Telhiste geçen ayetler

[Tesniye]

اَيَاتُ التَّلْخِيصِ

احوال الاسناد الحبرى

اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ  بِاسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

۱-اِنَّا  اِلَيْكُمْ  مُرْسَلُونَ   قَالُوا  رَبُّنَا  يَعْلَمُ  اِنَّا  اِلَيْكُمْ  لَمُرْسَلُونَ

۲-وَلا تُخَاطِبْنِى  فِى الَّذِينَ  ظَلَمُوا  اِنَّهُمْ  مُغْرَقُونَ

۳-وَ اِذَا تُلِيَتْ  عَلَيْهِمْ   اَيَاتُهُ  زَادَتْهُمْ   اِيمَانًا

٤-يُذَبِّحُ   اَبْنَائَهُمْ

٥-يَنْزِعُ   عَنْهُمَا   لِبَاسَهُمَا

٦-وَكَيْفَ  تَتَّقُونَ  اِنْ كَفَرْتُمْ   يَوْمًا   يَجْعَلُ   الْوِلْدَانَ  شِيبًا

٧-وَاَخْرَجَتِ   الأَرْضُ   اَثْقَالَهَا

٨-يَا هَامَانُ   ابْنُ   لِى   صَرْحًا

٩-فَمَا  رَبِحَتْ  تِجَارَتُهُمْ

احوال المسند اليه

۱-هِىَ  عَصَاىَ

۲-وَلَوْ  تَرَى  اِذِ الْمُجْرِمِينَ  نَاكِسُوا  رُؤُسِهِمْ  عِنْدَ رَبِّهِمْ

۳-قُلْ  هُوَ  الله  اَحَدٌ

٤-وَرَاوَدَتْهُ  الَّتِى  هُوَ  فِى بَيْتِهَا  عَنْ  نَفْسِهِ

٥-فَغَشِيَهُمْ  مِنَ  الْيَمِّ  مَا غَشِيَهُمْ

٦-اِنَّ الَّذِينَ  يَسْتَكْبِرُونَ  عَنْ عِبَادَتِى  سَيَدْخُلُونَ  جَهَنَّمَ  دَاخِرِينَ

٧-اَلَّذِينَ  كَذَّبُوا  شُعَيْبًا  كَانُوا  هُمُ  الْخَاسِرِينَ

٨-اَهَذَا  الَّذِى  يَذْكُرُ  اٰلِهَتَكُمْ

٩-الم  ذَلِكَ  الْكِتَابُ

١٠-اُولَئِكَ  عَلَى  هُدًى  مِنْ رَبِّهِمْ  وَ اُولَئِكَ  هُمُ  الْمُفْلِحُونَ


١١-وَلَيْسَ  الذَّكَرُ  كَالأُنْثَى

١٢-اِنَّ الإِنْسَانَ  لَفِى خُسْرٍ

١٣-وَجَاءَ  رَجُلٌ  مِنْ اَقْصَى  الْمَدِينَةِ

۱۲-وَ عَلَى اَبْصَارِهِمْ  غِشَاوَةٌ

۱۳-وَرِضْوَانٌ  مِنَ اللهِ  اَكْبَرُ

۱٤-وَاِنْ  يُكَذِّبُوكَ  فَقَدْ كُذِّبَتْ  رُسُلٌ  مِنْ قَبْلِكَ

۱٥-فَاْذَنُوا  بِحَرْبٍ  مِنَ اللهِ  وَ  رَسُولِهِ

۱٦-قُلْ  هُوَ  اللهُ  اَحَدٌ   اَللهُ  الصَّمَدُ

۱٧-وَمَا  لِىَ لا اَعْبُدُ  الَّذِى  فَطَرَنِى  وَاِلَيْهِ  تُرْجَعُونَ

۱٨-اِنَّا اَعْطَيْنَاكَ  الْكَوْثَرَ  فَصَلِّ  لِرَبِّكَ  وَانْحَرْ



۱٩- حَتَّى  اِذَا كُنْتُمْ  فِى الْفُلْكِ  وَ جَرَيْنَ  بِهِمْ

۲٠- اَللهُ الَّذِى  اَرْسَلَ  الرِّيَاحَ  فَتُثِيرُ  سَحَابًا  فَسُقْنَاهُ

۲۱-مَالِك  يَوْمِ  الدِّينِ

۲۲-يَسْئَلُونَكَ  عَنِ الاهِلَّةِ  قُلْ  هِىَ مَوَاقِيتُ  لِلنَّاس ِ وَالْحَجِّ

۲۳-يَسْئَلُونَكَ  مَا ذَا يُنْفِقُونَ  قُلْ مَا اَنْفَقْتُمْ  مِنْ خَيْرٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ   وَالاَقْرَبِينَ   وَالْيَتَامَى                       
      وَالْمَسَاكِينِ  وَابْنِ السَّبِيلِ 

