan mescitte itikaf yapan kimsenin Cuma Namazı için çıkması vaciptir.
Bütün mescitlerde itikaf sahihtir, ancak Cuma namazı kılınan mescitte daha efdaldir.Kadın evinde mescit (namazgah) olarak ayırdığı yerde itikafa girer.
İtikaf yapanın, namaz kılması, Kur’an-ı Kerim okuması ve zikretmesi müstehabdır.
İtikafın en efdali, Mescid-i Haram’da, sonra Mescid-i Nebî’de, sonra Mescid-i Aksa’ da, sonra Cuma namazı kılınan mescitlerde yapılandır.
İtikafın şartı; akıllı ve temiz olan Müslüman’ın niyet etmesidir.
İtikâf 3 kısımdır:
1. Vacip, nezir edilen itikaf
2. Sünnet-i müekkede, Ramazan-ı Şerif’in son on günündeki itikaf
3. Sünnet, bu ikisi dışında ki itikaftır. Nezir edilen itikafta oruç şarttır.
Nafile itikafın en azı İmam-ı Muhammed (rh)’e göre, gündüz veya gecede 1 saat İmamı A’zam (rh)’a göre, bir gün İmamı Yusuf (rh)’a göre, bir günün yarıdan fazlasıdır. (Dürrü Muhtar ve İbni Abidin’den kısaltılmıştır)
(-1-) “Demek ki dünyada bir eli yağda bir eli balda , her istediğini elde etmiş, bir çoklarının imrendiği rahat ve müreffeh bir hayat yaşamış insan, cehennem azabına bir dalıp çıkarılınca; dünyada sürdüğü bütün zevki, sefayı unutuyor. Öyle ise bütün zorluklar cehennemde mevcut. Yine dünya hayatı tamamen sıkıntılarla geçmiş bir Müslüman, Cennete şöyle girip çıkınca bütün sıkıntıları unutuyor. Öyle ise, bütün kolaylıklar cennette mevcuttur.”
KAYNAK: TEFCÎR-UT TESNÎM FÎ KALBİN SELİM (Temiz Kalpte Cennet Pınarı Kaynatmak) Fatih Dersiamlarından Merhum Eğin’li Mehmet Rahmi
Başlık: Ramazan Ayındaki Son Sohbet (1)
Gönderen: Mücteba - 11 Haziran 2015, 13:25:11
Îsâ (A.S.) onların (Yehûdîlerin) küfrünü hissedince: "Allah için (On'a giden yolda) bana kim yardım eder?" dedi. Havârîler, "Biz Allah'ın yardımcılarıyız. (Allah için sana yardım ederiz). Biz Allah'a îman ettik. Sen şâhit ol, biz müslümanız" dediler.
(Al’i İmran- 52)
(Ve ilâve ettiler): "Ey Rabbimiz! İndirdiğin (İncil)'e îman ettik ve Rasûle tâbî olduk. Bizi (vahdâni-yetini ve peygamberini ikrar ve tasdik eden) şâhidlerle berâber yaz...
(Al’i İmran- 52)
Allah-ü Teâla İsa (as)’ı Beni İsrail’e peygamber olarak gönderdiğinde İsa (as) tebliğ vazifesine başladı. Yahudiler onu memleketlerinden çıkarttılar. Annesi ile beraber çıkıp bir köye vardılar ve bir adamın misafiri oldular adam onlara gayet iyi davrandı. O şehirde de gaddar bir hükümdar vardı bir gün ev sahibi son derece üzüntülü bir halde evine döndü Hz. Meryem; hanımına; kocana ne oldu acaba? Çok mahzun bir hali var dedi. O, sorma dediyse de Hz. Meryem ısrarla sen bana söyle umarım ki Allah onun üzüntüsünü giderecek bir rahatlık verir dedi. Hanım: bizim zalim bir hükümdarımız var her gün bir eve kendisini ve ordusunu doyurmayı ve şarap içirmeyi emreder, eğer kişi o işi yapmazsa cezalandırır. Bugün nöbet bizde fakat bizim buna yetecek imkânımız yok dedi. Hz. Meryem; kocana söyle üzülmesin, ben oğluma söylerim dua eder sizin işiniz hallolur dedikten sonra. İsa (as)’a durumu haber verdi. O; bunu yapmak iyi olmaz dedi. Fakat annesi,adam bize çok iyilik ve ikramda bulundu sen aldırma bu işi yap dua ediver dedi İsa (as) peki hükümdar ve adamları yaklaşınca tencere ve fıçılara su doldurup bana haber verin dedi. Suları doldurup haber verdiler. İsa (as) dua etti ve tencereler çorba ve et, fıçılarda şarapla doldu ki bir benzerini insanlar daha önce görmemişti. Hükümdar ve ordusu gelip yemekleri yediler şarabı içtiler. Şarabı içince hükümdar bu şarap hangi yerden diye sordu. Adam; falan yerden diye cevap verdi. O; benim şarabımda oradan ama bunun gibi değil dedi. Adam: hayır bu şarap başka yerden deyince hükümdar adama kızdı,bu sefer adam benim yanımda bir oğlan var ki Allah tan neyi isterse Allah ona verir,o Allah’a dua etti su şarap oluverdi dedi. Hükümdarın kendisinden sonra tahta geçirmeyi düşündüğü bir oğlu vardı ve herkesden çok onu severdi birkaç gün önce ölmüştü. Hükümdar İsa (as)’ı çağırıp oğlunu diriltmesini istedi. O: dirilmesi senin oğlun için hayırlı olmaz dediyse de hükümdar:
Mühim değil yeter ki sen oğlumu dirilt diye ısrar etti. İsa (as) eğer oğlunu diriltirsem beni ve annemi istediğimiz yere gitmemiz hususunda serbest bırakırmısınız? dedi. Hükümdar: Tamam dedi İsa (as)dua etti ve çocuk dirildi. Bunu gören halk silaha sarıldı. Dediler ki şimdiye kadar bu adam bizim her türlü varlığımızı yiyip bitirdi bundan sonrada oğlunu yerine geçirecek ve o yemeye devam edecek. Hükümdar ve oğlunu öldürdüler.
İsa (as) annesi ile oradan çıkıp havarilerin (-1-) yanına gitti. (1) Onlar balık avlıyorlardı. İsa (as) balık avlamak için bizimle yürümezmisiniz? dedi. Onlar: Sen kimsin dediler. O ben Meryem oğlu İsayım, Allah’ ın kulu ve rasuluyüm, Allah yolunda kim bana yardımcı olur dedi. Onlar derhal iman ettiler. İsa (as)ile yola çıktılar ve biz Allahın dininin ve Rasülü Hz. İsanın yardımcılarıyız, Rabbimiz, indirdiğin kitaba inandık,Peygamberin İsa (as)’a tabi olduk Bizi peygamberleri tasdik ederek şahit olanlarla beraber yaz dediler.
İbni Abbas (ra): Ayeti Kerimede geçen şahitler Muhammet (as) ve onu ümmetleridir; çünkü onlar Peygamberlerin Vahyi tebliğ ettiklerine şahadet edeceklerdir demiştir.
Ayet Meali: Ey Müslümanlar (Ümmeti Muhammed) böylece insanlara şahitlik etmeniz ve örnek olmanız,Peygamberinde size şahit olması için, sizi doğru yolda yürüyen hayırlı bir Ümmet yaptık. Zaten halen yönelmekte olduğunuz Kâbeyi Peygambere uyanlarla uymayanları ayırt etmek için Kıble kıldık. Bu elbette Allahın doğru yola yönelttiği kimselerden başkasına ağır gelecek. Allah imanınızı (önceki namazlarınızı) Zayi etmez. Şüphesiz Allah insanlara çok lutf edicidir. (El-Bakara- 143)
Ayeti kerime, Kıblenin Mescidi Aksadan Kâbe-i Muazzamaya çevrilmesi hususunda ileri geri konuşan Yahudi reisleri ve Mekke Müşrikleri hakkında nazil olmuştur. Mekkeli Müşrikler: Muhammedin işi karıştı,doğduğu yeri özledi de namazında sizin beldenize dönmeye başladı,sizin dininize de döner dediler. Bunun üzerine Allahü Teala şöyle buyurdu.
