Gönderen Konu: Teferruatlı kelime çözümü...  (Okunma sayısı 123510 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı hezarfen

  • Yeni üye
  • *
  • İleti: 18
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #105 : 20 Ağustos 2008, 22:58:24 »

    Hoşbulduk efendim.Verdiğiniz malumatlara müteşşekirim.Benim cevabım, mevzunuza yeni müdahil olduğum için biraz sathi oldu;bu sebebten mazur görünüz.Bundan sonraki müzakerelerimizde daha dikkatli olmaya gayret göstereceğim.Zira "Müsademe-i efkardan barika-i hakikat doğar".Müsaade buyurursanız ben de Mektubat-ı Rabbani'den hatrıma gelen bir şiiri size arz edeyim.
یا رسول  الله  چه با شد  چون  سگ اصحا ب  کهف
      داخل  جنت   شوم  در   زمره   اصحا ب  تو     
    او  رود  در  جنت  من  در جهنم  کی  روا ست    
 او  سگ  اصحا ب  کهف  من  سگ  اصحا ب  تو      
                      ملا جا مى  حضرتلرى

Çevrimdışı hezarfen

  • Yeni üye
  • *
  • İleti: 18
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #106 : 20 Ağustos 2008, 23:14:08 »
     "  اياك  يا صاح  ودعوى وصاله     اين الحضيض من السماك الاعزل    "
      Kelimelerimiz      صاح    دعوى    وصال   حضيض  سماك    الاعزل     
« Son Düzenleme: 20 Ağustos 2008, 23:38:02 Gönderen: hezarfen »
یا رسول  الله  چه با شد  چون  سگ اصحا ب  کهف
      داخل  جنت   شوم  در   زمره   اصحا ب  تو     
    او  رود  در  جنت  من  در جهنم  کی  روا ست    
 او  سگ  اصحا ب  کهف  من  سگ  اصحا ب  تو      
                      ملا جا مى  حضرتلرى

Çevrimdışı Garîb

  • okur
  • *
  • İleti: 99
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #107 : 21 Ağustos 2008, 02:22:27 »
Cevaba geçmeden önce, önceki soruda yazılmış olan metnin manasını yazayım ki arada kaynamasın:

Alıntı yapılan: garib

الخوف من الله

سـئِلتْ السيدة فاطمة زوجة عمر بن عبد العزيز عن عبـادة عمر ، فقالت :

  والله ما كان بأكثر النـاس صلاة ولا أكثرهم صيـاماً ولكنـّـي والله ما رأيت أحداً أخـوف الله  منه
   

Allah (CC) Korkusu

Ömer bin Abdülaziz (R. Aleyh) ‘in zevcesi Fatıma Hatun’a zevcinin ibadeti hakkında soru soruldu. Şöyle cevap verdi:
-“ VAllahi, o, (nafile) namaz kılmak ve oruç tutmak cihetinden insanların en önde gidenlerinden değildi. Ancak Rabbim şahidimdir ki, ben Allah’tan ondan daha çok korkan birini görmedim...”

Neşv ü nevâ bulmaz düşmeyincek, hâke nebât,
Mütevazî olanı rahmet-i Rahmân büyütür...

Çevrimdışı Garîb

  • okur
  • *
  • İleti: 99
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #108 : 21 Ağustos 2008, 02:35:42 »
Alıntı yapılan: hezarfen
     "  اياك  يا صاح  ودعوى وصاله     اين الحضيض من السماك الاعزل    "
 
      Kelimelerimiz       صاح    دعوى    وصال   حضيض  سماك    الاعزل      

 صــاح     :  Sülasi Mücerredin I. Babından ism-i fail olur…

صحا  يصحو  صحواً  صُحُوّاً  صاح

 وصــال    : Müfâ'ale ( Sülasi Mezidin III.) babından  masdar olur…

واصل يواصل مواصلةَ  وِصالاً  و ويصالاً

حـضيـض :  S. Mücerredin I. Babından Fe’îl vezninde sıfat- müşebbehe olur…

سمــاك
  :  S. Mücerredin I. Babından Sırafün صراف vezninde masdar olur.. İsm-i camiddir. Masdar manasını kaybetmiştir.

