Hazreti Lokman Hakîm, oğluna yaptığı öğütlerde buyurdu ki: “Ey oğulcuğum, kötü arkadaşlarla düşüp kalkan selâmet bulamaz. Kötü yerlere girip çıkan itham altında kalır. Diline hâkim olmayan nâdim olur.”
İbni Hibbân hazretleri buyurdu ki:

“Kötü arkadaş edinme! Çünkü o, Cehennem ateşinden bir parçadır. Ne sevgisi doğrudur, ne de sözünde sâdıktır.”

“Hırsına tâbi olan kimse ile arkadaş olma; bunun rahatlıkta nasîbi yoktur. Çünkü hırs, insanı belâya sürükler. Akıllı kimse, dünyaya düşkün olmaz. Eğer insanın hırslı oluşu Allahü teâlânın emirlerini yapmak için olursa, bu güzeldir.”

“Hased kimse ile arkadaş olma! Hased, kazâya râzı olmamak, Allahü teâlânın kulları hakkında hükmettiğinden başkasını istemek, Müslümanın elindeki ni’metin yok olmasını arzu etmektir. Hasedcinin canı rahat olmaz. Bedeni rahata kavuşmaz. O, ancak kıskandığı kişinin elindeki nimet yok olunca rahatlar. Hased edilenin tek suçu, Allahü teâlânın lütfettiği nimetin onda bulunmasıdır. Bu itibârla, hasedcinin hasedinde, Allahü teâlânın taksimini ve hikmetlerle dolu işini beğenmeme ve buna karşı gelme mânâsı bulunmaktadır.”

“Sır sahibi ile arkadaş ol! En sabırlı insan, sırrını başkasından gizleyendir.”

“Her yaptığını Allah rızası için yapan, yumuşak huyluları dost edin! Akıllı insan, her işinde yumuşak olur. Aceleyi ve hafifliği terk eder. Allahü teâlâ, yumuşaklığı sever. Yumuşaklıktan nasîbi olmayanın ise, hayırdan nasîbi yoktur.”

Hadis-i şerifte, “Sırf Allah rızası için, arkadaşını veya bir hastayı ziyaret eden için, Allahü teâlâ buyurur ki: Ne güzel ettin. Cennette kendine bir köşk hazırlamış oldun” buyuruldu.

Bundan bana zarar gelmez denilen, çekinmeden yanına gidilen kimse iyi insandır, iyi arkadaştır. Sert davranır, kalb kırar korkusu ile yanına yaklaşılamayan kimse de kötü insandır. “Zâlimlere, kötü, şerli kimselere meyletmeyin, onlara yakın olup sevgi göstermeyin, sonra size ateşi dokunur” âyetleriyle, kötü arkadaşlara meyletmememizi, onlarla dost olmamamızı tavsiye buyurmaktadır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

“İnsanların en kötüsü, zararından kurtulmak için yanına yaklaşılmayan kişidir.”

Mehmet Oruç
Türkiye Gazetesi