Ayet Meali: İnsanlardan akılsızlar şöyle diyecekler: Müslümanları eski kıbleden (Kudüs ten) çeviren ne? Deki: Doğu da Batı da Allah’ ın dır dilediğini doğru yola iletir. (El-Bakara- 142)
Yahudiler: Muaz Bin Cebel (ra)’a: Muhammed bizim kıblemizi hasedinden dolayı terk etti. Orası bütün Peygamberlerin kıblesidir ve Muhammed bilir ki insanlar arasında en adil olan bizleriz. Muaz (ra) en adil biziz ve biz hak üzereyiz dedi. Bunu üzerine yukarıdaki Ayeti Kerime nazil oldu. Allahü Teala: “Biz sizi en hayırlı ve en adil ümmet kıldık” buyurdu. Ayrıca:
Ayet Meali: Siz(ümmeti Muhammed) insanlar için meydana çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. İnsanlara iyiliği emrederiniz fenalıktan alı korsunuz ve Allah’a imanınızda devam edersiniz. Eğer kitap ehli de inansaydı muhakkak haklarında hayırlı olurdu. Onlardan inananlar var ama çoğu imandan çıkmıştır. (Al’i imran-110)
Rivayet
Musa (as) şöyle dua etti: Ya Rab! Tevrat’ta, yüzlerinde nur parladığı halde kabirlerinden kalkan bir ümmet buluyorum, onları benim ümmetim kıl.
Allahü Teâlâ: Onlar Ümmeti Muhammed dir. Buyurdu.
Musa (as) devamla: Ya Rab onlar bu ikramı,üstünlüğü ne ile elde ettiler?
Allahü Tealâ: Peygamberlerinin yüzü suyu hürmetine buyurdu.
İmam Busayri Kaside-i Bürde de ne güzel söyler
Ey İslâm Alemi! Müjdeler olsun hepimize; Çünkü bizim için yıkılması mümkün olmayan bir rukün vardır.
H.Şerif: Ebu Said’i Hudri (ra)dan rivayet edilmiştir.Peygamber (as) bir gün ikindiden sonra kalktı ve kıyamete kadar olacak şeyleri bize anlattı, güneş hurmaların üstüne, duvarların etrafına kadar indi (batacak hale geldi) devamla şöyle buyurdu: Dünyadan geçen zamana göre geriye kalan bugünden geriye kalan kadardır. Dikkat edin bu ümmet son ümmettir. Bundan önce yetmiş ümmet geçmiştir en hayırlısı ve en değerlisi bu ümmettir.
Bu ümmete ikram edilen hususlardan biride “az amele çok sevap verilmesidir.” (2)
YAHUDİ HIRİSTİYAN VE MÜSLÜMAN
İbni Ömer (ra) dan Peygamber efendimizin şöyle dediği rivayet edilmiştir.
H.Şerif: Sizinle Yahudi ve Hıristiyanların hali birçok işçi çalıştıran adama benzer. O:
-Kim bana,sabah namazından öğleye kadar bir kirat’a çalışır dedi. (-2-) Yahudi çalıştı yine O: -Gündüzün yarısından ikindi namazına kadar kim çalışır diye sordu. Hıristiyan çalıştı sonra O:
-İkindiden akşama kadar iki kirata kim çalışır dedi. Siz çalıştınız onlar (Yahudiler ve Hıristiyanlar ) kızarak,biz çok çalıştık az kazandık dediler.
Ahirette, diğer ümmetlerin hepsi, kendi peygamberlerinin tebliğlerini inkar edecekler.
Peygamberler ise bunlar yalan söylüyor, biz tebliğ ettik diyecekler. Cenab-ı hak muhakeme icabı, o peygamberlerden tebliğ ettiklerine dair belge isteyecek, nihayet Muhammed ümmeti huzura getirilecek ve onlar şahitlik edecekler. Diğer ümmetler: Siz bizden sonra geldiniz bunları nereden biliyorsunuz? diyecekler. Ümmeti Muhammed’de: Allahım bize bir peygamber gönderdin ve bir kitap indirdin, Peygamberlerin tebliğ etiklerini orada haber verdin sen verdiğin haberlerde sadıksın ondan biliyoruz derler. Bunun üzerine Hz. Muhammed (as) getirilecek, kendisinden ümmeti sorulacak , tezkiye edilmeleri istenilecek, o da ümmetinin adaletine ve doğru söylediğine şahadet edecek ve onları açıkca tezkiye edecektir.
Onun için Havariler: Bizi şahitlerle yani Hz. Muhammed ve ümmeti ile beraber yaz demişlerdir.
Ey İslam Topluluğu; Ey Ümmeti Muhammed ! Ramazanı şerifin son günlerinde inci gibi pırıl pırıl tertemiz niyetle Rabimize münacat ederek şöyle söyliyelim: Rabimiz! Bize indirdiğin ve Namazın, orucun, Zekatın Farz olduğunu bildirdiğin Kuran’ı kerime inandık , teravih, itikaf, iftarda acele, sahurda tehir, Kur’an okuma, hatim duası, ilim meclisinde bulunma gibi hususlarda bize bilgi veren; gönderdiğin arabi, Ümmi Rasüle bütün söz ve davranışlarında tabi olduk, bizi kendilerine in’am ettiğin, Peygamberler, Sıddıklar, Şehitler ve Salihlerden şahitlerle beraber yaz. Allahım onlar ne güzel arkadaştır.
Bir kişi kölesine birkaçgün bana hizmet edersen hürsün dese , üçgün hizmet ederse hür olur. Eğer çok günler derse imamı azama göre on gün hizmet edince hür olur, İmameyne göre yedi gün hizmet ederse hür olur. Otuz gün Rabbine hizmet eden nice ecirlere nail olur.
Eğer denilirseki, bu mükafat gerektiği gibi oruç tutanlaradır. Bizde derizki: Bizim ümitlerimiz ne olacak Allahü Teâlâ, Merhametlilerin en merhametlisi, iyilerin en iyisi, cömertlerin en cömertidir, kendisinden bir şey umanı eli boş bırakmaz.
RİVAYET
BİR KESE ALTINI KABUL ETMEDİ
Hz. Osman kölesine bir kese altın verip , git bunu Ebu Zerr-il Gıfariye ver, eğer kabul ederse sen hürsün dedi. Köle sevinçle Ebu Zerr-il Gıfariye gelip parayı vermek istedi, fakat o kabul etmedi. Bunun üzerine köle benim hür olabilmem senin bu bir kese altını kabul etmene bağlıdır deyince.Hz. Ebuzer , senin hürriyetin için ben hür olan nefsimi (paraya,dünyalığa) köle yapamam dedi. Köle üzgün vaziyette dönüp durumu anlatınca. Hz.Osman. Ben zaten onun öyle davranacağını biliyordum. Kalk sen yinede hürsün üzülme , ümitlerin boşa gitmesin diyerek köleyi azat etti.
DUÂ
Allahım sen kerim olan Rab, Rahim olan Mevlâmızsın, Bizim ümitlerimizi boşa çıkarmazsın, dualarımızı reddetme susamış kalplerimizi rahmet ve mağfiretinle sula. İsyan hastalıklarının tabibi olan Peygamberin”Cennette reyyan isimli bir kapı vardır oradan ancak iman ehlinden oruçlular girer.” buyurdu. Sen alemlerin Rabbisin, Muhsinlerin ecrini boşa çıkarmaz, zayi etmezsin, biz her nekadar günahkar da olsak senin”Üzerinize oruç farz kılındı.”emrine iman ederek oruç tuttuk. Seyyidül mürselinin”Gecelerinin kıyamını size sünnet kıldım.” sözüne uyarak teravih namazı kıldık. Peygamberimize tabi olduk, Senin katından haber verdiği şeyleri en güzel bir şekilde kabul ettik, dünyevi zehirlerin panzehiri olan zekatı verdik, uhrevi sevabı ümit ederek sadaka-i fıtrımızı verdik. Çünkü o orucun kabulüne, günahlardan temizlenmeye, cehennemden azat olmaya ve Ahmed’i Muhtarın şefaatıne nail olmaya sebeptir. Yine biz efendimizin “Ya alim ol, ya talebe ol, Yahut onları dinleyici ol”sözüne uyduk meclislerde toplandık mabedlerde nasihatleri dinledik. Dinleyenlerin faziletini bize ver, çünkü sen iyilik yapanların ecrini zayi etmezsin. Bizi müslüman olarak öldür ve salihlerin sonuna katıver. Amin Ya Muin.
