Geçen hafta, aileden sorumlu Devlet Bakanı Nimet Çubukçu, Başbakanlık Merkez Bina’da düzenlediği basın toplantısında, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğünce yapılan kapsamlı “Boşanma Nedenleri“ konulu araştırmanın sonuçlarını açıkladı. Kamuoyunda, “Son yıllarda boşanma oranlarının ciddi şekilde arttığı” inanışı olduğunu, araştırmayı bu nedenle yaptıklarını belirtti.

Boşanmaların hızla arttığı günümüzde; belli başlı boşanma sebepleri bilinirse, aynı hataya düşmeden “yeni yuvaların kurulması” ve “mevcut ailelerin korunması” daha sağlıklı olur temennisi ile bu uzun araştırma sonucundan kısa pasajlar sunmak istiyorum:

FLÖRT VE AŞK EVLİLİĞİ

-Boşananların büyük bölümünü, tanışarak veya “bir süre flört“ ettikten, beraberlikten sonra evlenenler teşkil etmektedir.

-Boşanmış kadın ve erkeklerin evlenmelerinde birinci neden, “âşık olmak”tır. Bunlar biribirlerine âşık olup evlenmişlerdir.

-Eşlerin boşanmasında en önemli faktör “geçimsizlik”tir. Bunun sebeplerinin başında; ilgisizlik ve sorumsuzluk, kıskançlık, çocuk nedeniyle yaşanan anlaşmazlıklar, ekonomik sıkıntılar, eşle kopukluk ve bedensel uyumsuzluk, gelmektedir.

-Boşananların yüzde 90’ı kentlerde yaşamaktadır.

- Boşanmış erkeklerin ve kadınların yaklaşık yüzde 90’ı evlilik kararını kendileri vermiştir. Ailelerinin görüşü alınmamıştır.

-Daha önce ailede olan boşanmalar diğer boşanmalar için örnek teşkil etmektedir. Bu durum kadınlarda daha yaygındır.

- Evlilik öncesi dönemde ailelerin evliliğe bakışı değerlendirildiğinde, boşanmış kadınların ailelerinin önemli oranda bu evliliğe “karşı çıktığı” görülmüştür.

- Ailelerin, evliliğin sağlamlığı ve devamı konusunda ebeveynin isabetli bir öngörüye sahip oldukları anlaşılmaktadır.

- Araştırmaya katılanların yüzde 81’i evliliklerini çekirdek aile olarak sürdürmektedir. Anne babasından ayrı evde yaşamaktadırlar.

-Araştırmaya katılan kadınların yüzde 61’i “Evlenmeden önce boşandığı eşinin olumsuz özelliklerini fark ettiğini, ancak değiştirebileceğini umduğu için evlendiğini” dile getirmişlerdir.

-Araştırmaya katılan kadınların yarıdan fazlası yeniden evlenmeye olumsuz bakmaktadır. Erkekler ise daha olumlu yaklaşmaktadırlar.

BOŞANMADA AİLELERİN ROLÜ

-Boşanan kişilerin, “evliliklerinde eşlerinin ailelerinin müdahalesiyle” karşılaştıkları, boşanmalarda, eşlerin ailelerinin çocuklarına aşırı düşkünlüğü ve bunun neticesinde yersiz müdahalelerin önemli yeri olduğu görülmüştür.

-Boşanmayı engellemede çocukların en önemli faktör olduğu. Diğer bir engel de, kadınların “dul kalma” kaygısı ve ekonomik bağımsızlığının olmaması.

-Araştırmaya katılan boşanmış kadınların evli oldukları dönemde çoğunun çalışan kadınlar olduğu, boşanma sonrasında da kadınların iş hayatına katılımının arttığı.

-Kadınların yüzde 41’inin kredi kartı borcu yüzünden eşleriyle tartışma yaşadıkları, boşanmayı hazırlayan sebepler arasında, kredi kartı ile alışveriş, borcun ödenememesi, düzensiz ve haddinden fazla harcamalar da görülmektedir.

-Araştırmaya katılanların yüzde 63’ünün çocuk sahibi olduğu, eşlerin yarıdan fazlasının çocuk bakımı konusunda tartışma yaşadığı anlaşılmıştır.

-Araştırma boşanma konusunda, kadınların erkeklerden daha hızlı karar verici olduklarını göstermektedir.

Toplantı sonunda, Çubukçu’ya televizyonlardaki “Kadın programları”nın, kadınlara faydalı olup olmadığı sorulunca, “Böyle programları yadırgıyorum. Birbirini tanıyarak, âşık olarak evlendiklerini söyleyenler bile boşanıyor. Bu programa çıkan insanlar birbirini tanımıyor. Farklı sosyo-ekonomik kültürlerden geliyor. Bu tür programlar şova yönelik” cevabını vermiştir.

Mehmet Oruç