۲٤-وَيَوْمَ  يُنْفَخُ  فِى الصُّورِ  فَفَزِعَ  مَنْ فِى السَّمَاوَاتِ  وَمَنْ  فِى الاَرْضِ

۲٥-وَاِنَّ  الدِّينَ  لَوَاقِعٌ

۲٦-ذَلِكَ  يَوْمٌ  مَجْمُوعٌ  لَهُ  النَّاسُ


احوال المسند

۱-قُلْ  لَوْ اَنْتُمْ  تَمْلِكُونَ  حَزَائِنَ  رَحْمَةِ  رَبِّى

۲-فَصَبْرٌ  جَمِيلٌ

۳-وَلَئِنْ  سَأَلْتَهُمْ  مَنْ خَلَقَ  السَّمَاوَاتِ  وَالاَرْضَ  لَيَقُولُنَّ  اﷲُ

٤-فَإِذَا جَاءَتْهُمُ  الْحَسَنَةُ  قَالُوا  لَنَا  هَذِهِ  وَاِنْ تُصِبْهُمْ  سَيِّئَةٌ  يَطَّيَّرُوا بِمُوسٰى وَمَنْ مَعَهُ

٥-اَفَنَضْرِبُ  عَنْكُمُ  الذِّكْرَ  صَفْحًا  اِنْ كُنْتُمْ  قَوْمًا  مُسْرِفِينَ

٦-وَاِنْ كُنْتُمْ  فِى رَيْبٍ  مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا

۷-وَ كَانَتْ  مِنَ الْقَانِتِينَ

٨-بَلْ اَنْتُمْ  قَوْمٌ  تَجْهَلُونَ

٩-وَمَا لِىَ لا اَعْبُدُ  الَّذِى  فَطَرَنِى  وَاِلَيْهِ  تُرْجَعُونَ

١٠-لَوْ يُطِيعُكُمْ  فِى كَثِيرٍ  مِنَ الاَمْرِ  لَعَنِتُّمْ

١١-هُدًى  لِلْمُتَّقِينَ

احوال متعلّقات الفعل
١-قُلْ هَلْ  يَسْتَوِى  الَّذِينَ  يَعْلَمُونَ  وَالَّذِينَ  لا يَعْلَمُونَ

٢-وَلَوْ شَاءَ  لَهَدَيكُمْ  اَجْمَعِينَ

٣-وَاﷲُ  يَدْعُو  اِلَى دَارِ  السَّلامِ

٤-مَا  وَدَّعَكَ  رَبُّكَ  وَمَا قَلَى

٥-اِيَّاكَ  نَعْبُدُ  وَ اِيَّاكَ  نَسْتَعِينُ

٦-لَإلَى  اللهِ  تُحْشَرُونَ

۷-وَ قَالَ رَجُلٌ  مُؤْمِنٌ  مِنْ اٰلِ  فِرْعَوْنَ  يَكْتُمُ  اِيمَانَهُ

٨—فَاَوْجَسَ  فِى نَفْسِهِ  خِيفَةً  مُوسٰى

قصر
۱-وَمَا  مُحَمَّدٌ اِلا رَسُولٌ

۲-اِنَّمَا  نَحْنُ  مُصْلِحُونَ

۳-اِنَّمَا  يَتَذَكَّرُ  اُولُو  الاَلْبَابِ
انشاء
١-فَهَلْ اَنْتُمْ  شَاكِرُونَ

٢-سَلْ  بَنِى اِسْرَائِيلَ  كَمْ اَتَيْنَاهُمْ  مِنْ اَيَةٍ  بَيِّنَةٍ   

٣-يَسْئَلُ  اَيَّانَ يَوْمُ  الْقِيَامَةِ

٤-فَأْتُوا  حَرْثَكُمْ  اَنَّى شِئْتُمْ

٥-مَا لِىَ  لا اَرَى  الْهُدْهُدَ

٦-فَأَيْنَ  تَذْهَبُونَ

۷-اَلَيْسَ  ﷲُ بِكَافٍ  عَبْدَهُ

٨-اَفَأَصْفَيكُمْ  رَبُّكُمْ  بِالْبَنِينَ

٩-اَصَلَوتُكَ  تَأْمُرُكَ  اَنْ نَتْرُكَ  مَا يَعْبُدُ  اَبَاءُنَا

١٠-اَنَّى  لَهُمُ  الذِّكْرَى

۱١-فَأْتُوا  بِسُورَةٍ  مِنْ مِثْلِهِ

الفصل والوصل

۱-وَاِذَا  خَلَوْا اِلَى شَيَاطِينِهِمْ  قَالُوا اِنَّا  مَعَكُمْ اِنَّمَا  نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ    اَﷲُُيَسْتَهْزِءُ بِهِمْ