Dipnotlar: (-1-) Havari: Yardımcılar demektir. İsa (as)’a iman eden ve İsa (as) 33 yaşında diri olarak göğe kaldırıldıktan sonra yeryüzüne dağılıp dini yaymaya çalışan zatlardır sayıları 12 dir. (-2-) Kirat; orta büyüklükte dört veya beş arpa ağırlığında olan ölçü.
KAYNAK: TEFCÎR-UT TESNÎM FÎ KALBİN SELİM (Temiz Kalpte Cennet Pınarı Kaynatmak) Fatih Dersiamlarından Merhum Eğin’li Mehmet Rahmi
Başlık: Ramazan Ayındaki Son Sohbet (2)
Gönderen: Mücteba - 11 Haziran 2015, 13:43:03
Ramazan Ayındaki Son Sohbet (2)
H.Şerif: Ebu Said (ra) dan: Sadakası (tasadduk edecek malı) olmayan bir müslüman dua ederken “Allahım kulun ve Rasülün Muhammede Rahmet et, Mü’min erkek ve kadınlara, müslüman erkek ve kadınlara rahmet et” desin. Bu söz onun için zekattır.
Yani berekettir günahlara kefarettir ve kendisi için günahlardan temizliktir.
HİKÂYE
Kadının biri oğlu öldükten bir müddet sonra rüyasında oğlunun azap içerisinde olduğunu gördü ve çok üzüldü. Sonra tekrar oğlunu gördü bu sefer nur ve rahmet içerisindeydi. Sebebini sorduğunda oğlu bir adam mezarlığa uğradı ve Peygamberimiz üzerine Salatü selam okudu ve ölülere hediye eti. Bu salevattan benim payıma düşen günahlarımın bağışlanması oldu, dedi.
H.Şerif : Çok salavat okumak fakirliği giderir.
Kim fakru zarurete düşerse Kainatın efendisi Hz Muhammed üzerine salevat okumaya devam etsin, çünkü o dünya ve ahirette fakirlikten kurtulmaya sebeptir.
HİKAYE
SAKALI ŞERİFE HÜRMET
Belh şehrinde çok zengin bir tüccarın iki tane oğlu vardı,adam öldü iki kardeş malı aralarında yarı yarıya taksim ettiler. Miras içinde Peygamberimize ait üç adet sakalı şerif vardı. Birer tane aldılar. Büyük kardeş geriye kalanını da ikiye bölüp yarımşar alalım dedi. Küçük, hayır katiyen olmaz Rasülüllah’ın sakalı kesilirmi diye karşı çıkınca; büyük olan öyle ise mirastaki hissene karşılık bu üç sakalı şerif senin olsun dedi. O da tamam deyip gönül hoşluğu ile bu teklifi kabul etti. Büyük, malın tamamını küçükse üç sakalı şerifi aldı, itina ile cebine yerleştirdi. Zaman zaman cebinden çıkartır seyreder, öper, salevat okur ve tekrar cebine koyardı. Aradan bir müddet geçince büyüğün bütün malı tükendi, küçükse zengin oldu bir müddet sora vefat etti. Allah dostlarından bir zaat rüyasında Rasülüllahı gördü Rasülüllah ona: “İnsanlara söyle Allahtan bir şey isteyecek olan falancanın kabrine gelsin onu vesile ederek istesin” dedi. İnsanlar onun kabrine giderler ziyaret ederlerdi hatta oraya geldiklerinde hayvanlarından inerler yaya olarak geçerlerdi peygamberimize olan saygısından bu dereceye nail olmuştu.
(1)
Havariler hakkında ihtilaf vardır. Mücahit ve süda: Onlar avcı idiler balık avlarlardı elbiseleri beyaz olduğundan kendilerine havari denilmiştir dedi.
Hasan (ra): “Onlar çamaşırcıydılar, çamaşırları beyaza boyadıkları için kendilerine bu isim verilmiştir.” dedi.
Ata: Hz. Meryem İsa (as)’ı gençliğinde değişik işlerde çalıştırdı. En son havarilere verdi onlar çamaşırcıydılar, çamaşırları boyarlardı. Başkanlarına teslim etti. Çamaşırların çoğaldığı bir anda başkanın bir yolculuğa çıkması icap etti, İsa (a.s)ı çağırıp sen artık bu mesleği öğrendin benim de yola çıkmam icabetti on güne kadar da dönemem bunlar değişik renkte elbiseler, hangisi hangi renge boyanacaksa üzerine o renk ip dikerek belli yaptım, ben dönünceyekadar bu işi bitir dedi.
İsa (as) aynı renkte bir kazan boya kaynatıp bütün elbiseleri ona doldurdu ve Allahın izni ile istenildiğin renge boyan dedi.Havarilerden biri geldi baktı ki ayrı ayrı renge boyanması gereken bütün elbiseler aynı kapta; ne yaptın sen dedi. İsa (a.s): Boyama işini bitirdim diye karşılık verdi. O: Hani nerede? dedi. İsa (a.s): İşte kazanda deyince eyvah mahvettin elbiseleri dedi. O, kalk bak dedi. Havari bir elbise çıkardı baktıki kırmızıya boyanmış, başka biri yeşile, bir diğeri sarıya boyanmış. Çok şaşıran havari bunun Allahtan bir mucize olduğunu anlayıp diğer insanlara, gelin bakın Allahın kudretini görün dedi. O ve arkadaşları iman ettiler işte onlar havarilerdir, sayılarının on iki olduğu rivayet edilmiştir.
Harputi, Kaside-i Bürdenin şerhinde derki : Metinde zikredilen beytteki (-1-) müjde ve inayetten murat Ümmeti Muhammedin menfaatine olan şeylere çok itina edilmesi ve onlara yapılan ihsan ve iyiliklerdir. Bunlarda ebedi saadeti mucip olan ezeli lutuf ve yardımlardır ki geçmiş hiçbir ümmete nasip olmamıştır.
ÜMMET-İ MUHAMMED’İN HUSUSİYETLERİ
1-Kadir gecesi
2-Ramazanı şerifin ilk gecesi olduğunda Allahü Teâlânın Muhammed (as) ümmetine nazar etmesi, bakması. Allahü Teâlâ nazar ettiği kuluna asla azap etmez. O gecede Cennetin onlar için süslenmesi.
3-Ramazanı şerifin her gecesinde meleklerin onlar için istiğfar etmesi.
4-Ramazanı şerifin son gecesinde günahların bağışlanması.
H.Şerif : Ramazan-ı şerifin evveli rahmet, ortası mağfiret, sonu Cehennemden azat olmaktır.
5-İstirca yani bela zamanında “İnna lil-lahi ve inna ileyhi raciun” demek.
Manası: Biz Allahın kullarıyız (öldükten sonra) yine ona döneceğiz.
6-Allahü Teâlâ bu Ümmeti hata ve unutarak yaptıkları şeylerden dolayı hesaba çekmeyecektir.
7-İslamiyet önceki dinlerin en mükemmelidir. Bu ümmet dalâlet (sapıklık) üzerine birleşmez. Bu ümmetin icmaı, dinde senet ve delil, ihtilafı ise rahmettir.
8-Bu ümmetin az bir ameli dahi sevap bakımından çoktur.
9-Bu ümmetten taun hastalığından ölen şehittir, Geçmiş ümmetler hakkında azap idi.
10-Fasık (açıkça günah işlemeyen) ve müptedi (bozuk itikadı) olmayan iki müslümanın hakkında hayır ve iğilikte şahitlik ettiği kimsenin cennetlik olması.
Hadis-i Şerif: Sizin hayırla şahitlik ettiğiniz kimseye Cennet vacibdir.
11-Aralarında kutblar, evtad, nüceba ve ve ebdal gibi, Allah-ü Tealâ’nın sevgili kulları vardır. (-2-)
12-Onlar kabirlerine günahlarıyla girerler, mü’minlerin onlar için Allahü Tealadan af ve mağfiret dilemeleri sebebiyle günahları kalmaz, af olunurlar.
