Sadakat islami Forum
EDEBİYAT KÖŞESİ => EDEBİYAT => Konuyu başlatan: racül - 20 Temmuz 2008, 22:51:54
-
Bir zamanlar türkcelestirme derdi zuhur etmis. Eskilerden duyariz.
O günlerden kalma bir adetle,
besmelemizi söyle türkcelestiririz:
Esirgeyen ve bagislayan tanrininin adiyla...
Burada bagislayan rahimin karsiligi galiba..
rahman ve rahim olan olan Allahin adiyle dersek, türkcelestirmemis oluyoruz.. &))
buradaki bagislayan nereden geliyor ??
....
Farsca sözlügü karistiriyorum bir kac dakika önce.. (Müteallime tesekkürs)
bahs-ayende kelimesine takildim: bagislayan diye "türkce"lestirmis. bahsch : bagislamak oluyor yani..
...
bahsisin de farscadan geldigini ögrenmis oldum..
....
ha bir de,
efendi, bey kelimesine allerji duyuyorlardi da tuttular "öztürkce" diye isimlerin önüne "bay" getirmeye basladilar ya..
gööyaa öztürkce,
megersem farscaymis..
...
galiba o zamanin medrese görmüsleri, öztürkceci devrimbazlari bir güzel dubaraya getirmis...
Insan bu halleri görünce güle güle ölür. (Güle güle ölmekten güzel ölüm mü olur?)
-
"bütce"nin de farsca oldugunu biliyor muydunuz?
-
ahter yildiz ve talih demek imis. Ahteri müneccim manasina gelir imis. Ahteri kebir, büyük müneccim mi oluyor?
-
Farsça nın İngilizce ile ünsiyeti ve ingilizceye tesiri neredeyse Türkçe kadar vardır...
Keza bir çok dini tabiri dahi bizler Farsçadan aldığımız gibi kullanırız.. Bunda Anadolu'ya gelirken üzerinden geçtiğimiz Fars topraklarının tesiri büyüktür..
Savm demeyiz de Oruç deriz, Salat yerine Namaz, Nebi yerine Peygamber, Vuzû' yerine abdest, Ela yerine Zinhâr
ve dahi bu liste Tahran'a kadar uzar... :)
gelelim ingilizceye,
Mother diyen ecnebi veletleri aslında fars etfali ile aynı sesi paylaşırlar : Mâder..
Hadi babaların gönlü kalmasın.. Father ve Peder, farsçada Peder....
Peki kız çocukları daughter, "Dühter"
Hani erkek kardeşler; Brother= Birader
İngilizler "Bad" dir, kötüdür... Farslar da onlar için "bed" (kötü) der zaten...
ve bu kelimler uzar gider... Zira her iki dilde (İng ve Far.) aynı kökten gelirler...
Farsçanın arapça ile tek alakası kullanılan alfabe dir.. Fazlalıkları saymazsak.. Dilbilgisi itibariyle çok yalın ve çok kolay bir dildir..
vesselam...
-
Polat da öztürkceyimis gibi geliyor. Ama asli pûlad: celik demir demek..
persembenin asli pencsembe: sembe ne demek bilmiyorum ya penc bes demek.. ceharsambadaki cehar: dört...
penîr:peynir
pehlivan-i penbe : yalanci pehlivan. (buna bi araba yorum yapilir ha)
ruspî: bu kelimeyi biz türkcede basina o harfini koyarak kullanioyruz. Genel kültüre katkimiz olsun dye yazdim..
-
Farsça nın İngilizce ile ünsiyeti ve ingilizceye tesiri neredeyse Türkçe kadar vardır...
Hint avrupa dil ailesi icerisinde olduklari icin ingilizce farsa almanca ve diger avrupa dilleri birbirlerine benzerler. Etkilesim oldugu icin degil, kökenleri ayni oldugu icin... e58))
Sözlükte beni carpan sey, öztürkce sandigim bazi seylerin aslinin farsca olusu.. e56))
-
Hint avrupa dil ailesi icerisinde olduklari icin ingilizce farsa almanca ve diger avrupa dilleri birbirlerine benzerler. Etkilesim oldugu icin degil, kökenleri ayni oldugu icin... e58))
Sözlükte beni carpan sey, öztürkce sandigim bazi seylerin aslinin farsca olusu.. e56))
zaten ben de yazımda bunu açıkça belirtmiştim... ;)
Önce benzerliği vurgulayıp, ardından "bu nasıl bir etkileşimdir" sorusunu zihinlerde uyandırıp yazı sonunda da meseleyi vuzüha kavuşturmak.... istifhamları gidermek, kalıcı bir öğrenme ve rahat bir okuma için güzel bir usuldür...
