Gönderen Konu: Osmanlılarda Lale Sevgisi  (Okunma sayısı 8629 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Fatihan

  • Administrator
  • popüler yazar
  • *****
  • İleti: 6994
  • Milimi milimine Ehli sünnet...
Osmanlılarda Lale Sevgisi
« : 02 Mayıs 2007, 12:32:27 »


İran Selçuklularının ve Büyük Selçukluların sanat eserlerinde, 12. Yüzyıldan itibaren, lâle  motiflerine rastlanmaktadır.Anadolu Selçuklu devletinin başkenti Konya’da ki eserlerde de lale motiflerine rastlanır.Lale ve lâle  kültürünün Anadolu’ya Türklerle birlikte geldiği kesindir.
 İstanbul’un Fethi’nden  sonra, şehir imar edilirken, bizzat Fatih’in emri ile yeniden düzenlenen bahçeler (parklar) lâlelerle süslenmiştir.Zaten Fatih Sultan Mehmet bir bahçıvandı.Bu meslekte çok önemli bir yeri vardı.Boş vakitlerinin çoğunu bunun için harcar ve bundan büyük bir haz duyardı.Seferler arasındaki boş zamanlarda Topkapı ve diğer sarayların bahçelerinde çalışmaktan da büyük zevk alırdı.Kanuni devrinde de, lâle türleri  geliştirip çoğaltılmıştır.

     Türkler ve özellikle Osmanlılar yaşakları çevreyi güzelleştirmeye çalışmışlardır.Bunun için özel gezinti alanları yapılmış, İstanbul ve diğer büyük şehirleri park ve bahçelerle donatmışlardır. İstanbul bahçelerinin vazgeçilmez çiçeği olarak başta lale, gül,karanfil ve zerrin gibi çiçekler yetiştirmişlerdir.      Lâlenin    Osmanlılar  tarafından bu kadar kabul görmesinin sebeplerinden biri de Arap harfleri ile  

( ﻻ ﻟﻪ )

şeklinde yazıldığında, Allah ( ﷲ )  kelimesinde ki  bütün harfleri kapsamaktadır.Harflerinin karşılığı sayılar hesabına dayanan “ebced” usulüne göre de “Allah” kelimesi ile “ lâle” kelimesinin aynı rakama tekabül etmesi, ediplerde “yaratıcı”nın yarattıklarında tecelli etmesi düşüncesinden hareketle derin bir heyecan uyandırmıştır.  Lâle , Arap harfleri ile yazılır ve tersinden okunursa ( ل ﻫﻼ  ) = Hilal =Ay  olur; Hilal veya Ay da Osmanlı Devleti’nin amblemidir.

     Osmanlı Kültürünün klasik ölçülerini bulduğu yüzyıl İstanbul’unda bahçe ve çiçek zevki bütün halka yayılmıştı. Bu sevgi ve merak dışarıdan yeni türlerin getirilmesine de yol açtı.2. Selim Devrinden itibaren imparatorluğun çeşitli bölgelerinden lâle  ve sümbül soğanları ısmarlandığına dair fermanlar bulunmaktadır. 2. Selim, Kırım’ın güneyindeki Kefe’den  300.000 adet lâle  soğanı ısmarlamıştır. Türk çiçekçilik tarihiyle ilgili araştırmaları bulunan Turhan Baytop, “Lâle-i  Rumi” denilen ve ayırcı özelliklere sahip olan Osmanlı Lâlesi ’nin Kefe’den getirilen bu lale soğanlarından elde edildiği düşüncesindedir.Bu laleler seçme ve melezleme yoluyla elde ediliyordu.

       Çiçek soğanları ve fidanları sadece saray tarafından ısmarlanmıyordu; meraklılarda bir yolunu bulup yeni türler elde etmek için çeşitli yerlerden soğanlar getirtiyor, imkan bulursa kendileri temin ediyorlardı.Bu çiçek ve lâle  merakı İstanbul’a gelen yabacıları bir hayli etkilemiş ve hayran bırakmıştır.Fransız şair ve devlet adamı Lamartin’de bu tesire kapılanlardan biridir.Lamartin, Topkapı sarayını gezerek Türklerin doğaya yakınlıklarını ve göz zevkine ne kadar önem verdiklerini anlatır.[16] Miss Julia Parabe adındaki bir İngiliz kadınsa, İstanbul’un o yeşilliğe ve çiçeğe boğulmuş sokaklarını, evlerini, yalılarını görünce hayretler içinde kalmış ve “Keşke Shakespeare, Romeo ve Juliet’in bahçe sahnesini yazmadan önce Boğaziçi’ni görmüş olsa idi” demiştir.

