SADAKA-i FITIR
Sadaka-i fıtır: Sevab için verilen ikrâm demektir. Buna “fıtrat” (yaratılış) sadakası da denir. Sadaka-i fıtır vâcibdir. Hicret-i seniyyenin ikinci senesinde, oruç farz kılındığı esnâda Rasûlüllah (s.a.v) Efendimiz sadaka-i fıtır’ın edâsını emir buyurdular.
Sadaka-i fıtır’ın üç hâssası vardır. 1- Fıtrasını veren kimsenin Cenâb-ı Hakk indinde orucu makbul olur. 2- Sekerât-ı mevti âsân olur (rûhunu kolay teslim eder). 3- Kabir azâbından kurtulur.
Nisâba malik olan babaya kendisi için fıtra vermek vâcib olduğu gibi, bâliğ olmayan küçük çocukları için de fıtra vermesi vâcibdir.
Karısının fıtrası için kocası, büyük evlâdın fıtrası için babası mükellef olmaz. Beraber bir yerde, bir hânede bulundukları takdirde karısının fıtrasını kocasının, büyük evlâdının fıtrasını babasının vermesi (istihsânen) câizdir. Müftâ bih olan budur.
Hanefîlere göre umûmi kâide şudur: Fıtra sadakası velâyet ve nafakaya bağlıdır. Velîsi olduğu ve nafakasını temin etmeye mecbur olduğu kimselerin fıtrasını vermek vâcibdir. Babasının bulunmaması halinde, fakir oğlundan olan torunlarının fıtrasını dedesinin vermesi lâzımdır.
Ramazân-ı şerif’te oruç tutmayan hastaya, seferde olana ve oruç tutamayacak derecede ihtiyar olana da fıtra vermek vacib olur.
Fıtranın vücûb vakti, fecr-i sâdıkın oluşu yani bugünün takvimlerindeki imsâk saati ile bayram namazının öncesine kadar olan vakittir. Fukarânın bayram ihtiyacını karşılaması ve onlara yardım edilmesi için fıtranın daha önceden yani Ramazân içinde verilmesi câiz olduğu gibi Ramazân’dan önce de fıtrayı vermek câizdir. (Hulâsatü’l-Evcibe)
Fıtra mâlî bir ibâdettir. Vâcib olduktan sonra zekât gibidir. Yani ödenmedikçe borç sakıt olmaz. Fıtranın edâ vakti ömrîdir. Ömür boyu ödemedikçe borç olarak kalır. (Hindiyye)
Fıtrayı bayram namazından sonraya bırakmak mekruhtur. Müstehab olan namazdan evvel verilmesidir. Çünkü Rasûlüllah (s.a.v.) Efendimiz “Bayram namazından sonra verilen fıtra, diğer sadakalardan (nafile) bir sadakadır. Lâkin bayram namazından evvel verilen fıtra, Hakk Teâlâ’nın indinde makbul olan bir sadakadır.” buyurdular.
ibn-i Ömer (r.a.)’dan: “Rasûlüllah (s.a.v.) fıtranın, cemâat bayram namazından çıkmadan önce verilmesini emretti.” (Müslim)
FAZİLET TAKVİMİNDEN
günlük namaz vakitlerini ve güzel bilgiler için fazilet takvimini öneririz.Takvime sadakat.net sitesindeki sol menüden ulaşabilirsiniz.