Sadakat islami Forum
SADAKAT MEDRESESİ => İLMİ NAHİV MÜZAKERELERİ => Konuyu başlatan: ankebut-57 - 13 Mayıs 2007, 14:08:26
-
(http://img153.imageshack.us/img153/7002/sonkeresongy2.jpg)
İzhâr’ın musannıfı İmam-ı Birgivî Hazretleridir. Babası Pîr Ali’dir. İmâm-ı Birgivî Hazretleri 1523 yılında Balıkesir’de doğmuş olup, 1572 senesinde de İzmir’in Ödemiş ilçesinin Birgiv nâhiyesinde vefat etmiştir. Allah kendisinden râzı olsun…
İzhâr İlm-i Nahv’den bahseder.
İlmi Nahv’in tarifi;
وَهُوَ عِلْمٍ يُعرَفُ بِهِ اَحْوَالُ الْكَلِمَةِ الْعَرَبِيَّةِ مِنْ حَيْثُ ْلاِعْرَابِ وَلْبِنَاءِ
Manâsı: İğrab ve binâ cihetinden, Arabî kelimelerin halleri, kendisi sebebiyle bilinen ilimdir.
İlm-i Nahv’in mevzûu:
اَلْكَلِمَةُ الْعَرَبِيَّةُ الْوَاقِعَةُ فِى الْكَلاَمِ
Manâsı: Kelamda vâkî olan Arapça kelimelerdir.
İlm-i Nahv’in gâyesi:
اَْلاِ خْتِرَازُ عَنِ الْخَطَاءِ فِى ا ْلاِعْرَابِ وَلْبِنَاءِ
Manâsı: İğrab ve binâlardaki hatalardan kaçınmaktır.
İzhâr (اِظْهَارْ) kelimesi, İf’al (اِفْعلْ) bâbından mastardır. Tasrifi;
(اِظْهَارً - يُظْهِرُ - اَظْهَرَ) Şeklindedir.
Musannıf Hazretleri, yazmış olduğu bu risalenin, her muğribin(İğrab vericinin) şiddetle ihtiyaç duyduğu mevzular hakkında olduğunu beyan ettikten sonra, avamilde olduğu gibi,
1.Âmil
2.Mamül
3.İğrab
Şeklinde taksim eder.
-
(http://www.zoicks.com/1florabar.gif)
1.Âmil:
Musannıf Hazretleri amile direk olarak başlamadan evvel, birkaç hususu izah eder. Bu hususlardan biri kelimedir.
Kelimenin Tarfifi: وَهِى اللَفْظُ المَوضُو عُ لِمَعنًى مُفْرَدٍ
Manası: Müfret mana için konulmuş lafızdır.
Kelime de üçe ayrılır:
1.Fiil
2.İsim
3.Harf
1.Fiil:
Tarifi: مَادَلَّ بِهَيْئَتِهِ وَضْعًا عَلى اَحَدِ الاَزْمِنَةِ الثَّلاَثَةِ
Manası: Üç zamandan biri üzerine (mâzi-hâl-istikbâl), vaz’an hey’eti ile delâlet eden kelimedir.
Fiilin hâssaları(hususiyetleri-mahsus olduğu özellikleri) ( قَدْ سِينْ سَوفَ اِنْ لَم لَمَّا لاِمِالاَمرِ لاَءِالنهْىِ) birinin dahil olmasıdır. Fiillerin hepsi âmildir.
2. İsim:
Tarifi: مَادَلَّ عَلى مَعْنًى مُستَقِلٍّ بِالْفَهْمِ غَيْرَ مُقْتَرِنٍ بَاَحَدِ الاَزْمِنَةِ الثَّلاَثَةِ
Manası: Anlaşılmakta üç zamandan birine yakın olmadığı halde, müstakil bir mana üzerine delalet eden kelimedir. Mesela (نَاصِرٌ) üç zamandan birine delalet etmez. Müstakil bir manası vardır.