Çayır çemen  hep seçildi                
Dolu peymâne içildi                      
Lâle sünbüller açıldı                      
Cennet oldu bağlar şimdi  
                              Gevheri





« Son Düzenleme: 21 Nisan 2009, 09:49:01 Gönderen: fatihan »

Çevrimdışı enfa

  • Moderatör
  • popüler yazar
  • *****
  • İleti: 1543
OSMANLILARDA LALE SEVGİSİ
« Yanıtla #1 : 02 Mayıs 2007, 17:04:46 »
bilgiler ve laleler için teşekkürler çok güzeller :x

bunlar da benden




Zaman diyorum, biraz daha zaman.Dilimin ucundaki kelimeler bu kış donmazsa bir dahaki yıl uçmayı öğrenecekler!

Mahi

  • Ziyaretçi
Ynt: Osmanlılar da Lale Sevgisi
« Yanıtla #2 : 20 Nisan 2009, 23:30:09 »
Mazhar-ı İsm-i Celâl olmasa idi Lâle
Bulamazdı bu kadar rütbe-i vâlâ Lâle. (Tabib Mehmed Aşkî )

Çevrimdışı ihvan

  • popüler yazar
  • ******
  • İleti: 2399
Ynt: Osmanlılar da Lale Sevgisi
« Yanıtla #3 : 21 Nisan 2009, 09:48:23 »
Mazhar-ı İsm-i Celâl olmasa idi Lâle
Bulamazdı bu kadar rütbe-i vâlâ Lâle. (Tabib Mehmed Aşkî )

Çevrimdışı Tuğra

  • popüler yazar
  • ******
  • İleti: 6599
Ynt: Osmanlılarda Lale Sevgisi
« Yanıtla #4 : 24 Kasım 2010, 01:16:58 »
Geleneksel sanatlara da yansımış lale tutkusu.
〰〰〰〰🐠

mazhar

  • Ziyaretçi
Ynt: Osmanlılarda Lale Sevgisi
« Yanıtla #5 : 15 Nisan 2012, 12:37:58 »
6. Uluslararası İstanbul Lale Festivali başladı




 İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilen ve her yıl İstanbul’u lale ile buluşturan Uluslararası İstanbul Lale Festivali’nin 6.sı için basın tanıtımı yarın yapılıyor.


İstanbul’un önemli simgelerinden ve Türk kültürünün de bir parçası olan laleyi İstanbullularla buluşturan Lale Festivali, “En Güzel Lale İstanbul’da Yetişir” ve “İstanbul Lalesiyle Buluşuyor!” sloganıyla ilk kez 2005 yılında yapılmıştı. Uluslararası İstanbul Lale Festivali kapsamında, bu yıl da kentin dört bir yanında etkinlikler düzenlenecek.

İstanbul ve İstanbullular lalesine kavuşurken, Emirgan Korusu, Taksim Meydanı, Hidiv Korusu, Göztepe Gül Bahçesi, Büyük Çamlıca Korusu, Sultanahmet Meydanı ve Gülhane Parkı festival süresince çeşitli etkinliklere sahne olacak. Ebrudan, heykele lale temalı pek çok ürünün satışının yanı sıra resim ve fotoğraf sergisi ile müzik dinletileri gerçekleştirilecek. Ebru sanatçıları yapacakları canlı performans gösterileriyle sanatseverlerle buluşurken, En Güzel 50 Lale Yarışması’nda en güzel lale fotoğrafını çeken 50 kişi ödüllendirilecek. Lale Festivali etkinlikleri kapsamında, canlı lale satışı da yapılacak.

Silivri’den Tuzla’ya İstanbul’un tamamında bu yıl 112 farklı türde lale dikimi yapıldı. Tamamı yerli üretim olan lale soğanları, Konya’nın Çumra ilçesi ile İstanbul’un köylerinde yetiştirildi. Üreticiye ek gelir imkânı sağlanan projeler ile hem üreticiye destek hem de çiçek soğanlarının ıslahı sağlandı.

2011 lale sezonu için; 11 milyon 500 bin adet lale dikildi. 2010 yılı sonunda dikilen 112 farklı türdeki bu laleler erken, normal ve geç açan olarak Nisan – Mayıs ayı boyunca görülebilecek. Ayrıca söz konusu yeşil alanlara, lalenin yanı sıra 29 tür de 20 milyon adet mevsimlik çiçek dikildi.

ÖZEL BÖLGELERE DİKİLEN LALELER

Gülhane Parkına 15 farklı türde 250 bin lale
Emirgan Korusuna 112 farklı türde 1.720 bin lale
Yıldız Korusuna 23 farklı türde 490 bin lale
Soğanlı Bitkiler Parkına 62 farklı türde 546 bin lale
Beykoz Korusuna 25 farklı türde 641 bin lale
Göztepe Gül Bahçesine 7 farklı türde 115 bin lale
Büyük Çamlıca Korusuna 18 farklı türde 111 bin lale
Küçük Çamlıca Korusuna 14 farklı türde 115 bin lale
Fethipaşa Korusuna 20 farklı türde 174 bin lale
Hidiv Çubuklu Korusuna 16 farklı türde 202 bin lale





 

İstanbulda olanların gitmesini tavsiye ederim,Pazar olduğu için sahil yolu kalabalık olabilir,istinye maslak yönü daha uygundur...