Tesavvuf büyüklerinin yolundan, hattâ islâm milleti ve şerî’atinden büyük pay alanlar, taklîd fıtratına ve mütâbe’at yaratılışlına sâhib olanlardır. Bu fıtrat ve yaratılış kimde dahâ çoksa, nasîbi de çokdur. Burada işin esâsı, taklîdde ve bu yerde esâs mes’ele, mütâbe’atdadır. Peygamberleri “aleyhimüssalevâtü vet-teslimât” taklîd, en yüksek derecelere ulaşdırır ve asfıyâya mütâbe’at, yüksek makâmlara erdirir. Ebû Bekr-i Sıddîkda “radıyAllahü anh” bu fıtrat ziyâde bulunduğundan, hiç duraklamadan, Resûlullahın peygamberliğini tasdîk etmek se’âdeti ile şereflendi ve bütün sıddîkların re’îsi oldu. Ebû Cehl mel’ûnunda, taklîd ve tâbi’ olma isti’dâdı az bulunduğundan, o büyük se’âdetle şereflenemedi ve la’netlenmişlerin önderi oldu.

Mürid kavuşduğu her kemâle, mürşidini taklîdle kavuşur. Mürşidin hatâsı müridin savabından [doğrusundan] iyidir. Bunun için Ebû Bekr-i Sıddîk  ”radıyAllahü anh”, Resûl-i Ekremin “sallAllahü aleyhi ve âlihi ve sellem” bir sehvi [yanılması] olmağı tercîh ediyor ve: (Âh, ne olaydı, Muhammedin “sallAllahü aleyhi ve âlihi ve sellem” bir sehvi [yanılması] olaydım) buyuruyor. Resûlullah Efendimiz “aleyhissalâtü ves-selâm”, (Bilâlin sini [S harfi], Allah katında şındir) buyurdu. Çünki hazret-i Bilâl-i Habeşî “radıyAllahü anh” arab değildi. Yabancı idi, ya’nî Habeşli idi ve ezân okurken eşhedü yerine eshedü derdi ve Allah katında onun eshedüsü, eşhedü olarak kabûl edilirdi. O hâlde Bilâl- i Habeşînin “radıyAllahü anh” hatâsı, başkalarının doğrusundan dahâ iyi ve makbûl olmakdadır.

Mısra’: Senin eşhedüne güler, Bilâlin eshedüsü.

Azîzlerden birinden işitdim. Dedi ki, meşâyıhdan nakledilen ba’zı düâlarda, her nasılsa ba’zı şeyhler hatâ etmişler ve aslına uygun okumamışlar. Ammâ eğer onlara tâbi’ olanlar, o düâları aslı üzere değil de, şeyhlerinin okuduğu gibi okurlarsa, yine te’sîri görülür. Eğer şeyhlerinin okuduğu gibi değil de, doğru okurlarsa, te’sîri görülmez. Allahü teâlâ Habîbinin hurmetine “aleyhi ve alâ cemi’il-enbiyâ-i vel-mürselîn ve alâ mütabi’ihim-üs-salevâtü vet-teslimât”
bizi peygamberlerini taklîd ve evliyâsına tâbi’ olmak üzere bulundursun!

İmam-ı Rabbani (K.S.) – Mebde’ ve Me’ad

Ferdiyyet kemâlâtını da kendinde bulunduran bir irşâd kutbunun vücûdu [varlığı] çok azîzdir. Bir çok asrlardan ve hesâbı zor zemânlardan sonra ancak böyle bir cevher zuhûr eder ve karanlık âlem onun nûrû zuhûruyla aydınlanır. Onun irşâd ve hidâyet nûru bütün âlemi içine alır. Arşın tepesinden dünyânın merkezine kadar, kimde rüşd, hidâyet, îmân ve mârifet hâsıl olursa, onun vâsıtasıyla olur ve ondan istifâde olunur.

Onun tavassutu olmadan hiç kimse bu devlet ve ni’metlere kavuşamaz. Onun hidâyet nûru dünyâyı kuşatan okyânus gibi, bütün âlemi içine almışdır. O deniz donmuş gibi olup, aslâ hareket etmez.

O büyüğe müteveccih olan bir şahs, ona ihlâsla bağlı ise, yâhud o büyük, bir tâlibin hâline teveccüh ederse, işte bu teveccüh esnâsında, tâlibin kalbinde sanki bir pencere açılır ve o yoldan, teveccüh ve ihlâsı mikdârınca, o deryâdan içer içer ve kanar. Bunun gibi, Allahü teâlânın zikrine müteveccih olan bir kimse, o azîze hiç teveccüh etmese, ammâ onu inkârından değil, tanımadığı için böyle yapsa, aynı istifâde onda da hâsıl olur. Lâkin birincisinde olan istifâde bundan dahâ fazladır.

Fekat bir kimse o azîzi inkâr etse, onun büyüklüğünü kabûllenmese, yâhud o büyük zât, ondan incinse, her ne kadar Allahü teâlânın zikri ile meşgûl olsa da, rüşd ve hidâyetin hakîkatinden mahrûmdur. Ona feyz gelmesine onun inkarı sed ve sebeb olmakdadır. Yoksa o azîz, onun istifâde etmemesini ve onun zarar görmesini istememekdedir. Hidâyetin hakîkati ondan uzaklaşmışdır. Eğer rüşd varsa, sûret ve şekldedir. Ma’nâsız sûretin ise fâidesi pek azdır.

O azîze karşı ihlâs ve muhabbet üzere olanlar, her ne kadar yukarıda bildirilen teveccüh ve zikr-i ilâhî ile meşgûl olmasalar da, sırf muhabbetleri sebebi ile, rüşd ve hidâyet nûruna kavuşurlar.

Hidâyet üzre olanlara selâm olsun!

İmam-ı Rabbani (K.S.) – Mebde’ ve Me’ad