İsmin Hususiyetleri (Özellikleri):
İsme tenvin, harf-i cer ve lam-ı tarifinin dahil olması ve ismin müpteda, muzaaf ve fâil olmasıdır. Bunlar ismin özellikleridir.
İsimlerin bazıları amildir yani amel eder, İsm-i fâil gibi.
Bazısı da amil değildir, (انَا - اَنْتَ - اَلَّذِى) gibi.
3. Harf:
Tarifi: مَادَلَّ عَلى مَعْنًى غَيْرِ مُستَقِلٍّ بِِالْفَهْمِ بَلْ آلَةُ لِفَهْمِ غَيْرِهِ
Manası: Anlaşılmakta müstakil bir mana üzerine delalet etmediği halde, başkasının anlaşılması için alet olan kelimedir. Misalen ( فِى ) gibi. Kendisinin bir manası yoktur ve başkasının anlaşılmasına alet olur. Harflerin bazıları amildir bazıları da değildir. “Hel” ve “Kad” gibi…
(http://www.zoicks.com/1florabar.gif)
-
Hz.Allah razi ve memnun olsun kardeşim.
Biiznillah İzhar'ımıza başladık demekki. :)
İzhar benim en çok sevdiğim kitaptı.Başlığı görünce ziyadesi ile memnun oldum.
Teşekkür ederiz..
-
Emeğinize sağlık kardeşim...
-
teşekkürler..
elinize sağlık.
-
teşekkürler..
elinize sağlık.
-
elinize sağlık
-
Allah razı olsun bu çalışma çok faideli olacak devamını bekliyoruz.
وَهِى اللَفْظُ المَوضُ عُ لِمَعنًى مُفْرَدٍ
وَهِى اللَفْظُ المَوضُو عُ لِمَعنًى مُفْرَدٍ
-
arkadaslarimizin bu ilmi müzakerelerine katilmamak mümkün degil sag olasiniz.bu hususda genis tecrübem var amma vakitlerim cok kisitli yinede istirak etmeye calisacagim biiznillah.
feyizli dersler olsun.
-
Devamını bekliyoruz. Ankebut...
-
Düzletme için teşekküler rahname kardeşim.
İzhâr konusunu müteallim hocamın, sitenin alim ve alimelerinin arkamda olduğunu bilmenin güveniyle açtım. Muhakkak sitemizdeki üyeler arasında, bu ilimleri okumak bir yana, okutanlar dahi var. Biz sadece okumakla yetindik. Okutmakta inşAllah nasip olur.
Okutan insan konunun inceliklerine daha vakıftır. Bizlerde var olan eksiğimizi göreceğiz biiznillah.
****
Allah râzı olsun tarihman hocam. Final haftasını bir atlatalım, gerisi gelir inşAllah.
-
Final haftasını bir atlatalım, gerisi gelir inşAllah.
Allah yardımcınız olsun imtihanlarınızda...
-
Teşekkürler Allah râzı olsun.
-
(http://img528.imageshack.us/img528/5258/tamkeretamxq6.jpg)
-
Şimdi geldik âmile;
Âmil:
Tarifi: هُوََ مَا اَوجَبَ بِوَاسِطَةٍ كَوْنَ آخِرِ الكَلِمَة علَى وَجهٍ مَخْصُوصٍ مِنَ الاعْرَابِ
Manası: İğraba mahsus bir vecih üzerine, kelimenin âhirinin bir vâsıta ile olmasını icâp ettiren şeydir.
İğraba mahsus vecihlerden kasıt; feta-zamme-kesre-cezm.
Misal: ضَرَبَ زَيْد غُلامَ عَمْرٍ
Burada (زَيْد ) ahirinin mezmum, (غُلامَ) nin ahirinin meftuh olmasını sağlayan (ضَرَبَ) fiilidir. Zeyd kelimesi faildir ve failin iğrabı rafî’dir. (غُلامَ) ise mefu’ldür ve mef’ulün iğrabıda nasptır. (عَمْرٍ) ise İzâfet ile mecrurdur.
