ZEKAT VERİLECEK YERLERDEN FÎ SEBÎLİLLAH ( Allah YOLUNDA ) NEDİR ?
Zekâtın verileceği yerlerden olan “ Fî Sebîlillâh ” sınıfı üzerinde muhtelif tefsirler vardır. “Fî Sebilillah’ “ın muteber tefsirlerdeki izaha göre mânâsı şudur : “ Gâzîler, nöbet bekleyenler, cihad için yapılan her türlü hizmetler, silah, techîz ve mühimmat, her türlü masraflar ve bütün hayrî işler, hacc yolcuları , din ilimlerini tahsil eden talebeler. “ Bu sınıflar arasında zamanın şartlarına göre tercih ve değerlendirme yapılır. İslâm Dininin yükselmesi için hangi sınıf elzem ise zekât vermekte ona öncelik verilmesi îcâb eder . Harp zamanında, harbe iştirak etmiş müslüman asker ve gaziye zekât vermeyi tercih etmek daha uygun düştüğü gibi , harbin uzun zaman kesilmesi, yahut harbin İslâm’ın yükselmesi gayesi ile olmaması halinde, zakâtın diğer bir sınıfa, mesela ; ÖĞRENMEK VE ÖĞRETMEK İÇİN KENDİNİ VAKFETMİŞ İLİM TALEBELERİNE VERİLMESİ ELBETTE UYGUN OLUR.
Bu itibarla ,Müslüman için zekât ve fitrenin sarf mahallerinden birisi de TALEBEDİR ve dolayısıyla zekatı TALEBELER ADINA VEKÂLETEN KABUL EDEN TALEBELERİ BARINDIRAN , ONLARIN İÂŞE VE İBÂTESİNİ ( BESLEME VE BARINDIRMASINI ) TEMİN EDEN DERNEK VE VAKIFLARDIR. Muteber kitaplarımızda buna dair deliller çoktur.
ULÛM-İ DİNİYYE TAHSİL EDEN TALEBE VE OKUTAN ÂLİM, - ZENGİN OLSA BİLE- ÇALIŞIP KAZANMAYA VAKİTLERİ OLMADIĞI İÇİN ZEKÂT ALABİLİRLER. ( DÜRRÜ’L- MUHTÂR.)
NİSÂBA MÂLİK OLANA ZEKÂT VERMEK CÂİZ DEĞİLDİR. ANCAK İLİM ÖĞRENEN TALEBELERE ZENGİN OLSALAR DA ZEKÂT VERMEK CÂİZDİR. ZİRA HADİS-İ ŞERİFTE : “ İLİM TAHSİLİNDE BULUNANLARIN, KIRK (40) YILLIK NAFAKASI OLSA DA ZEKAT VERMEK CAZDİR. “ buyuruldu ( MEBSUT’TAN NAKLEN İBN-İ ÂBÎDİN 2/59)
ŞÜPHESİZ İLİM TALEP EDEN KİMSEYE – ZENGİN DE OLSA - ZEKAT VERMEK CAİZDİR. ÇÜNKÜ O , İLİM ÖĞRENDİĞİ VEYA ÖĞRETTİĞİ İÇİN ÇALIŞIP KAZANMAKTAN MAHRUMDUR. ( TAHTÂVÎ ’DEN NAKLEN, NİMET-İ İSLAM, KİTABÜ’Z ZEKÂT .S.35)
…
Allah RİZASI İÇİN DÜŞMANA KARŞI NÖBET BEKLİYEN VEYA Allah RİZASI İÇİN MEDRESELERDE DİRSEK ÇÜRÜTEN VEYA Allah RİZASI İÇİN HİDEMÂT- I ÂMMEYYE (UMÛMA – KAMUYA - MAHSUS HİZMETLERE) VAKF-I NEFS EDEN ( KENDİNİ VAKFEDEN) VE BU AHVAL İÇİNDE MALI MÜLKÜ YOK , MUHTAÇ OLMAKLA BİRLİKTE NAFAKASINI KAZANMAYA VAKİT BULAMAYAN , FUKARÂY-I MÜSLÜMİN BU AYETİN HÜKMÜNE DAHİLDİR. BUNLAR İNFÂKÂT U SADAKÂTİN EN GÜZEL MASRİFINI -HARCAMA YERLERİNİ- TEŞKİL EDERLER (HAK DİNİ KUR’AN DİLİ, 2/942)
İLİM ERBABINA SADAKA VE ZEKÂT VERMEKLE , İ LİM TAHSİLİNE YARDIM EDİLMİŞ VE BÖYLECE İLMİN SEVABINA ORTAK OLUNMUŞ OLUR.