13-Kıyamet gününde diğer ümmetler arasından kabirlerinden önce onlar kalkacaktır.
14-Kıyamet günü abdest azaları bembeyaz ve nurani olarak çağırılırlar.
15-Mahşer günü arasat meydanında yüksek bir yerde bulunurlar ve amel defterleri sağ taraflarından verilir.
16-Ümmeti Muhammed’ den yetmiş bin kişi hesap görmeden Cennete girer. Şüphe yokki bu ümmet en hayırlı ümmettir.
Ayet Meali : Siz (Ey Ümmeti Muhammed!) insanlar için (meydana) çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. (Al’i imran- 110)
Bütün bu üstünlükler, Adem oğlunun efendisinin şerefi, bereketi, Allah katındaki makam ve mevki sebebiyle verilmiştir.
Ayet Meali: Allahın göklerde ve yerde olanları (menfaatiniz için) emrinize verdiğini açık ve gizli birçok nimetlerini size bolca ihsan ettiğini görmediniz mi? Yinede, insanlar içinde hiçbir ilmi , hiçbir delili ve aydınlatıcı hiçbir kitabı yokken , Allah hakkında mücadele eden vardır.(Lokman- 20)
Açık nimetler, İslam ve Kuran’ı kerimdir. İman nimeti nimetlerin en büyüğü ve en şereflisidir.
H.Şerif : Dünya nimetlerinden iman sana yeter.
Gizli Nimetler, İşlediğimiz hataların örtülmesidir. Bizler işlediğimiz kusurlar ifşa edilerek mahcup edilmiyoruz, dünyada hemen ceza görmüyoruz.Beni İsrail den biri günah işlediği zaman kapısına bu günahı yazılmış olarak sabahlardı.Yine işledikleri günahlar sebebi ile dünyada cezalandırılırlar.Bazı hataları işlediklerinde önceden helal olan yemeklerin bir kısmı haram kılınırdı. Maymun ve hınzır suretine döndürülürlerdi.
Allahü Teâlâ onlara birgün bir gecede elli vakit namaz farz kılmıştı. Zekat, mallarının dörtte biriydi. Karuna bu ağır gelmişti çünkü büyük bir meblağa ulaşıyordu zekat vermeyip helak olmuştu. Allahü Teâlâ bu ümmete hafifletti de beş vakit namaz ve kırkta bir zekatı farz kıldı. Onlardan birinin elbisesine bir necaset bulaştığı zaman o kısmı keserdi, onların dinin de su ile temizlik meşru değildi. Mescidlerin dışında namaz kılmaları caiz olmazdı. Bizim dinimizde ise kolaylık olması için su ile temizlik meşru kılındı. Namaz hem mescidlerde hemde temiz olan her yerde caiz oldu. Öyle ise vakti nerede girerse namazı orada kıl sakın ola tembellik yapma. Çünkü namazda tembellik münafıklık alâmetlerindendir.
Ayet Meali: Münafıklar (dilleri ile inandıklarını söyleyerek kalblerin deki küfrü gizlemek sureti ile ) akıllarınca Allaha hile yapmak isterler.Allah da hilelerini başlarına geçirir. Onlar namaza kalktıkları zaman istemiye istemiye kalkarlar, insanlara gösteriş yaparlar. Allahı pek az zikrederler. (En-Nisa-142)
(2)
Bu ümmetin amellerinin az olması ömürleri kısa olduğu içindir.Bu da Allahü Teâlânın bir nimetidir. Bunu Allahü Teâlâ miraç gecesinde Peygamber efendimize vasıtasız olarak söylemiştir. Şöyleki “Kuluna vahyettiği şeyi vahyetti.” (En-Necm-10) ayeti kerimesinde vahyedilen şeylerden murad şudur denildi.
Allahü Teâlâ: Ya Muhammed! Kıyamette ümmetinin hesabı çok olmasın diye onlara çok mal vermedim. Dünya ve dünya lezzetleri ile mutmain olarak kalpleri katılaşmasın diye onların ömürlerini uzatmadım. Helalleşmeden ve tevbe etmeden gaflet üzere dünyadan ayrılmasınlar diye ani ölüm vermedim. Kabirde çok kalmasınlar diye diğer ümmetlerden sonraya bıraktım.(Ruh’ul Beyan)
(3)
Allahü Teala dilediğini yapar. Yaptığından sorulmaz, hesaba çekilmez. Allahü Teâlâ ekramül-ekramin ve ermamür-rahimiin olmakla beraber, Yahudileri, meşakkatli ağır teklifler, şiddetli susuzluk hınzır ve maymun suretine çevirme yerin dibine batırma ve zelzeleler gibi sıkıntılara maruz bırakmış iken kolay hükümlerle mükellef kılarak bu ümmetten bu yükü hafifletmiştir.
Hadis-i Şerif: Ben, Kolaylık ve müsamaha (dini) olan islam ile gönderildim.
Çünkü bağlamak kusur olacağı zannedilen yerde olur kusurda azabı mucibdir. Bizim ise, Allah’ın cezalandırmasına ve azabına tahammülümüz yoktur. Şüphe yok ki Allah-ü Teâlâ’dan, teklif işlerinde hafifletmesini isteriz ve şöyle söyleriz:
Ayet Meali: “... Ey Rab’bimiz! Bizden öncekilere yüklediğin gibi, bize ağır yükleme. Ey Rab’bimiz! Gücümüzün yetmediği yükü bize yükleme; bizi affet, bağışla, bizden mağfiretini esirgeme. Sen Mevlâ’mız (yardımcımız)sın. Kâfirler kavmine karşı bizi muzaffer kıl. (El-Bakara- 286)
Muhammed (A.S.) Âl ve eshabı hürmetine dualarımızı kabul eyle ya Rab! (Tefsir-i Kebir’den)
(4)
Bu şehadetin ahirette mi, yoksa dünyada mı olacağı hususunda âlimler ihtilaf etmişlerdir. Her ne kadar Kadi Beyzavi itiraz etse de; âlimlerin çoğu bu şehadetin ahirette olacağı görüşündedirler. Bu görüşleri iki sebebe dayanıyor:
1. Bu ümmet, geçmiş peygamberlerin ümmetlerinin dünyada kendilerini yalanlayıp ahirette de tebliği inkâr etmeleri üzerine, peygamberlerin lehinde şahadet edeceklerdir.
Ayet Meali: Her ümmetten bir şahit getirdiğimiz ve seni de onlara şahit yaptığımız zaman kâfirlerin hali ne olacak?
(En-Nisa 41)
2. İnsanların o haline şahit olmanız için, yani; insanların hakka muhalefet ettikleri amellerine siz şahit olursunuz demektir.
KIYAMET GÜNÜ 4 ÇEŞİT ŞAHİTLİK VARDIR:
a. İnsanların amellerini yazmakla vazifeli meleklerin şahitliği.
b. Peygamberlerin şahitliği. Allah-ü Teâlâ’nın İsa (A.S.)’ dan hikâyeten: “Onların içinde bulunduğum müddetçe onlara şahit idim.” ... buyurması gibi. (El-Maide- 117) Yine Allah-ü Teâlâ’nın: “ (Hz. Muhammed’in) Sizin üzerinize şahit olması için...” buyurması gibi (El-Bakara- 143)
c. Hususıyle Ümmet-i Muhammed’in şahitliği.
Ayet Meali: “Peygamberler ve şahitler getirilir...”
(Ez-Zümer- 69)
Ayet Meali: “Şüphesiz ki biz peygamberlerimize ve iman edenlere, dünya yaşayışında ve şahidlerin şahitlik edeceği gün elbette yardım edeceğiz. (El- Mü’min- 51)
d. Azaların şahitliği ki bu ikrar yerindedir, hatta ikrardan daha acaibtir.
Ayet Meali: Kıyamet gününde onlar (iftiracılar) ın aleyhlerinde kendi dilleri, elleri ve ayakları bütün yaptıklarına şahitlik edecektir. (En-Nur -24)
Ayet Meali: O gün ağızlarınızı mühürleriz. Elleri bize bütün yaptıklarını söyler, ayakları da şahitlik eder.(Yasin -65)
Kadi Beyzaviye göre bu şahitlik dünyada olacaktır. Yani; yalnızca hayırlı, adaletli kimselerin şahitliklerinin kabul olunduğu dünyada sizler şahitsiniz demektir.
