1.Âmil:Musannıf Hazretleri amile direk olarak başlamadan evvel, birkaç hususu izah eder. Bu hususlardan biri kelimedir.
Kelimenin Tarfifi: وَهِى اللَفْظُ المَوضُو عُ لِمَعنًى مُفْرَدٍ Manası: Müfret mana için konulmuş lafızdır.
Kelime de üçe ayrılır:
1.Fiil
2.İsim
3.Harf1.Fiil: Tarifi: مَادَلَّ بِهَيْئَتِهِ وَضْعًا عَلى اَحَدِ الاَزْمِنَةِ الثَّلاَثَةِManası: Üç zamandan biri üzerine (mâzi-hâl-istikbâl), vaz’an hey’eti ile delâlet eden kelimedir.
Fiilin hâssaları(hususiyetleri-mahsus olduğu özellikleri) (
قَدْ سِينْ سَوفَ اِنْ لَم لَمَّا لاِمِالاَمرِ لاَءِالنهْىِ) birinin dahil olmasıdır. Fiillerin hepsi âmildir.
2. İsim: Tarifi: مَادَلَّ عَلى مَعْنًى مُستَقِلٍّ بِالْفَهْمِ غَيْرَ مُقْتَرِنٍ بَاَحَدِ الاَزْمِنَةِ الثَّلاَثَةِManası: Anlaşılmakta üç zamandan birine yakın olmadığı halde, müstakil bir mana üzerine delalet eden kelimedir. Mesela (نَاصِرٌ) üç zamandan birine delalet etmez. Müstakil bir manası vardır.
İsmin Hususiyetleri (Özellikleri): İsme tenvin, harf-i cer ve lam-ı tarifinin dahil olması ve ismin müpteda, muzaaf ve fâil olmasıdır. Bunlar ismin özellikleridir.
İsimlerin bazıları amildir yani amel eder, İsm-i fâil gibi.
Bazısı da amil değildir, (
انَا - اَنْتَ - اَلَّذِى) gibi.
3. Harf:Tarifi: مَادَلَّ عَلى مَعْنًى غَيْرِ مُستَقِلٍّ بِِالْفَهْمِ بَلْ آلَةُ لِفَهْمِ غَيْرِهِManası: Anlaşılmakta müstakil bir mana üzerine delalet etmediği halde, başkasının anlaşılması için alet olan kelimedir. Misalen (
فِى ) gibi. Kendisinin bir manası yoktur ve başkasının anlaşılmasına alet olur. Harflerin bazıları amildir bazıları da değildir. “
Hel” ve “
Kad” gibi…