-
Fiil-i Muzârinin İsm-i Faile müşabeheti (benzemesi) üç şekildedir;
1. Lafzan
2. Mânen
3. İstiğmâlen
1-Lafzan Müşabeheti: Harekât ve sekenâtta denk olduklarında, Fiil-i Muzari, İsm-i Faile lafzan benzer. (يَضْرِبُ) ve (ضَارِبٌ) kelimelerinde olduğu gibi.
2-Mânen Müşabeheti: Fiil-i Muzârinin ve İsm-i Fail umumilik ve hususiliği kabul ettiği için Fiil-i Muzari, İsm-i Faile benzer.
• İsmi-i Fail, lâm-ı tariften soyulursa umumilik ifade eder.
• İsm-i Faile lâm-ı tarif dahil olursa hususilik ifade eder.
• Muzari ise İstikbal ve Hâl harflerinden soyulduğu zaman, hal de istikbal de manası içerebilir. Misal: (يَضْرِبُ) kelimesinden şimdiki veya gelecek zaman anlaşılabilir.
• Muzariye İstikbal harfleri olan (لن - لا - سَوفَ -س ) veya Hâl harfi olan (مَا) dahil olduğunda manası hususileşir. Misal: (سَيَضْرِبُ = Dövecek) ve (مَا يَضرِبُ) (Şimdiki hal) gibi.
3-İstiğmâlen Müşabeheti: [/color]Fiil-i Muzâri ve İsm-i Failden her bireri nekre için sıfat vâkî olduğunda Fiil-i Muzari, İsm-i Faile istiğmelen benzer. Fiil-i Muzâri ve İsm-i Fail üzerine ibtida lamı dahil olduğunda Fiil-i Muzari, İsm-i Faile benzer.
Dip Not: Nekre bilinmeyen, İstiğmal ise kullanışta demektir.
-
elinize sağlık kardeşim.
-
Teşekkürler Allah râzı olsun.
Aynısını Mollacami'ye de koyuyorum. Her iki tarafta da devam etsin denildi.
-
elinize sağlık kardeşim.
-
Amil 2’ye ayrılır;
1. Amil-i Lafzî
• Semâî.
• Kıyâsî.
2. Amil-i Manevi
1- Amil-i Lafzî:
Tarifi: مَا يَكُونُ لِلِسَانِ فِيهِ حَظٌّ
Manası: Lisan için kendisinde haz (pay) olan âmildir. Bu da iki kısımdır;
1. Semâî.[/b]
Tarifi: هُوَ الَّذِى يَتَوَقَّفُ اِعْمَالُهُ عَلى السَّمَاعِ
Manası: Amel ettirilmesi, Araplardan işitilmesine muhtaç olandır.
Semaide kendi arasında ikiye ayrılır;
• Bir isimde âmil. (Harf-i Cerler)
• İki isimde âmil. (Merfûu mensubundan önce olanlar ve mensubu merfuundan önce olanlar)
• Bir isimde âmil. (Harf-i Cerler):
بَاء;(Birleştirme)
مِنْ ;(İbtidâ)
ِالَى ;(İntiha)
عَنْ;(Buğd ve mücavezed yani uzaklaştırma)
عَلَى; (Yükseklik)
لامْ ; (Tağlil ve tahsis için)
فِى ; (Zarf için)
كَافْ ; (Teşbih)
حَتَّى ; (Gaye)
رُبَّ ; (Azlık)
وَاوُالْقَسَمِ ; (Yemin)
تَاءُالْقَسَمِ ; (Yemin)
حَاشَا ; (İstisna)
مُذْ ,منْذُ; (Geçmiş zamanda başlangıç)
خَلا , عَدَا ; (İstisna)
لَعَلَّ ; (Teraccî=Ümit)
كَيْمَ ; (Ta’lil)
لَوْلا ; (İmtina= bir şeyin yokluğu)
-
Her harf-i Cerrin bir müteallagı vardır. Mutaallak ise;
1. Fiilden (Emesiledeki 13 fiil),
2. Şibih fiilden(İsm-i Fail, ism-i mef’ul sıfatı müşebbehe) veya
3. Mana fiilden (Kendisinden fiil manası anlaşılan her lafız.) olur.
Zaid olan harfi cerlerin mutaallakı olmaz.
