Sadakat islami Forum

Selâmün Aleyküm kardeşlerim.

Annem Ş'afi mezhebi olduğumuzu söylüyor. Ş'afi mezhebi hakkında çok az bilgim var. Genelde de insanlar Hanefi mezhebinde, hemen hemen her ibadet buna göre anlatılıyor. Ben ise ibadetlerini Hanefi Mezhebine göre yapıyorum. Ben Hanefiye göre ibadet ettiğimden ve küçüklükten beri "Biz Ş'afiyiz" lafını duyduğumdan ötürü biraz bu mezhepte emanetmiş gibi hissediyorum kendimi.  :sas Ş'afi mezhebi hakkında tüm bilgileri öğrendikten sonra asıl mezhebime geçmeyi düşünüyorum. Yapmam da gerekir değil mi?

Mezhep değiştirmek:
Mezhep değiştirmeyi iki kısımda mutalea etmek lazımdır.

1.  Kendi mezhebine göre fikıh ilmini bilen alimin mezhep değiştirmesi : Eğer fakih olan alimin mezhep değiştirmesi dünyevi bir menfaate dayanıyorsa haram haddine varacak kadar şiddetli şekilde mekruhtur. Çünkü yalnız dünyalık için şer'i hükümler ile oynamak manasına gelir. Eğer mezhebini değiştirmesi dini bir maslahat için olursa ve diğer mezhep onun yanında delillerinin açıklığı ve kuvvetliği bakımından tercih olunuyor ve gerçeklere daha iyi ulaşacağını düşünüyorsa bu durumda diğer mezhebe intikal onun için ya vacip veya caiz olur.
Eğer fakih olan kişinin mezhep değiştirmesi dini ve dünyevi bir maksattan uzak olup hiçbir gayeye dayanmazsa o zaman mezhep değiştirmesi mekruh olup men' olunur. Çünkü önceki mezhebinin fikhını elde etmiştir. İkinci mezhebinin fikhını elde edebilmesi için (uzun) zamana muhtaçtır. Bu durumda mezheb değiştirmesi daha önce öğrendikleriyle amel etmesinden onu meşgul eder. Halbuki o daha mühimdir. Bazı kere de ikinci mezhebi öğrenmeden ömrü biter.(ReddüluhtarC.4S.80HediyetllalâiyeS.105,)

Tatarhaniye'de zikredilmiştir ki Cürcani zamanında Hanefi mezhebinden olan bir kimse muhaddislerden birinin kızını isteyip, o da "ancak kendi mezhebini bırakıp, Safi mezhebine geçersen kızımı sana veririm" demiş. O kimse de bunu kabul etmesi üzerine kızını ona vermiş. Bu mesele Ebu Bekir Cürcani'den sorulduğunda başını eğip "Nikâh caizdir. Fakat o kimsenin ölürken imansız gitmesinden korkarım. Çünkü o kimse kendine göre hak olan mezhebi hafife alıp bir kadın için onu terk etmiştir" diye cevap vermiştir.(Reddülmuhtar C.4 S.80 -)
2.    Ammînin (mezhebinin fikhını bilmeyen kişi) mezhep değiştirmesi: Ammi olan kişi dünya menfaati için mezhebini değiştirirse mekruhtur. Eğer ammînin mezhep değiştirmesi dini bir gaye için olursa meselâ mensubu olduğu mezhepten yeterli bilgiyi öğrenmemiş olup diğer mezhebi kolay bulup kısa zamanda yeterli bilgiyi öğreneceğini umarsa veya mensubu bulunduğu mezhebi kendisine öğretecek bir alim bulamazsa (yaşadığı memleketteki ulema  diğer  mezhebe  tabi  ise)  o  zaman  bu  kişiye  mezhebinideğiştirmek kati olarak vacip olup önceki mezhebinde devam etmesi haramdır. Çünkü bütün mezheplerden cahil kalmaktansa hak mezheplerden hangisi olursa olsun bir mezhebe bağlanıp onun fikhını öğrenmek daha hayırlıdır. Fıkıh ilminden farzı ayn olanı bilmemek büyük kusurdur. Ve sahih olan ibadetleri de azalır.
Dini ve dünyevi bir maksada dayanmıyorsa amminin mezhep değiştirmesinde beis yoktur.( Hediyyetülalaiye S.305)
Çünkü zaten mezhebi yoktur. Yeni bir mezhebe girmiş olur. Lakin intikal etmek istediği mezhebi öğrenebilme imkanına sahip olmalıdır. Tam aksine o beldede önceki mezhebini öğrenmesi daha kolay ise o zaman mezhebini değiştirmesi caiz olmaz. Nitekim Dürrülmuhtar'da Kınye isimli kitabın kerahiyet bahsinden nakil ile "Ammi için bir mezhepten diğer bir mezhebe intikal yoktur. İster Hanefi ister Şafii olsun" denilmiştir.(Reddülmuhtar C.5 S.481)



(Bu yazıdan anaşıldığı üzere mezhebinizi öğrenmeniz kolay ise mezhebinizde kalmanız ve  mezhebinizin fıkhını acil öğrenmenizdir. Fakat muğlak meselelerde delilleri ile açığa çıktığını göz önüne alır ve öğrendiğim mezheb budur (hanifi mezhebi)diyerek dünvevi hicbir  maksat gütmeksizin bu  mezhebede intikal caizdir.)

Teşekkürler Mezher,güzel bir açıklama.

Cevap için teşekkürler.

Dünyevi bir menfaate dayanarak mezhep değiştirmeye bir örnek verebilir misiniz? ben ne yaparsam mezhep değiştirirken bir dünyevi menfaat gözetlemiş olurum?

Mesela Kurban konusunda olabilir.

Hanefilerde nisaba malik olan bir Müslümanın kurban kesmesi vaciptir.Şafilerde ise sünnettir.Bazılarının   Kurban bayramı zamanında sırf maddi külfete girmemek için Şafi olduklarını beyan ettiklerini duymuştum.

Güzel bir örnekti, teşekkür ederim. Allah razı olsun. Allah bizi böyle durumlara düşürmesin...