Hemen herkes çevresinde bir gün bir kronik muhalif ile karşılaşmıştır. Yola çöp atana çöp attığı için kızarlar.
O çöpü alıp çöp kutusuna atana da belediyenin işini yapıyor diye kızarlar. Ne yaparsanız yapın bu insanlara beğendiremezsiniz. Her şeyi eleştiren, her şeye kulp takan, her şeyin en doğrusunu bir tek kendisinin bildiğini zanneden bir kişilik tipidir. Her şeyin en iyisini sadece bu kişi bilmez, aynı zamanda onun dışındaki herkes de yanlış bilir.
Yanlış bilenler, üniversitedeki profesör, başbakan, köşe yazarı, belediye başkanı, kitap yazarı, iki yüzyıl önceki politikacı, Shakespeare ve hatta Einstein bile olabilir. Zekası ve bilgisi kendinden menkul olan bu kişiler, elbette ki geçim ehli değildir. Kafalarında tek bir doğru olduğu için, bu doğruyu herkese zorla giydirmeye kalkarlar ki, bir sürü uzun tartışmalara yol açarlar. Kronik muhalifin karşısındaki kişi eğer onunla nasıl başa çıkacağını (onu nasıl geçiştireceğini bilmiyorsa-bilinen tek mücadele yolu) bilmiyorsa çok zaman kaybeder.
Kronik muhalifler farkında olmadan kendilerini de hasta ederler. Hastalıkların birçoğu bir tür dolaşım sorunu olarak tanımlanabilir. Örneğin kalp hastalıklarının birçoğu damarların daralması ya da tıkanması sonucunda ortaya çıkar. Şişlikler yine bir grup damarın büzüşmesi ya da tıkanması sonucunda ortaya çıkar. Sosyal ortamı tıkayan bir kronik muhalif, vücuduna aynı iklimi enjekte eder.
Kronik muhalefet, kolaylaştıran değil, zorlaştıran; yolları açan değil, tıkayan bir yaklaşımdır. Bu da onları yalnızlaştırır. Çevrelerindeki kişiler istedikleri için değil, başka çareleri olmadığı için onlarla birlikte olurlar. Çevreden aldıkları olumsuz geri bildirimin çokluğu, çevrelerindeki kişilerin hepsinin "kötü, cahil, aptal" ve benzeri sıfatlarla içlerinde anılmasına yol açar.
Sadece muhalif olmak için muhalefet olmak, insanı gerçek dünya algılamasından koparır. Artık aklar kara olduğu gibi, karalar da ak olur. Bir kronik muhalif bu yazıyı da okursa, buna da muhalefet edecektir. Çünkü onların işi muhalefet etmektir. Ancak bu yazıya muhalefet etmeye kalkacak olurlarsa da sistemleri kısa devre yapacaktır. Çünkü muhalefet ederlerse, bu yazı haklı çıkar. Muhalefet etmezlerse belki de ilk kez bir yazarla uyumlu olacaklardır.
En başarılı insanlar, her şeye muhalefet edenler değil, tam aksine uyum gösterenlerdir. İnsanlar uyum göstermeye çalışan, karşısındakini anlamaya, karşısındakine yardım etmeye çalışan insanları severler. Uyum bir akış içine girmektir. Çevrenizdekilerle birlikte su gibi akıp gitmek demektir.
Temiz bir su, tüm kirleri nasıl temizlerse, uyumlu insanlar da karşılıklı olarak ilişkilerindeki tüm pürüzleri giderebilirler. Uyum göstermek "her şeye eyvAllah etmek" demek değildir; uyum göstermek ilkesel olarak ve sonuçları itibarıyla zararlı olmayacak seçimleri onaylamak demektir. Bu anlamda uyumlu insanlar da muhakeme güçlerini kullanarak bazen "hayır" demeyi bilmelidir.
Siyaset alanında da sürekli eleştirenler, hep kaybeden olmuşlardır. İnsanlar projeleri olan, projeleri yapan insanları destekler. Sürekli eleştirenler, laf kalabalığı yapmaktan esas konulara zaman ayıramazlar, bu konudaki düşünme becerilerini de kaybederler. Diğer bir deyişle kronik muhalefetlik, insanın beynini de tıkar. Uyumlu ve yaratıcı insanlar üretirken, kronik muhalifler tüketir. Bu yazıyı bir kronik muhalif okursa bir aydınlanma yaşar ümidiyle yazdım. İnsanlar kendi durumlarını fark edemezlerse, bir düzeltme de yapamıyorlar.
Melih Arat