Şahidlerin kimler olduğu hakkında da bir takım rivayetler vardır.
1. Hz. Muhammed (A.S.) ve ümmeti; çünkü; şahitliği yerine getirmeye mahsus olan onlardır.
2. Peygamberlerdir; çünkü her peygamber kavmi hakkında şahittir.
Ayet Meali: And olsun ki, kendilerine peygamber gönderilenlerden soracağız ve herhalde gönderilen peygamberlerden de soracağız. (El-A’raf -6)
3. İyi kimselerdir, çünkü iyi kimselerin amel defterleri meleklerle beraber göklerdedir. Buna göre: “Bizi şahitlerle beraber yaz” demek; “İyi kimselerle beraber yaz” demektir. Allah-ü Teâlâ onların ismini, amel defteri illiyyin (göklerde) olan iyi kimselerle beraber yazdığı zaman onlar, mele-i â’lâda ve mukarreb meleklerin yanında meşhur olurlar.
4. Allah-ü Teâlâ’dır.
Ayet Meali: Allah kendinden başka ilâh olmadığına şahadette bulundu, melekler de şahadette bulundu. İlim sahipleri de adâlet ölçülerini ayakta tutarak şahidlik ettiler. Ondan başka ilâh yok. O, çok güçlüdür, hep üstündür ve yegâne hüküm ve hikmet sahibidir.
(Al’i İmran -18)
Allah-ü Teâlâ, ilim sahiplerini de kendi birliğine şahit kılıp, onları kendi zatı ile beraber zikretti. Bu ilim sahipleri için büyük bir derece, yüksek bir rütbedir. “Bizi şahitlerle beraber yaz” demek; Allah’ım! İsimlerinin zikrini; kendi zatını zikre yakın kıldığın fırkadan kıl”. demektir.
5. Allah-ü Teâlâ’yı görür gibi ibadet edenlerdir; çünkü; Cebrail (A.S.) insan suretinde gelip, “ihsan nedir?” diye sorduğunda; peygamberimiz ihsanı böyle açıklamışlardır. Bu makam, kul için kullukta son derecedir. Bu kulun müşahede makamında olması demektir. Bu kavim istidlâl (-3-) makamında kemalâ ulaşınca; müşahede makamına yükselmek istediler de; “Bizi şahidlerle beraber yaz” dediler.
HATİME
KUR’AN-I KERİM OKUMA VE HATMETME HAKKINDA
İTKANDA ZİKREDİLDİĞİNE GÖRE BURADA BİR TAKIM MES’ELELER VARDIR.
1. Kur’an-ı Kerimi çok okumak sünnettir. Bunu okumayı adet haline getirenleri Allah-ü Teâlâ övmüştür.
Ayet Meali: Hepsi (tabii) bir değildir. İçlerinden doğruluk üzere bulunan bir cemaat var ki, gece saatlerinde secdeye kapanarak Allah’ın ayetlerini okurlar. (Al’i İmran 113.)
Hadis-i Şerif: Evlerinizi namaz ve Kur’an-ı Kerim okumakla nurlandırınız.
Hadis-i Şerif: Kıyamet günü Kur’an-ı Kerim, kendi eshabına şefaatçı olur.
Kur’anı Kerimi unutmak büyük günahtır.
Hadis-i Şerif:Ümmetimin günahları bana gösterildi. (Bunlar içerisinde) Kur’an dan bir süre veya ayet kendisine verilip de; onu unutan kimsenin günahından daha büyüğünü görmedim.
2. Kur’an-ı Kerim’i ezbere okumak için abdest almak müstehabdır. Çünkü Kur’an okumak zikirlerin en efdalidir. Fakat abdestsiz olanın Kur’anı ezbere okuması mekruh olmaz. Peygamberimizin bu şekilde okuduğu vaki olmuştur. Cünübün ve adet halindeki kadının okuması haram, mushafa bakması yahut kalbinden geçirmesi haram değildir.
3. Temiz olan her mekânda Kur’an okumak sünnettir. En efdali mescidlerdir. Kıbleye dönerek, huşu içinde, sükûnet ve vakarla başını eğerek okumak müstehab; okumadan önce Kur’an-ı Kerim’e ta’zimen ağzını temizlemek için misvak kullanmak sünnettir.
Hadis-i Şerif: Ağızlarınız Kur’an yoludur, onu misvakla güzelleştiriniz.
4. Kur’an okumaya başlamadan istiaze (eüzu okumak) sünnettir. Bunun faydalarından biride bunu duyan susar ve okunan ayetlerin hiç birini kaçırmamış olur. Her sürenin evvelinde besmele okunur yalnızca “Beraet” süresi hariç. Diğer zikirlerde olduğu gibi kıraette de niyyet şart değlidir. Ancak nezrederse; o zaman niyyet icab eder.
Ayet Meali: “... Kur’an-ı Kerim’i de ağır ve açık olarak güzel bir şekilde oku” (El-Müzemmil- 4). Kur’an-ı çok hızlı okumak mekruhtur, çünkü tertil üzere okunduğu zaman kişi manaları düşünür ve kalbine tesir eder.
6. Kur’an-ı Kerimi okurken ağlamak müstehaptır. Ağlayamayan ağlamaklı olur.
Hadis-i Şerif: Muhakkak ki bu Kur’an, hüzün ve tasa ile inmişti. Onu okuduğunuz zaman ağlayınız, ağlayamazsanız ağlamaklı olunuz.
Hadis-i Şerif: İnsanlar içinde en güzel kıraet eden, okuduğu zaman hüzünlenendir.
7. Kur’an-ı Kerimi okurken sesi güzelleştirmek ve kıraeti süslemek sünnettir.
Hadis-i Şerif: Kur’an-ı sesinizle süsleyin.
Hadis-i Şerif: Güzel ses Kur’anın süsüdür.
Eğer okuyanın sesi güzel değilse; uzatıp sündürmemek şartıyla sesini güzelleştirmeye çalışır. Sesi güzelleştirmekten maksat, Kur’an okurken sese hareket vermek, hüzün vermektir.
9.Lahn(-4-) (okuyuş hatası) ile okumak haramdır, okuyan ile dinleyen günahkâr olur. Çünkü; Kur’an’ın doğru olan yolundan dönmektir.
10. Kur’an-ı Kerimi tefhim ile okumak müstehabdır. Tefhim harfleri kalın okumak demektir. Diğer bir ifadeyle erkeklerin okuyuşu üzere okumak, kadınların konuşması gibi sesi inceltmemek, yumuşatmamaktır.
12. Kur’an-ı Kerimi Raf’i savt (ses yükseltme) ile ve Hafd-ı savt (ses indirimi) ile okumak caizdir. (-5-)
13. Kur’an-ı Kerim’i yüzüne bakarak okumak, ezbere okumaktan daha faziletlidir. Çünkü; mushafa bakmak, matlûb (arzu edilen) bir ibadettir. Bununla beraber şahıslara göre değişebilir, denmiştir. Kişi ezbere, yahut yüzünden okurken, hangisinde daha fazla kalb huzuru ve ihlâs hissediyorsa; onu seçmesi iyi olur. Ezbere okurken tedebbür (manayı düşünmek) mümkün olur. Yüzünden okurken mümkün olmayabilir.
14. Başkası ile konuşmak için Kur’an-ı Kerim okumayı kesmek mekruhtur. Çünkü; hiçbir kelâm, Allah’ın kelâmı üzerine tercih edilemez.
15. Gerek namazda ve gerek namazın dışında, Kur’an ancak nazil olduğu dil olan arabça ile okunabilir. Diğer diller ile okunamaz. Kişi ister arabçayı güzelce okuyabilsin, isterse okuyamasın, durum aynıdır. İmam-ı Â’zam’a göre okunabilir. İmameyne göre, arabçayı güzel okuyamayan Kur’an-ı kendi dili ile okuyabilir. Bezdevi İmam-ı A’zamın bu sözünden geri döndüğünü, yani başka dil ile okunamayacağını söylediğini nakleder.
