Halis ECE
"Zilhicce ayı" ve "On gece"
Bilindiği üzre hicri-kamerî ayların 12’ncisi zilhicce ayıdır. Bu ay, İslâm’ın beş esasından biri olan hac farîzasının îfa edildiği umumi afv ayıdır. Arafat’a çıkıldığı, Allah için milyonlarca kurbanın kesildiği ve bir senelik hesapların görülüp amel defterlerinin kapandığı mukaddes bir aydır.
Zilhiccenin 1’inden 10’una kadar olan geceler, Kur''an-ı Kerim''de “leyâli-i aşere” diye tabir edilen on gecelerdendir. Diğer mübarek 10 geceler de, Ramzan-ı şerifin son 10 gecesi ile Muharrem ayının ilk on geceleridir. Rabbimizin, “On geceye yemin olsun ki...” (1) buyrurarak yeminle beyan ettiği bu mübarek zaman dilimi, bütün mü’minler için yepyeni bir manevi fırsat dönemidir.
Hadîs-i şeriflerde buyrulmuştur ki:
“Zilhiccenin ilk günlerinde tutulan bir gün oruç, bir yıl oruç tutmaya, bir gecesini ihya etmek de Kadir gecesini ihya etmeye bedeldir.” (2)
“Zilhiccenin ilk on gecesinde yapılan amel için, 700 misli sevap verilir.” “Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutana, her günü için bir yıllık oruç sevabı verilir.” (3)
“Allah indinde zilhiccenin ilk on gününde yapılan amellerden daha kıymetlisi yoktur. Bugünlerde tesbihi, tahmidi, tehlili ve tekbiri çok söyleyin!” (4) (Kısaca Tesbih, sübhanAllah; Tahmid, elhamdülillah; Tehlil, Lâ ilâhe illAllah; Tekbir ise Allâhu ekber demektir.)
Binaenaleyh bu ayda; günühlarımızın afvı, noksanların tamamlanması için istiğfar, salevât-ı şerife, diğer duâlar ve tesbih namazına devamda büyük hayır ve fazilet vardır.
Hacca gidemeyen mü’minlerin bu günlerde oruç tutmaları çok büyük fazilettir. O bakımdan kurban bayramından evvel 9 gün oruç tutmalı, 10. günü kurban kesilinceye kadar birşey yemeyip oruçlu bulunmalı ve orucunu kurban etiyle açmalıdır.
Hiç olmazsa 8’inci gün ile beraber, 9’uncu günü (Arefe günü) oruçlu olmak lâzımdır.
Kurban bayramı Arefe günü sabah namazından, 4’üncü bayram günü ikindi namazına kadar, bütün farzların arkasından “Teşrik tekbiri” almak, kadın-erkek her mükellef Müslümana vâciptir.
ZİLHİCCE’NİN İLK ON GÜNÜNDE NE YAPILIR?
Zilhicce ayının birinden onuna (yani Kurban bayramının ilk gününe) kadar, hergün sabah namazlarından sonra:
10 salevât-ı şerîfe: “Allahümme salli ve sellim ve bârik alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammed.”
10 İstiğfar: “Estağfirullâhe’l-azıym el-kerîm ellezî lâilâhe illâhüve’l-hayye’l-kayyûme ve etûbü ileyk ve nes’elühü’t-tevbete ve’l-mağfirete ve’l-hidâyete lenâ innehû hüve’t-tevvâbü’r-rahıym.”
10 Tevhid: “Lâ ilâhe illallâhü vahdehû lâ şerîke leh. Lehü’l-mülkü ve lehü’l-hamdü yuhyî ve yümît. Ve hüve hayyün lâ yemûtü biyedihi’l-hayr ve hüve alâ külli şey’in kadîr” okunur. (5)
DİPNOTLAR
(1) el-Fecr sûresi, 89/2.
(2) Tirmizi, Sünen, Savm, 52; İbn Mace, Sıyam, 39.
(3) Tirmizi, Sünen, Savm, 52.
(4) Abd b. Humeyd, Müsned, 1/257.
(5) Mübarek gün ve gecelerde yapılması tavsiye edilen Duâ ve İbâdetler, Fazilet Neşriyat, İstanbul, byy., s. 44.