Kıble cihetinde şüphe edilince, araştırıp kıble ciheti diyekanâat getirilen taraf kıble cihetidir. Çünkü Allahu teala
فَأَيْنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ
Mereye döner yönelirseniz Allahın kıblesi oradadır.Bakara Ayet 115
Bir kimse; Kıble cihetini bilemeyip kendi kanâatine göre ta'yîn ettiği tarafa doğru namaz kılarken, namaz içinde Kıble cihetini bilecek olsa, o tarafa döner namazım tamamlar. Namaz içinde döneceğine delil ibn-i Ömer (R.A.)' in:
«Ashâb-ı Kiram sabah namazını kılarken onlara birisi gelerek, Peygamberimiz (S.A.V.)'e bu gece âyet indirilerek Kâ'be-i Muazzamaya dönmesi emrolundu. Siz de Kâ'be-i Muazzama'ya dönün.» dedi. onlar Şam'a doğru dönmüşlerdi (Namaz içinde). Kâ'be-i Muazzamaya doğru döndüler» rivayetidir.
Aynı şekilde namaz içinde kanâati değişirse, o tarafa döner. Kıble cihetinde şüphe eden kimse araştırmaksızın namaza başlayıp, namaz içinde Kıble'ye isabet etmiş olduğunu bilse bile caiz değildir.
Çünkü Kıble cihetinde şüphe eden kimsenin Kıblesi, araştırıp kanaat getireceği cihettir. Hattâ, İmâm-ı A'zam (Rh. A.)'dan; «Böyle bir kimseküfre nisbet olunur.» diye rivayet olunmuştur. Yine, İmâm-ı A'zam (RH A.)'dan; «Bir kimse kasten Kıble'den başka bir tarafa doğru namAZ kılarsa, o kimsenin döndüğü taraf Kıble'ye tesadüf etse bile kafir olur.» diye rivayet olunmuştur.
Ebû Yûsuf (Rh. A.)'a göre; «Bir kimse Kıble cihetinde şüphe edip, araştırmaksızın namaza başlasa, döndüğü taraf Kıble tarafı ise namazı caizdir.»
Bir takım insanlar karanlık bir gecede Kıble cihetini bilemeyiparaştırarak namaz kılsalar, imamlarının hangi tarafa döndüğünü bilmeseler, imâmdan ileri geçmiyenin namazı caizdir. İmâmdan ileri geçenin namazı caiz değildir. Aynı şekilde, imâmın ne tarafa döndüğünü bilip de o tarafa dönmiyenin namazı da caiz değildir.
Çünkü, o kimse hatâ ettiğine inanmıştır. Korkan kimsenin Kıblesi dönebileği cihettir (düşmandan, hırsızdan, arslandan, boğulmaktan korkmak gibi.
Mültekâ Cild 1 Saife 134-135...