(Bu sözlerden Kur’an-ı Kerim’in başka dillere terceme edilemeyeceği anlaşılmamalı. Kur’an, bütün insanlığa ışık tutan bir kitap olması hasebiyle anlaşılması ve anlatılması gerekli bir kitaptır. Onun Arapça başta olmak üzere, diğer dillere terceme ve tefsirinin yapılması, Müslümanların başta gelen vazifelerindendir. Burada ifade edilmek istenen husus, yapılan bu terceme ve tefsirlerin Kur’an hükmünde olamayacağını belirtmektir. Allah namazda Kur’an okunmasını emrediyor, terceme veya tefsirini değil. Mütercim)
Kur’anın Kur’anlığı, nazm ve mana bütünlüğü ile sabit olduğundan, Kur’an, Kur’an olarak ancak inzal olunduğu üzere okunabilir. Kur’anın i’câzı (Beşer kelâmı olmayıp Allah kelâmı oluşu) nazm ve mananın iştiraki ile mümkündür. Mânânın lâfzından ayrılması halinde ise; Kur’an’ın i’cazı kaybolur, ona Kur’an demek caiz olmaz.
16. Kıraat esnasında dünya kelâmını bırakarak, Kur’anı kerimi dinlemek sünnettir. Secde ayetleri okununca secde yapmak, sünnettir. Bu ayetler öndört tanedir.
17. Kur’an-ı Kerim okumak için seçilen vakitlerin en efdali namazda olandır. Sonra, gece okumak, daha sonra gündüz okumaktır. Hiçbir vakitte Kur’an okumak mekruh olmaz. Günlerden Arefe ve Cuma günü, aylardan Ramazan-ı Şerif, hususiyle son on günü.
Hatim okumaya Cuma gün başlamak daha iyidir. Efdal olan Kur’an hatmini gündüzün evvelinde, yahut gecenin evvelinde bitirmektir. Zira Peygamberimiz: “Kur’an hatmi (nin bitişi) gecenin evveline denk gelirse; sabaha kadar melekler o kişi için istiğfar ederler. Şayet gecenin sonuna denk gelirse; akşama kadar istiğfar ederler ” buyuruyor.
İbn-i Mûbarek de şöyle der: “Kışın; gecenin evvelinde, yazın da; gündüzün evvelinde hatmi bitirmek mestehab olur.”
Hatim günü oruçlu olmak, aile efradının ve akrabalarının dua da hazır bulunmaları sünnettir. Duha Sûresi’nden Kur’anın sonuna (Nas Sûresine) kadar her süre bitince tekbir almak müstehabtır. Bu Mekke’lilerin kıraet şeklidir.
18. Hatim bitince dua sünnettir.
Hadis-i Şerif: Kim Kur’an-ı hatmederse; onun için müstecab bir dua vardır.
Hatim bitince yenisine başlamak sünnettir.
Hadis-i Şerif: Allah’ın en çok sevdiği amel, Kur’an-ı başından sonuna kadar okuyan, bitirince de hemen tekrar başlayan kimsenin amelidir.
İbn-i Abbas (R.A.), Übey bin Kâ’b (R.A.)’ dan şu hadisi nakletmiştir:
Hadis-i Şerif: Rasülüllah (A.S.) En-Nâs Sûresi’ni okuduğu zaman el-Fatiha süresine başlar, sonra el-Bakara süresinden “Ve ülâike hümül müflihun”a kadar okur, sonra hatim duasını yapar, daha sonra da kalkarlardı.
(İmam Suyuti’nin İtkan’ ından özet)
Dipnotlar: (-1-) Ey islam alemi! Müjdeler olsun hepimize; çünkü bizim için yıkılması mümkün olmayan bir inayet ruknü vardır. (-2-) Kutb: İşlerin görülmesine veya insanların doğru yolu bulmasına vasıta kılınan dinde büyük zat, ulu kişi. Evtad: Evliyayı kiramdan ve rical-ül-gaybdan (açıkça bilinmeyen velilerden) mübarek dört zat. Nüceba: Rical-ül-gayb denilen kırk kişi.Halk arasında kırklar olarak bilinir. Ebdal: Allah-ü Tealâ ya yakın, sevgili kullardan bir kısmı. Halkın açıkça bilmediği ve dünyanın nizamı (düzeni) ile vazifeli olan bu kimselerden biri vefat edince yerine başka bir veli bedel kılındığından yani vazifelendirildiğinden ve çok olduklarından, bedelin çoğulu olan Ebdal sözü ile tanınmışlardır. İrşad ehli yani insanlara doğru yolu gösteren velilerden olmayıp, gözlerden saklıdırlar.
(-3-) Dellillerden yola çıkarak Allah’ı tanımak. (-4-) Lâhn: Sözlük manası itibariyle hata etmek ve doğrudan sapmak demektir. Tecvid ilminde ise; tecvide uymamaktan doğan hataya denir. Kur’an-ı Kerim tecvid üzere nazil olmuştur. Onun kıraatında tecvide riayet farzdır. (-5-) Fakat bu ilmi bir mes’eledir. Nerelerde ses yükseltilir? Nerelerde indirilir? Bu Kur’an-ı Kerim’in okunma kaideleri ile alâkalı kitaplarda açıklanmıştır ve kıraete ehil olan hocalarımız tarafından bilinip tatbik edilmektedir.
KAYNAK: TEFCÎR-UT TESNÎM FÎ KALBİN SELİM (Temiz Kalpte Cennet Pınarı Kaynatmak) Fatih Dersiamlarından Merhum Eğin’li Mehmet Rahmi
Başlık: Ramazan Bayramı Gününün Tespitinde Yapılan Hata ve Karışıklığın Sebebi
Gönderen: Mücteba - 17 Temmuz 2016, 01:50:33
Ramazan Bayramı Gününün Tespitinde Yapılan Hata ve Karışıklığın Sebebi
İctima’ Nedir, Kamerî Aybaşları Nasıl Tesbit Edilir?
Bilindiği üzere ay, dünyâ etrafında muayyen bir yörünge (mahrek) üzerinde hareket eder, yâni dolanır. Bu dolanma esnasında ay, her 29 veyâ 30 günde bir defa dünyâ ile güneş arasına girer ve üçü aynı hizaya gelirler. İşte bu âna, hey’et veyâ felekiyat denilen ilim dalında, “ictima‘” tâbir edilir. Bugünkü modern astronomide buna ise, ictimânın Türkçe karşılığı olarak, “kavuşum” denilmektedir. İngilizcesi de, birleşme mânâsında conjunction (kıncângk’şın)dır. Bu vaziyet astronomik yâni hesâbî bakımdan kamerî ayın başlangıcıdır. “İctima‘” hâlinde ay’ın dünyâya bakan yüzü güneşten ışık alamadığı için karanlık olur. İşte bu esnada hilâlin, dünyânın hiçbir yerinden görülmesi mümkün değildir.
Ru’yetin tahakkuku, yâni hilâlin görülebilir şekil ve parlaklığa kavuşabilmesi için;
a) Ay’ın ictima‘ hâlinden, güneşe nazaran doğuya doğru ufkî (yatay) olarak 8° ayrılması gerekir. Bu süre ise, 12 ilâ 16 saat arasında değişmektedir.
b) Güneş battıktan sonra yine ay’ın, şâkulî (düşey) olarak ufuktan en az 5° yüksekte olması îcap etmektedir.
Velhâsıl, ayın şâkulî olarak ufuktan 5° yükselmesi ve ufkî olarak da güneşten 8° doğuya doğru açılmış olması lâzımdır ki, güneşten ışığını alıp o hilâl şekli tahakkuk ederek dünyâ üzerinden görülebilsin. İşte, îzâhına çalıştığımız bu hâdiselerin vukûundan sonra ortaya çıkan hilâl, yukarıda da ifade ettiğimiz gibi, şer‘î-kamerî ayın başlangıcı yâni ilk günüdür. O esnada güneş, dünyânın neresinde batmakta ise, hilâl, ancak o tûl (enlem) derecesindeki ve bunların batısındaki ülkelerde görülebilir.