۲-ذَلِكَ  الْكِتَابُ  لا رَيْبَ فِيهِ

۳- هُدًى   لِلْمُتَّقِينَ

٤-اَمَدَّكُمْ بِمَا تَعْلَمُونَ اَمَدَّكُمْ  بِأَنْعَامٍ  وَبَنِينَ  وَ جَنَّاتٍ  وَعُيُونٍ

٥-فَوَسْوَسَ  اِلَيْهِ الشَّيْطَانُ  قَالَ يَا اَدَمُ  هَلْ اَدُلُّكَ عَلَى شَجَرَةِ  الْخُلْدِ  وَ مُلْكٍ لايَبْلَى

٦-يُخَادِعُونَ  اﷲ َ وَهُوَ خَادِعُهُمْ

٧-اِنَّ الابْرَارَ  لَفِى نَعِيمٍ  وَ اِنَّ الْفُجَّارَ  لَفِى جَحِيمٍ

٨-كُلُوا  وَاشْرَبُوا  وَلاتُسْرِفُوا


مساوات
۱-وَلا  يَحِيقُ  الْمَكْرُ  السَّيِّئُ  اِلا بِأَهْلِهِ




ايجاز

۱-وَلَكُمْ فِى  الْقِصَاصِ  حَيَوةٌ

۲-وَاسْئَلِ  الْقَرْيَةَ

۳-وَكَانَ  وَرَائَهُمْ  مَلِكٌ  يَأْخُذُ  كُلَّ  سَفِينَةٍ  غَصْبًا

٤-وَاِذَا قِيلَ  لَهُمُ  اتَّقُوا  مَا بَيْنَ اَيْدَيكُمْ  وَمَا خَلْفَكُمْ  لَعَلَّكُمْ  تُرْحَمُونَ

٥-وَلَوْ تَرَى   اِذْ وُقِفُوا  عَلَى النَّارِ

٦-لا يَسْتَوِى  مِنْكُمْ  مَنْ اَنْفَقَ  مِنْ قَبْلِ  الْفَتْحِ  وَ قَاتَلَ

٧-اَنَا  اُنَبِّئُكُمْ  بِتَأْوِيلِهِ  فَأَرْسِلُونِ   يُوسُفَ  اَيُّهَا  الصِّدِّيقُ

٨-وَاِنْ يُكَذِّبُوكَ  فَقَدْ  كُذِّبَتْ  رُسُلٌ  مِنْ قَبْلِكَ

٩-فَذَلِكُنَّ  الَّذِى لُمْتُنَّنِى  فِيهِ


اطناب
۱-رَبِّ  اشْرَحْ  لِى  صَدْرِى

۲-حَافِظُوا  عَلَى الصَّلَوَاتِ  وَالصَّلَوةِ  الْوُسْطَى

۳-كَلا سَوْفَ  تَعْلَمُونَ  ثُمَّ كَلا  سَوْفَ  تَعْلَمُونَ

٤-قَالَ  يَا قَوْمِ  اتَّبِعُوا  الْمُرْسَلِينَ  اِتَّبِعُوا  مَنْ لا يَسْئَلُكُمْ  اَجْرًا  وَهُمْ مُهْتَدُونَ

٥-ذَلِكَ  جَزَيْنَاهُمْ  بِمَا كَفَرُوا  وَهَلْ  نُجَازِى  اِلا الْكَفُورَ

٦-وَقُلْ  جَاءَ الْحَقُّ  وَزَهَقَ  الْبَاطِلُ  اِنَّ الْبَاطِلَ  كَان َ زَهُوقًا

٧-اَذِلَّةٍ  عَلَى الْمُؤْمِنِينَ  اَعِزَّةٍ  عَلَى  الْكَافِرِينَ

٨-وَيُطْعِمُونَ  الطَّعَامَ  عَلَى حُبِّهِ

٩-وَيَجْعَلُونَ  لِلَّهِ الْبَنَاتِ  سُبْحَانَهُ  وَلَهُمْ  مَا يَشْتَهُونَ

١٠-فَأْتُوهُنَّ  مِنْ حَيْثُ  اَمَرَكُمُ  اﷲُ  اِنَّ اﷲَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَيُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ نِثَائُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ

۱١-اَلَّذِينَ  يَحْمِلُونَ  الْعَرْشَ  وَمَنْ حَوْلَهُ  يُسَبِّحُونَ  بِحَمْدِ رَبِّهِمْ  وَيُؤْمِنُونَ بِهِ