Es-Simak’ul-A’zel (Spica) : Dünyaya 263 ışık yılı uzaklıkta, tahmini yüzey sıcaklığı 20.000 santigrat derece olan, güneşin 5.6 katı büyük bir çapa ve güneşten 4870 kez daha fazla parlaklığa sahip bir yıldızdır…  Yani gökyüzünün en parlak ve dünyaya en uzak yıldızlarından biridir..

أعـزل   :  S. Mücerredin II. Babından ism-i tafzıl olur..
دعــوى   :  S. Mücerredin I. Babından masdar çukurları içinde kendi ismiyle meşhur  fe’lâ فعلى  vezninde masdardır..     
دعا يدعو دعوة دعوى دعاءً


* Kelime sorarken  adet olarak iki kelimeyi geçmezsek hem iştirak daha fazla olur hem de yeni metinlere (beyit, şiir v.s) daha çabuk geçilir...

Beytin manası :
 
“ Ey (sekr halinden ) ayılmış olan !
 Visal (nihai hedefe ulaşmış olma ) iddiasında bulunmaktan sakın !
Yeryüzündeki en aşağı çukur nerede ? Göğün en parlak yıldızı nerede ?
(Senin “ulaştım” zannettiğin yer ile ulaşman gereken asıl yer arasında daha ne mesafeler var… )


« Son Düzenleme: 21 Ağustos 2008, 10:41:08 Gönderen: Garîb »
Neşv ü nevâ bulmaz düşmeyincek, hâke nebât,
Mütevazî olanı rahmet-i Rahmân büyütür...

Çevrimdışı Garîb

  • okur
  • *
  • İleti: 99
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #109 : 21 Ağustos 2008, 03:01:59 »
أم الرســول

قالت آمنة بنت وهب أم النبى صلى الله عليه و سلم حين حضرتها الوفاة لابنها رسـول الله :
كل حي ميت و كل كبير بفنى وأنا ميتة و ذكرى باق .. فقد تركت خيراً و ولدت طهراً هو أنت يا محمــد



الوفاة  ve  خيراً   ne kelime olurlar ?
Neşv ü nevâ bulmaz düşmeyincek, hâke nebât,
Mütevazî olanı rahmet-i Rahmân büyütür...

Çevrimdışı hezarfen

  • Yeni üye
  • *
  • İleti: 18
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #110 : 21 Ağustos 2008, 12:56:26 »
    Hocam açıklamalarınız muntazam can-ı gönülden tebrik ederim.Fakat verdiğiniz cevap muhtemel olmakla beraber  يَا صَا ِحِ  (Ya Sahı)   üzarinde biraz daha düşününüz.Ben de bu beyite evvel-i emirde sizin gibi mana vermiştim ama biraz tedkik edince öyle olmadığını gördüm. يَا      nida harfi bu  doğru  صَا ِحِ     kelimesine biraz daha dikkat! 
    NOT   :  Daha iyi istifade edebilmek için açıklamalarınızı mehazleriyle vermeniz mümkün mü?
« Son Düzenleme: 21 Ağustos 2008, 13:15:37 Gönderen: hezarfen »
یا رسول  الله  چه با شد  چون  سگ اصحا ب  کهف
      داخل  جنت   شوم  در   زمره   اصحا ب  تو     
    او  رود  در  جنت  من  در جهنم  کی  روا ست    
 او  سگ  اصحا ب  کهف  من  سگ  اصحا ب  تو      
                      ملا جا مى  حضرتلرى

Çevrimdışı Garîb

  • okur
  • *
  • İleti: 99
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #111 : 21 Ağustos 2008, 14:37:18 »
Hocam mehazim sarf ilmine dair hatırladığım azıcık malumat ve lügatlerim...

bu beyit için bir araştırma da yapmış değilim..

verebileceğim mana  da bundan ibaret...

mevzu üzerine söyleyebileceğiniz, ilave edebileceğiniz başka bir şey varsa, yahut  yanlış yazdığım bir husus varsa hemen söyleyiniz ve düzeltiniz ki yeni beyitlere vs. geçelim..  hani  vechen an vechin  olsak "o değil bir de şöyle düşün" tarzı müzakareler faydalı olabilir..

ama net üzerinde hem de yazı ile bir müzakere yapılırken böyle bir usul işi yavaşlatır..
onun için soruya verilen cevapta bir eksiklik varsa hemen soru soran o eksikliği bildirmeli ve yeni metne geçilmelidir..