Üzülerek ifade edelim ki; senelerdir bâzı ülkelerde, kamerî ayların tesbitinde hakiki ru’yet (ayın görülmesi) yerine, şer‘î ölçülere aykırı olarak, astronomik başlangıç yâni ictima‘ hâli esas alınıyor ve eğer ictima‘ gece yarısından önce ise, o gecenin gündüzü ayın birinci günü kabul ediliyor. Şayet ictima‘ gece yarısından sonra meydana gelmişse o zaman, âmiyâne tâbirle, mızrak çuvala sığmayacağı için, bu ülkeler de ay’ı ertesi gün başlatıyorlar ve ister istemez bizimle aynı gün ramazan orucuna başlıyor, aynı gün bayram, aynı gün arafe, aynı gün kurban bayramı oluyor.
... Bu tatbikat üzere hareket edenler, önceleri, “Amerikan almanaklarını esas alıyoruz”, diyorlardı. Şimdilerde ise, ru’yeti baz aldıklarını söylüyorlar...
Güyâ onlar ru’yeti esas alıyorlarmış, biz ise hesâba göre hareket ediyormuşuz gibi yanlış bir kanaat meydana geliyor. Oysa işin hakikati; kamerî ayların tesbitinde biz hem hesâbı, hem de ru’yeti dikkate aldığımız halde onlar, sadece hesâba göre hareket ediyorlar.İhtilaf ve yanlışlık da gayet tabii ki buradan kaynaklanıyor.
Zira bu dînin vâzıı olan Hazret-i Mevlâ, “Güneşi bir zıyâ, ay’ı bir nûr yapan; senelerin sayısı ve (günlerin, ayların, vakitlerin) hesâbını bilesiniz diye, ay’a menziller takdir eden odur.” (Yûnus Sûresi, âyet 5) İlâhî beyânıyla, bu hususta bize, hesâbın lüzûmunu ve usûlünü haber verirken, âlemlere rahmet Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) Efendimiz de, “Ramazan hilâlini gördüğünüzde oruca başlayınız, şevval hilâlini gördüğünüzde de iftar (bayram) ediniz” (İbn-i Mâce, Sıyam, 7) hadîs-i şerifleriyle, ölçünün ru’yet olduğunu bildiriyor ve bu ölçüye uyulmasını emrediyor. Bu kriter, ramazan ayı ve ramazan bayramı için câri olduğu gibi, diğer aylar için de aynıdır. Meselâ kurban bayramının tesbitinde de, zilhicce ayının ictima‘ ve ru’yeti esas alınır. Yoksa, bazılarının öteden beri yapageldikleri gibi, ru’yeti yani ayın görülmesi emr-i nebevîsini bir kenara bırakarak, sadece ictimâ hâdisesini esas alıp, ayın dünyanın hiçbir noktasında dahi görülmeden-görülemeden arefe veya bayram îlan etmekle olmaz.
İşte bugün, gerek bazı ülkeler ve gerekse ülkemizde bir kısım insanlar tarafından bu esâsa uyulmaması, Müslümanlar arasında karışıklığa sebep olmaktadır. Onların bu yanlış ölçülerine göre hareket eden insanlar, ramazân-ı şerîfin son gününde, oruçlu olmaları gerekirken bayram yapıyorlar. O günün bayram olduğuna inandıkları için de, tabii ki oruçlarını kaza da etmiyor, borçlu kalıyorlar. Kezâ, kurban bayramından önceki günlerde oruç tutmanın faziletine inanan bir kısım Müslümanlar, arefe günü de oruçlu bulundukları halde, o günün bayram olduğu söylenip oruçları bozduruluyor; dolayısıyla nâfile olan o oruç, üzerlerine borç olup kazâsı îcap ediyor.
İşin ehemmiyetine binâen bu hususu, okuyucularımızın bilgilerine arz ediyor; takvime göre amel etmelerinin (yani anlatılan bu hakiki ru’yet ölçüleri esas alınarak belirlenen tarihlere uymalarının) uhrevî bakımdan lehlerine olacağını hatırlatmakta fayda mülâhaza ediyoruz.
Cenâb-ı Hak bütün ibâdet ve tâatlerimizi, amel ve hizmetlerimizi rızâsına muvâfık eylesin. Âmîn...
Başlık: Şevval Ayında Tutulan 6 Gün Oruç
Gönderen: Mücteba - 17 Temmuz 2016, 02:18:39
Şevval Ayında Tutulan 6 Gün Oruç
Dilerseniz mevzuyu, daha kolay anlaşılabilmesi için, birkaç soru cümlesiyle ele alalım. Mesela;
1 - Şevval ayında tutulan “altı gün orucu”nun mahiyeti nedir?
2 - Bu orucu hemen bayramın ardından ve peş peşe mi tutmak gerekir? Yoksa belli aralıklarla da tutulabilir mi?
3 - Kaza borcu bulunan kadınlar önce kazalarını mı tutmalı, yoksa “altı gün orucu”nu mu tutmalı?
***
Şimdi de gelelim bu soruların cevaplarına…
Sahih-i Müslim ve Sünen-i Tirmizî’de geçen bir hadis-i şerifte Rasûlüllah Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuşlardır:
“Kim Ramazan ayında oruç tutar, sonra onun peşinden, şevval ayından da altı gün eklerse, sanki yılın tamamını oruç tutmuş gibi olur.” (1)
Âlimlerin çoğu bu hadis-i şerife dayanarak bu orucu tutmanın müstehap olduğunu ifade etmişlerdir. (2)
***
Peki bu oruç nasıl tutulacak?
Bazılarına göre, Ramazan ayının hemen peşinden tutulması daha güzeldir; çünkü yukarıdaki hadis bir başka rivayette: “Kim hemen bayramın ardından altı gün oruç tutarsa…” diye nakledilmiştir. (3)
Bazıları da bu orucu anlatan hadiste bir ayırım söz konusu olmadığına göre, Şevval içerisinde tutulduktan sonra, nasıl tutulursa tutulsun, fark etmez kanaatindedirler.
Kimileri de, Ramazanın devamı sanılmasın diye aralıklarla tutulmasının daha evla olduğu görüşündedirler.
Bunlardan çıkan sonuç şudur:
Müstehap olan bu “altı gün orucu”nu tutmak isteyenler, bunu peşpeşe tutabilecekleri gibi belli aralıklarla da tutabilirler. Bunların birini diğerine üstün kılacak dini bir delil yoktur.
Ayrıca nafile ibadetlerde genişlik ve kolaylık esastır; o bakımdan şevval ayında tutulacak 6 günlük orucu da kişi, dilediği ve kolayına geldiği şekilde tutabilir. Şöyle ki:
a) Dilerse hiç ara vermeden eda eder.
b) İsterse haftanın pazartesi ve perşembe günlerinde tutarak tamamlayabilir.
c) Arzu eder ve şartları da müsaitse, eyyam-ı biyz'ı yani ayın 13-14-15. günlerini de içine alarak tutabilir.
Görüldüğü üzere son iki şıkta, iki sünneti birden yerine getirmiş olur. Yani hem şevval ayınının 6 orucunu hem de pazartesi-perşembe oruçlarını ya da eyyam-ı biyz sünnetlerini ifa etmiş oluyor kişi...
Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) "Kulların amelleri pazartesi ve perşembe günleri Rablerine arzolunur; ben de amellerimin oruçlu bulunduğum halde Allâh'a arzolunmasını seviyorum" (4) buyurmuşlardır. Nitekim bir rivayette de, "Rasûlüllah (s.a.v.), pazartesi ve perşembe günleri oruç tutabilmek için imkân arardı-kollardı" (5) denilmiştir.
Eyyam-ı biyz yani ayın parlak günleri olan 13-14-15. günleriyle alakalı olarak da buyrulmuştur ki, "Rasûlüllah (s.a.v.) ayın on üç, on dört ve on beşinci günlerinde biyz orucunu tutmayı emrederdi..." (6) Tabii buradaki emirden kasıt tavsiyedir, bu orucun sünnet oluşudur.
***
Kadınların borçlarına gelince…
Âlimlerden meseleyi şöyle anlayanlar vardır:
“Kim Ramazan orucunu tutar ve ona Şevvalden de altı gün ilave ederse…” buyrulduğuna göre, Ramazan tamamlanacak ve ayrıca Şevval’den de ona, “altı gün” eklenecektir.
