Sadakat islami Forum

قضيّة كلّيّة يعرف منها احكام جزءياّة موضوعها

Mevzunun cüzlerininin ahkamı kendisiyle bilinen külli bir gaziyyedir.

Külli, umumi demektir. Her şeyi içine alan.

Mevzudan murad: İlmi mantıkta mübtedaya mevzu denir. Burada da mevzudan kasdedilen mübteda'dır.

Dolayısı ile kaideyi külliyye, mübtedanın bir cüz'ü olacak. Cüzlerinin hükümlerini bildiren o cümleye gaideyi külliye denir.

كل فعل يرفع الفاعل  Her bir fiil failini raf eder.

Burada mevzuu (mübteda)  كل فعل 'dir.

Mübtedamızın cüzleri olacaktı. Vardır. ضرب    كتب    نصر

Fillerinin cüzlerinin ahkamı: Failini raf etmesi.

Mevzu olan  كل فعل ' in cüzleri olan  ضرب    كتب    نصر nin hükmü olan raf etmeklik  
كل فعل يرفع الفاعل   cümlesinden anlaşıldı. O halde bu kaideyi külliyedir.


Mesela: ضرب nin amelini isbat ederken; Mevzuu hudutsuz olan kaideyi külliyye ki
كل فعل يرفع الفاعل  ' yi zikretmek mümkün olmuştur. O halde ضرب  amili kıyasidir.