• رُبَّ; حَاشَا, لَعَلَّ ; لَوْلا ; خَلا ; عَدَا ; Bunlara müteallak lazım değildir.
• (لَوْلا) ile (لَعَلَّ) nin mecruru mübtedadır. Haberleri ise mabâdleridir.
Geriye kalanların mecruru ise,
• Eğer harfi cer, fî veya fî manasına olursa, harfi cerrin müteallagı mahallen mensuptur.
• Eğer harfi cer “lam” veya “lam manasına” olursa, harf-i cerrin müteallakı olan mefûlü leh mahallen mensuptur. Misalen ضَرَبْتُ زَيْدًا لِلتَّأدِيبِ de olduğu gibi. (لِلتَّأدِيبِ) mefulü lehtir.(Lamlı geldiği için) ve Mahallen mensuptur.
• Eğer harf-i cer “lam” ve “fî”nin gayrisinde bir manada olursa, Mecrur; Mefûlü bih gayr-i sarih olur ve mahallen mensuptur. Misal: (مَرَرْتُ بِزَيْدٍ) gibi.
• Cer ve mecrurun mâ adasının müteallakı üzerine takdimi câizdir.
• Bazen müteallak hazfolunur. Eğer hazfedilen fiil umum ifade eden ve cer ve mecrurda da taşınan bir fiil ise, cer ve mecrura “Zarf-ı Müstegar” (dolu) ismi verilir.
Misal: (زَيدٌ فِى الدّارِ) gibi. Aslında (زَيدٌ حَصَلَ فِى الدّارِ) idi. “Hasale” kelimesi hazf edildi.
• Eğer hazfedilmezse “Zarf-ı Lağv” (boş) diye isimlendirilir.
Umum ifade eden fiiller: Kane, hasale, istegarra, vecede, sebete’dir. (Bu kelimeler hakkında yanlışım varsa düzeltilsin.)
-
Allah razı ve memnun olsun kardeşim.
-
Allah razı olsun, devamını bekliyoruz kardeşim.
-
Allah razı olsun, devamını bekliyoruz kardeşim.
-
Allah razı olsun, devamını bekliyoruz kardeşim.
-
Emeğinize sağlık...
Umum ifade eden fiiller: Kane, hasale, istegarra, vecede, sebete ve (vaga'a)
-
Zevkle takip ediyorum ilim kadar hosuma giden hicbir sey yoktur.amma vaktimin azligindan müzakereye istirak edemiyorum arkadaslar kusura bakmasinlar.
-
Allah razı olsun ta seneler öncesine götürdünz beni sağ olun talebeliğmi hatırladım.
-
esselamü aleyküm.efendim,yukarıdaki ders müzakerelerini yüreğim kabararak takip ettiğimi belirtmeliyim,günümüzde boyle bir ulvi hizmetin yapılması saliklerinin bulunması tarihimizin ilmi mirasının kaybolmadığının göstergesi ve atiye daha ümitle bakılmasının sebebi alişanıdır,şuanda piri hakir bir müslüman olarak[birgivi şerhini] müteala üzere olduğumu ve bilvesile,alim,müteallim bir zat olan merhuma Bari Tealadan rahmetler niyaz ediyorum,vesselam.kuruhüyük
-
ins.devamini bekleriz
-
Cok sagolun arkadaslar!
-
Derslerin devamı gelirse çok makbule geçersiniz hocam ellerinize sağlık bi de keşke farklı bir başlık içinde olsa da arada yazdıklarımız yazının içeriğini gölgelemese...