١٢-لا يُسْئَلُ  عَمَّا  يَفْعَلْ  وَهُمْ  يُسْئَلُونَ

[Mahi]

۱-اِنَّا  اِلَيْكُمْ  مُرْسَلُونَ   قَالُوا  رَبُّنَا  يَعْلَمُ  اِنَّا  اِلَيْكُمْ  لَمُرْسَلُونَ

Muhatabın 3 hali vardır.
1- Muhatap hükmü bilmiyor. Tereddütte etmiyor. o zaman tekidsiz gelir. زيدٌ قائمٌ   gibi.
2- Muhatap hükmü bilmiyor. öğrenmek istiyor. 1 tekit ile gelir. اِنَّ زيدً قائمٌ gibi.
3- Muhatap hükmü inkar ediyorsa tekid çoğalır. اِنَّا  اِلَيْكُمْ  مُرْسَلُونَ   قَالُوا  رَبُّنَا  يَعْلَمُ  اِنَّا  اِلَيْكُمْ  لَمُرْسَلُونَ gibi.
5 tekid edatı vardır. اِنَّا  اِلَيْكُمْ  مُرْسَلُونَ
                           اِنَّا  اِلَيْكُمْ  لمُرْسَلُونَ
Bunlar İbtida-i Talebi İnkari tesmiye olunur.

۲-وَلا تُخَاطِبْنِى  فِى الَّذِينَ  ظَلَمُوا  اِنَّهُمْ  مُغْرَقُونَ

Muktaza zahirin muktaza hal olarak gelmesi 3 kısım buda 1. kısma misal yani; gayri sailin sail olmasına misal, Nuh a.s. kavmini imana davet ediyor onlar gelmiyor. ve Nuh a.s. kafirlere beddua ediyor. Hz Allaha Ya rabbi yeryüzünde kafirlerden deveran eden hiç kimseyi bırakma diyor. Hz Allah Nuh a.s.'a وسنع الفلك باعيننا ووحينا sen bizim yardımımızla bir gemi bina et. buy. Devamında sen beni kafirlere muhatap kılma denilmiştir. انهم مغرقون işaret olunmuştur. انهم مغرقون diye tekidle gelmiştir.
Asıl amaç Nuh as. kafirlere ne olacağını bilmiyor انهم مغرقون yani boğulacağının öğrenince gayrı sail olan Nuh a.s. sail gibi kılınmıştır...

[Mahi]

۳-وَ اِذَا تُلِيَتْ  عَلَيْهِمْ   اَيَاتُهُ  زَادَتْهُمْ   اِيمَانًا

Mecazi Aklinin Kuranı kerimde olmasına misal;
Fiil olan zade mahüve lehin gayrısında zamire isnad etmiştir. Mecazi aklıdir. Ayetler imanı ziyadeleştirmez nuru ziyadeleştirir.

٤-يُذَبِّحُ   اَبْنَائَهُمْ

يُذَبِّحُ olan fiil mahüve lehin gayrısında firavna isnad etmiştir. Mecazi aklidir.

٥-يَنْزِعُ   عَنْهُمَا   لِبَاسَهُمَا

يَنْزِعُ olan fiil mahüve lehin gayrısına isnad etmiştir. Mecazi aklidir.

[arada bir]

gerçekten çok güzel hazırlamışsınız elinize sağlık
Allah razii olsun

[Mahi]

٦-وَكَيْفَ  تَتَّقُونَ  اِنْ كَفَرْتُمْ   يَوْمًا   يَجْعَلُ   الْوِلْدَانَ  شِيبًا

يَجْعَلُ olan fiil Ma hüve lehin gayrısında يَوْمًا İsnat etmiştir. Mecazi aklıdir.

٧-وَاَخْرَجَتِ   الأَرْضُ   اَثْقَالَهَا

اَخْرَجَ Olan fiil Ma hüve lehin gayrısında لأَرْضُ  İsnat etmiştir. Mecazi aklıdir.

[Mahi]

  ٨-يَا هَامَانُ   ابْنُ   لِى   صَرْحًا

Mecazi Aklinin inşa-i olmasına misal.
ابْنُ emri hazırdır. İnşaidir. Fiil olan kelime ابْنُ  dir. mahüve leh olan amellerin gayrısında هَامَانُ isnad etmiştir. Mecazi Aklidir.

  ٩-فَمَا  رَبِحَتْ  تِجَارَتُهُمْ

Mecazi Aklinin hakikatini marifet 2dir.
1; Zahir
2; Hafi
Zahir olmasına misaldir. Fiil olan ربح mahüve leh olan tacirlerin gayrısında ticarete isnat etmiştir. Mecazi aklıdir. Bu hakikatini marifet zahir olmuştur. Yani ilk görüşte anlaşılmuştır.