صاح  ni sayha صيحة dan ism-i fail  صائح  أو  صايح kabul etmek , okkalı bir zaruret-i şiiri devreye sokmayı icap eder.. olmaz mı ? e zorlasan o da olur.. ama kaideye uygun geleni varken zaruret-i şiir ile muallel olanı yazmak istemedim.. o zaman da mana " Ey bağıran, haykıran, visal (nihai mertebeye ulaştım) iddiasında bulunmaktan sakın" şeklinde olur..

veya diğer bir ihtimal ise; Sahib  صاحب  kelimesinin terhim edilmiş şekli olarak gelmesidir.. Ki bu arap edebiyatında Sahib gibi bir kaç kelime için şaz olarak sık sık kullanılır.. O zaman da mana: " Ey arkadaş, Ey dost ! visal davasında bulunmaktan sakın! " şeklinde olur..

İçlerinde en makul gibi görüleni tabi ki en son yazdığımdır.. Yani SAHİ  صاح 'nin  Sahib صاحب  kelimesinin mürahhamı olduğudur..
« Son Düzenleme: 21 Ağustos 2008, 15:48:36 Gönderen: Garîb »
Neşv ü nevâ bulmaz düşmeyincek, hâke nebât,
Mütevazî olanı rahmet-i Rahmân büyütür...

Çevrimdışı Garîb

  • okur
  • *
  • İleti: 99
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #112 : 21 Ağustos 2008, 15:49:46 »
sizden bir iki dakika önce o ihtimali de eklemiştim.. herhalde göremediniz..

Son şekle göre manayı toparlayacak olursak:

Beytin manası :
 
“ Ey Dost ! Ey Arkadaş !
 Visal (nihai hedefe ulaşmış olma ) iddiasında bulunmaktan sakın !
Yeryüzündeki en aşağı çukur nerede ? Göğün en parlak yıldızı nerede ?
(Senin “ulaştım” zannettiğin yer ile ulaşman gereken asıl yer arasında daha ne mesafeler var… )
« Son Düzenleme: 21 Ağustos 2008, 15:55:11 Gönderen: Garîb »
Neşv ü nevâ bulmaz düşmeyincek, hâke nebât,
Mütevazî olanı rahmet-i Rahmân büyütür...

Çevrimdışı hezarfen

  • Yeni üye
  • *
  • İleti: 18
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #113 : 21 Ağustos 2008, 16:14:27 »
  sizin gibi bir hocamızla karşılaştığıma hakikaten memnun oldum.İnşaAllah birbirimizden istifade ederiz.Tebrikler...
« Son Düzenleme: 21 Ağustos 2008, 16:38:23 Gönderen: hezarfen »
یا رسول  الله  چه با شد  چون  سگ اصحا ب  کهف
      داخل  جنت   شوم  در   زمره   اصحا ب  تو     
    او  رود  در  جنت  من  در جهنم  کی  روا ست    
 او  سگ  اصحا ب  کهف  من  سگ  اصحا ب  تو      
                      ملا جا مى  حضرتلرى

