Kur’an-ı Kerim okumakta insanlar üç kısma ayrılır:
1. Dili hareket eder; fakat neler söylediğinden, kalbinin haberi yoktur.
2. Başkasından duyup dinler gibi, dilinin okuduğunu kalbi dinler ve anlar. İşte bunlar ashâb-ı yemîndir (kıyâmet günü amel defterini sağ taraflarından alacak olanlardır); yani bu derece, ebrâr (iyiler) zümresinin derecesidir.
3. Kalpleri dillerine değil, dilleri kalplerine tâbi ve ona tercüman olur. Bu da mukarreblerin (Allâh’a yakın olan velîlerin) makamıdır. Binâenaleyh lisânın kalbe hocalık etmesiyle, kalbin emrinde olup ona tercümanlık etmesi arasındaki fark, cidden büyüktür.”
(İmâm Gazâlî k.s. İhyâu Ulûmiddîn)
Kur'ân-ı Kerîm Okumanın Bazı Adâbı
Kur'an-ı Kerım okuyacak kimse abdestli olmalıdır. Çünkü Allahü Teala -mealen- "Ona tertemiz temizlenmiş olanlardan başkası el süremez." (Vakıa Suresi, ayet 79) buyurmuştur.
Kur'an-ı Kerim'i sesiyle süslemelidir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) "Kur'an-ı Kerim'i sesinizle süsleyiniz." buyurmuştur. Güzel ses ile Kur'an-ı Kerim'i süslemek, tertil ile yani hakkını vererek, hatasız olarak ve tecvid üzere okumaktır.
Mü'minler Kur'an-ı Kerim'i hüzün ile muhabbetle okur. Eğer hüzün ile okuyamazsa hüzünlüymüş gibi okur.
Şerden ve fitneden korunmak için euzü çekerek şeytanın şerrinden Allah'a sığınır.
Kur'an-ı Kerim'in manasını anlamaya, hakkına riayet etmeye ve icablarını yerine getirmeye muvaffak olabilmek için onun rahmetinden yardım ister ve bunun için ister surenin başından başlasın, isterse de surenin bir cüzünden (kısmından) başlasın önce 'Euzü billahi mine'ş-şeytanirracım' der, sonra besmele çeker, Bismillahirrahmanirrahim' der.
Kur'an-ı Kerim okurken sesini çok yükseltmez ve iyice kısmaz. Çünkü Allahü Teala -mealen- " ... Namazda (okurken veya dua ederken gösteriş şaibesi olmasın diye) bağırma, (korkuyormuş gibi olmasın diye de) kendin işitmeyecek kadar da gizleme, bunun arasında bir yol tut." (Isra Suresi, ayet 110) buyurmuştur.
Mü'minlerin annesi Ümmü Seleme (r.anha) Peygamber Efendimiz'in (s.a.v.) Kur'an-ı Kerim okuyuşunu şöyle anlatmıştır: 'O, Kur'an-ı Kerim'i harf harf, yavaş yavaş ve hakkını vererek, teenni ve vakar ile okurdu, okurken de ağlardı."
Bazı ayetleri daha iyi anlayabilmek ve kalbi uyandırmak için tekrar eder. Ebu Zerr (r.a.) şöyle buyurmuştur: Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bir gece bize geldi, sonra "Eğer onlara azab edersen şüphe yok ki (onlar) senin kullarındırlar ve eğer kendilerine mağfiret kılar(bağışlar)san yine şüphe yok ki sen o aziz, hakimsin." (Maide, 118) mealindeki ayeti tekrar tekrar okudu.
Kur'an-ı Kerım'i unutmamak için gece ve gündüz okumak ve alakayı kesmemek lazımdır. Çünkü bir kimsenin Kur'an-ı Kerım'den bir ayet öğrenip de onu unutması büyük günahlardandır.
