İşte sebze ve meyve ağırlıklı beslenmenin günlük hayatımızdaki önemi...
Özel BSK Konya Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Yrd. Doç.Dr. Semahat Altuhul, sebze ve meyve ağırlıklı beslenmenin günlük hayatımızdaki önemi hakkında bilgiler verdi.
Taze sebze ve meyve, metabolik bütün faaliyetlerin sürdüğü canlı hücrelerden oluşmuştur. Yani taze bir elma, hala canlı hücrelerden oluşur ancak tazeliğini kaybettiğinde ve pişirildiğinde bu canlı hücreler yaşamını yitirir.
Meyve ve sebze içerisinde bulunan bu canlı hücreler, hücre duvarı denilen organellerle birbirine bağlanır. Bu maddeler bizi kalp damar hastalıkları, kanser, şeker hastalığı gibi en çok öldüren hastalıklardan koruyan posalardır.
Örneğin beyaz ekmek, bitkinin rafine edilerek söz konusu posanın çıkartıldığı bir besin maddesi iken, kepekli ekmek ise topraktan çıkan buğdayın en az işlem görmüş, yani doğal halidir.
Sebzelerdeki besin öğeleri oldukça değişkenlik gösterir. Havuç, patates gibi sarı sebzelerle ıspanak gibi koyu yeşil sebzeler A vitaminin öncü maddelerinden, iyi bir antioksidan olan Beta Karoten içerir.
Brüksel lahanası, biber ve domates gibi sebzelerin C vitamini içeriği yüksektir. Taze bezelye gibi bazı sebzeler, vitamin içerikleri düşük olmasına karşın kompleks karbonhidratların iyi kaynaklarıdırlar. Bu tür sebzeler hem posa yönünden hem de folik asit açısından zengindirler.
Günlük Sebze Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler:
· Günde 3-5 porsiyon sebze yemeği ve salata tüketin.
· Beta Karoten'i yüksek sebzeleri (Roka, kıvırcık, tere,
maydanoz gibi) salatalarınızda kesinlikle kullanın.
· Her zaman yediğinizin dışında, yeni sebze ve salatalar deneyin.
· Hergün yediğiniz yiyeceklere sebze eklemeyi deneyin.
(Makarna, pilav, sandviç)
Sebzelerde olduğu gibi meyve grubunda yer alan besinler de değişen oranlarda A ve C vitamini kaynağıdırlar. Turunçgiller, karpuz, kavun, çilek gibi meyveler C vitamini, kayısı, kavun, şeftali A vitamini yönünden zengin besinlerdir. Kabuklu meyvelerin posa içeriği zengin olmakla birlikte, potasyum ve folik asit miktarları da yüksektir.
Günlük Meyve Tüketiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler:
· Günde 5 porsiyon meyve tüketin.
· Atıştırmak için kuru meyveler iyi birer seçimdir. (Kayısı,
erik, üzüm gibi)
· Özellikle C vitamini olan bir meyveyi günlük öğünlerinizden
eksik etmeyin.
leyditurk
Dünyada taze meyvenin tadını alamayacak insan yoktur. Ama maalesef şeker hastalığı teşhisi konulan kişiler, meyve yemekten korkuyor. Ancak artık şeker hastaları da taze meyve yiyebilecek.
Ülkemizde her mevsimde değişik sebze meyveler bulunurken, özellikle yaz ayları en fazla taze meyve çeşidinin yetiştiği mevsimdir. Bu cömertlik mükemmel olgun şeftaliden dolgun yaban mersinine, kavuna ve üzüme kadar çeşitli meyvelerle kendini gösteriyor. Dünyada taze meyvenin tadını alamayacak insan yoktur. Ama maalesef şeker hastalığı teşhisi konulan kişiler meyve yemekten korkuyor. İşte şeker hastalarını sevindirecek haber.
HowStuffWorks isimli internet sitesinde yer alan habere göre, ister tip 1, ister tip 2 şeker hastalığınız olsun, bu hastalık sizi taze yaz meyveleri yemekten alıkoyamaz. Yağ ve kalori bakımından fakir olan meyveler vitamin ve mineralle doludur, ağız tadınıza uygundur. Burada kilit nokta, meyve yerken stratejik olmaktır.
Kural 1: Meyve suyu yerine meyvenin kendisini tercih edin. Doğal, taze meyveler şeker içeriyor. Birçok taze meyvedeki şeker miktarı meyve sularıyla karşılaştırıldığında daha azdır. Taze meyvelerin çoğundaki şeker lifle sarmalanıyor, böylece meyvedeki şekerin kan şekeri üzerindeki etkisi azalıyor.
Kural 2: Uygun porsiyonları tercih edin. Meyve dilimleriyle porsiyon kontrolü daha kolaydır. Bugün süpermarketlerde satılan ortalama bir elma ya da armut birkaç yıl önceki meyvelerle karşılaştırıldığında aşırı büyük görünüyor ve 100 kaloriyi geçiyor. Büyük meyveleri ikiye bölerek tüketin.
Kural 3: Vücudunuz için gerekli besinleri sağlamak için farklı meyve türlerinden tüketin. En az şekerli meyveler arasında kantalup kavunu, karpuz, şamama kavunu, çilek, ahududu, böğürtlen, yaban mersini, greyfurt, kayısı, şeftali, armut, portakal, mango ve erik bulunuyor.
Beslenmenizde daha fazla meyve tüketmeniz için tavsiyeler
Dilimlenmiş şeftaliyle birlikte soğuk tahıl gevreği tüketebilirsiniz. Sıcak tahıl gevreğinin içinde kayısıları pişirebilirsiniz.
Buzdolabınızda küp küp kesilmiş taze meyve kâseleri bulundurun. Kahvaltıda yiyebilir ya da atıştırmak için yağsız yoğurtla birlikte tüketebilirsiniz.
Ananas, mango, kivi ya da elma parçalarıyla meyve salatası hazırlayın.
İşyerinize birkaç çeşit meyve götürün. Öğle yemeğinde yemek için ya da aralarda atıştırmalık olarak yenmesi kolay meyveleri tercih edin.
Meyveleri şişte ızgara yapın ve zencefille veya gofretle tatlı olarak yeyin.
Çilek, ahududu veya yabanmersinini blendırdan geçirerek salata sosu yapın ya da donmuş yoğurdun üzerine dökün.
zaman