Zira her iki dil de (İng ve Far.) aynı kökten gelirler...
-
Teşekkürler :)
-
teşekkür ederim kardeşim.Bizim Azerbaycan türkçesine de diğer dillerden sözler geçti..Farsca ve arapcadan da sözler var .Yani bu zamanında tarihi olaylardan dolayı böyle olmuş..Zaten bir dil diğer dillerle ilişkide olmazsa ölür ,gelişemez..Söz hazinesi zengin olamaz
-
1. Bağışlamak ve bahşiş
"Bağışlamak" masdarının kök fiili olan "bağış" Farsça'dan gelmektedir ve aslı "bahş kerden" şeklindedir. "Kerden", Türkçemizde bulunan "yapmak, etmek" manalarına gelir.
"Bahş-ayende" kelimesi de, "bahşüden" masdarının şimdiki zaman hali (muzari'i) olan "bahş-ay"ın ism-i failidir. Mesela "ameden" kelimesi "gelmek" demek olup, bunun şimdiki zaman hal kökü "a veya ay" ve ism-i faili "ayende" şeklinde olup "gelen" demektir. "Raftan", yani "gitmek" kelimesinin ism-i faili de "revende" şeklindedir.
"Bahşiş" kelimesinin de Osmanlı devrinde farklı şekillerde telaffuz edildiği bilinir. "Bahşiş" (1680), "bağşiş" (1641) ve "bakşiş" (1791) şekilleri, mezkur senelerde mevcuttur. Kullanımında "bahşiş vermek" veya "etmek" şeklinde bir kullanımın sözkonusu olduğunu Meninski de belirtmektedir.
2. Bay
"Bay" kelimesi aslında Farsça değildir, ancak o sözlükte bunu nasıl belirtmişler bakmak lazım. Örneğin "Kâmûs-i Türkî"ye bakarsanız, "bay" kelimesinin yanında Farsça kökenli olduğu yazar. Ancak yine parantez içinde "Türkçe Beg'den me'hûz olması muhtemeldir" yazmaktadır. Kelimenin Farsça olduğuna dair, diğer lügatlarda da bir işaret bulunmamaktadır.
3. Ahterî-i kebîr
Evet, Farsça "ahter", "yıldız" demektir. Ancak "ahterî" kelimesinin manası "müneccim" değildir. Ayrıca mezkûr lügatın ismi "Ahteri veya ahter-i kebîr" değil, "Ahterî-i kebîr" şeklindedir ve "büyük yıldız" demektir. Daha detaylı bilgi için Devellioğlu sözlüğüne bakılabilir.
4. Çaharşenbe, pençşenbe
"Şenbe", Farsça cumartesinin ismidir. Farslar da, Araplar gibi günleri rakam ismiyle belirtirler. Buna göre "şenbe = cumartesi" olup, başına Farsça rakamları yerleştirerek diğer günleri ifade ederler. "Yek, du, si, çahar, penç" rakamları bu kelimenin önüne gelir ve cumartesiden sonraki günler sayılır. "Yek-şenbe = pazar", "Dü-şenbe = pazartesi", "Si-şenbe = salı", "Çahar-şenbe = çarşamba", "penç-şenbe = perşembe" olur. Cuma günü rakamla belirtilmez, "cum'a veya âdine" denir.
Burada iki incelik daha vardır. "Şenbe" kelimesinde "şın ve nun" yanyana gelir. Farsça kaideye göre -ki bu kaideyi Türkçe için de almışızdır- bu iki harf yanyana gelirse, "nun" harfi "mim" gibi okunur ve "şembe" şekline gelir.
Ayrıca "çahâr" Farsça "dört" demek olup, bunun bir de kısa olan "çâr" şekli vardır. Ama dikkat, bu kelime aynı zamanda "ocak, fırın" manasını taşır.
Bu kısa "dört" için de bazı misaller verelim:
• "Çâr-pâre = dört parça"; Nedîm'in şiirinde geçen "Sinemi deldi bugün bir âfeti çâr-pâreli"de olduğu gibi.
• "Çar-mıh = dört çivi"; Türkçe'de "çarmık" şeklinde de telaffuz edilen "haç" veya Arapça "salib".
-
carmihin nereden geldigini ögrenmis olduk...
topu topu dört civi
-
"bütce"nin de farsca oldugunu biliyor muydunuz?
öğrenmiş olduk.Batı dillerinden geliyor olabilir diye düşünüyordum.
-
Teşekkürler :)