Öyleyse kadınlar -eğer varsa- öncelikle Ramazan ayında tutamadıkları oruçlarını kaza edecekler; sonra altı gün daha tutmuş olacaklar ki, Ramazanı tamamlamış ve ona Şevval’den eklemiş olsunlar.
Mesele elbette böyle anlaşılabilir; ancak, şöyle de anlaşılması mümkündür:
Ramazan orucu farzdır ve asıl tutulması gereken oruç budur. Başka hiçbir oruç buna denk görülmemeli ve denkmiş gibi tutulmamalıdır. Ancak Ramazan orucunun insanları fazla yormaması ve en rahat tutulabilmesi için dinin sahibi bizi teşvik ederek Recep ayından oruca alıştırmaya başlar… Şaban’da oruç biraz daha çoğalır… Böylece Ramazan ayına birden ve aniden girilmemiş, hazırlıklı ve alışmış olarak girilmiş olur.
Ramazan bitince de oruç yine birden bırakılmış ve böylece beslenme alışkanlıkları keskin zikzaklarla değiştirilmiş olmaz. Belli aralıklarla bir “altı gün” daha tutularak, hem ameller bire on karşılık göreceği için sevap katlanmış, hem de sağlığın korunmasına dikkat edilmiş olur. Bunun bir hikmeti de bu olsa gerektir.
İkinci bir hikmeti de, kadınların Ramazan’da tutamadıkları oruçlarını, vakit kaybetmeden hemen Ramazanın ardından tutulmaları teşvik edilmiş… ve bu oruçta kadın erkek ayrılmadan erkeklerin de tutmaları, böylece kadınlara destek olmaları sağlanmış olur.
Şevval’in altı gün orucunun eğer böyle bir hikmeti varsa, o zaman bu orucu peş peşe tutmak yerine, önce daha az, sonra daha fazla aralıklarla tutmak daha uygun olmalıdır. Tıpkı arabayla bir tünele girerken gözleri alıştırmak için, önce ışığın yavaş-yavaş azaltılması, çıkarken de yavaş-yavaş çoğaltılması gibi…
Yine böyle bir hikmetin var olduğunu kabul ettiğimizde, kadınlar Ramazan’da tutamadıkları oruçlarını Şevval’de kaza ederlerse, hem borçlarını ödemiş, hem de şevval’de altı gün oruç tutmuş olurlar diyebiliriz.
Tabii ki netice itibariyle bütün bunlar, birer anlamaya çalışma gayretinden ibarettir.
***
Altı gün orucu hakkında söylenmiş son ve kesin hükmü şöyle özetleyebiliriz:
Ramazan ayı ve bayramından sonra Şevval ayı içinde, halkımız arasında "altı gün orucu" adıyla bilinen orucu tutmak -yukarıda da belirttiğimiz üzere- sünnettir.
Şevvâl ayının ilk gününde yani ramazan bayramının birinci günü oruç tutulması haramdır. Bayramın diğer günlerinde ise kaza ya da nafile oruç tutulabilir.
Ramazan ayının bir nevi tamamlayıcısı durumunda olan Şevvâl ayında tutulacak altı günlük oruç, bir Müslüman'a bütün bir yıllık oruç sevabı kazandıracaktır.
Gene yukarıda belirttiğimiz üzere bu altı günlük orucun bitişik olması, yani ara vermeden tutulması mecburiyeti yoktur; belli aralıklarla da tutulabilir. Mesela evvelinde, ortasında ve sonunda da olabilir. Ancak bu oruç, şevvalin 12’si ile 17’si arasında tutulduğunda “eyyâm-ı biyz” da oruçlu geçirilmiş, dolayısiyle iki sünnet birlikte yapılmış olacağından çok büyük sevabı vardır.
Hasılı Resûlüllah Efendimiz (s.a.v.), Şevval ayından 6 gün oruç tutanların, senenin tamamını oruçlu geçirmiş olacağı müjdesini vermiştir. (7)
***
6 günlük oruçla nasıl bir senelik oruç sevabı elde ediliyor?
Şevvâl ayında tutulacak altı günlük oruçla, bir yıl oruç sevabının nasıl elde edileceği âlimlerce şöyle ifade edilmiştir:
Yüce dinimizce, bir iyilik yapana on sevap verileceği yolundaki ayet-i kerime( 8 ) esas alındığında, bir Müslüman otuz günlük ramazan orucuna ilâveten şevvâl ayındaki altı günlük oruçla 36 (otuz altı) gün tutmuş olmaktadır.
Bu 36 (otuz altı) rakamı, hadis-i şerifte ifade edilen 10 (on) sevap ile çarpıldığında, 360 (üçyüz altmış) gün elde edilir.
Böylece kameri ay hesabıyla bütün bir yıl oruçla geçirilmiş gibi olur.
“Ben Mekke-i Mükerreme’de üç sene oturdum. Mekkelilerden bir kimse her gün Harem-i Şerif’e gelir, tavaf eder, namaz kılar ve bana selâm verip giderdi. Gel zaman, git zaman, ben bu kişi ile tanıştım. Dostluğumuz daha da ilerledi, samimiyetimiz arttı.
Bir gün o kimse beni yanına çağırdı ve dedi ki: - “Şayet senden evvel ölürsem, o vakit kendi ellerinle beni yıka, namazımı sen kıldır ve beni defneyle. İlk gece de beni terk etmeyip kabrimde geceleyerek, Münkereynin (Kabre gelerek soru soran iki melek; münker ve nekîr) sual sorması anında bana devamlı Tevhidi telkin et, diye vasiyette bulundu. Ben de o kimsenin dediklerini yapmayı kabul ettim.
Bir zaman sonra o kimse vefat etti. Ben de, bana yaptığı vasiyete uyarak verdiğim sözü yerine getirdim. Defin işi de bittikten sonra, kabrinde gecelemeye karar verdim. Çünkü buna da söz vermiştim. O gece kabri beklerken bana bir ağırlık çöktü, hafifçe dalmışım. Uyku ile uyanıklık arasında iken; - Yâ Süfyan! Beni korumana ve senin telkinine ihtiyaç kalmadı. Artık sen gidebilirsin, diye bir ses işittim.
O zaman ben de kendisine sordum: - Ne sebeple bu lûtfe eriştin, bu fazilete nail oldun?
Cevaben dedi ki: - Ramazan-ı Şerif’in orucunu tutup, Şevval’den altı gün daha ekleyerek oruç tutmam sebebiyle...
O esnada ben uyandım. Yanımda kimseyi görmedim. Gördüğüm bu zuhurata tâbi olayım mı, olmayayım mı, tereddüt geçirdim. Abdest aldım, iki rek’ât namaz kıldım, tekrar uyudum. Böylece haatıftan gelen sesi üç kere duydum. Anladım ki bu Rahmânîdir, şeytandan değildir. O zaman kabrin yanından ayrıldım. Şevval orucunun fazîletini, yardımını böylece kavramış oldum ve şöylece dua ettim: ‘Yâ Rabbi! Beni Ramazan Ayı’nın orucuna ve Şevval’den altı gün oruç tutmaya muvaffak kıl.’ Ve Allah Teâlâ beni bu işe muvaffak kıldı ve bunu bana nasip etti.”
Rabbim, farz olan Ramazan orucunu ifadan sonra, sünnet olan bu 6 günlük Şevval orucunu da eda edebilmeyi cümlemize nasip ve müyesser kılsın.
DİPNOTLAR (1) en-Nevevî, Riyazu's-Sâlihîn, Hadis No: 1251. (2) el-Fetâva’l-Hindiyye, Hey'et, 1, 201. (3) Kütüb-i Sitte Muhtasarı, 17, 166. (4) Tâcu'l-Usûl, 2, 89. (5) İbn Mace, Sünen, 1, 553. (6) Tirmizi şerhi Tuhfetü'l-Ahvezi, 3, 469. (7) Mübarek Gün ve Gecelerde Yapılması Tavsiye Edilen Dua ve İbadetler, Fazilet Neşriyat, İstanbul 1983, s. 45. ( 8 ) En’âm suresi, 6/160.
Başlık: Şevval Orucunu Nasıl Tutacağız?
Gönderen: Mücteba - 17 Temmuz 2016, 02:22:30