Çevrimdışı hezarfen

  • Yeni üye
  • *
  • İleti: 18
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #114 : 21 Ağustos 2008, 23:38:58 »
    حصاة : الوفاة  vezninde isimdir, ölmeğe denir. Kamus Tercümesi c:4  s:1221 diyor yani camid olarak kabul etmiş.Fakat sülasi mücerredin 2. babından  ( غلبة ( وفى  يفى  وفاة  vezninde masdar olup daha sonra isimleşmiş olması muhtemel.
  خير   :  Sülasi mücerredin 2.babından: قتل  vezninde masdardır veya ism-i tafdil olup ala ğayri'l-kıyas hemzesi  hazfedilmiştir veya  فيْـعل vezninde sıfatı müşebbehenin  muhaffefidir.
                                                                      Müstağni'ş-Şuruh  der kenar  s:28
         Sıfatı müşebbehenin muhaffefi olması daha akla yakın gibi.
         "  خير   :...Kesiru'l-hayr ve'n-nef' olan adama ıtlak olunur.Nitekim  خير  diye teşdid ile كيس  vezninde pes  خير   bundan muhaffefdir. ميت  ميّت   lafızları gibi bunun cem'   اخيار  ve خيار  gelir..."  Kamus Tercümesi c:2  s:311     de bunu teyid ediyor. 
« Son Düzenleme: 21 Ağustos 2008, 23:44:23 Gönderen: hezarfen »
یا رسول  الله  چه با شد  چون  سگ اصحا ب  کهف
      داخل  جنت   شوم  در   زمره   اصحا ب  تو     
    او  رود  در  جنت  من  در جهنم  کی  روا ست    
 او  سگ  اصحا ب  کهف  من  سگ  اصحا ب  تو      
                      ملا جا مى  حضرتلرى

Çevrimdışı Garîb

  • okur
  • *
  • İleti: 99
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #115 : 22 Ağustos 2008, 01:13:17 »
Esteğfirullah Hocam.. Cevabınız çok güzel..

"Vefat" 'ın camid kabul edilmesi, malum Sarf kitaplarının bir çoğunda geçtiği şekilde "Bütün masdarlar ism-i camiddir" hükmü gereğidir.. Bütün kelimatın asıl sudur mahalli olduğu için ehl-i sarfın çoğu masdarları camid olarak kabul etmişlerdir.. Ancak bu camid, Mutasarrıf 'ın zıddı olan camid değil, Müştakın zıddı olan camiddir...


 "  ان قومى تجمعوا و فى قتلى تحدثوا    لا ابالى بجمعهم كل جمع مونث  "


لا أبالى  : Müfâ'ale babından Fiil-i Muzari, Nefy-i İstikbal, Bina-i Malum, Nefs-i Mütekellim Vahde olur..

بالى  يبالى مبالاةً  بلاءً ....... لايـُبالى
Beytin Manası:

"Şu bir gerçek ki kavmim toplandı ve benim öldürülmem hususunda konuştular (konuşuyorlar)..
Ancak ben onların bu toplanmalarını, bir cemaat haline gelmelerini (cem') umursamıyorum, (çünkü) bütün cem'ıler müennes (hükmünde) dir.
(Yani onların çokluklarına itibar etmem, nasıl bir kadının tehditlerinden korkmazsam, aynı şekilde kadın hükmünde olan çokluklardan (cemaatten) da korkmam... )
« Son Düzenleme: 22 Ağustos 2008, 01:36:04 Gönderen: Garîb »
Neşv ü nevâ bulmaz düşmeyincek, hâke nebât,
Mütevazî olanı rahmet-i Rahmân büyütür...

Çevrimdışı Garîb

  • okur
  • *
  • İleti: 99
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #116 : 22 Ağustos 2008, 12:12:35 »
Değerli hocalarım..

Yaklaşık 1, 1.5 buçuk ay sanırım burada olamayacağım..

Herkese bol istifadeli müzakereler temenni ediyorum..

Ömrümüz kafi gelirse bu süre sonunda İnşaAllah tekrar görüşürüz..

في أمــــــــــــــــــــــــــــــــان الله
Neşv ü nevâ bulmaz düşmeyincek, hâke nebât,
Mütevazî olanı rahmet-i Rahmân büyütür...

Çevrimdışı Uludag

  • aktif yazar
  • *****
  • İleti: 928
  • man daqqa, duqqa.
    • www
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #117 : 11 Kasım 2008, 21:03:46 »

أدب النبوة


جائت صفية زوجة رســــول الله صلى الله عليه و سلم  تشكو له من زوجتيه عائشة و حفصة  فقالت :

يا رسـول الله  ، إن زوجاتك يعـيّـرننى و يقلن لي  : يا يهودية بنت يهوديين

فقال لها عليه الســـلام :

  هـلا قلتِ لهـنّ : إن أبي هارون و عمي مـوسى و زوجي محـــمـد رســـــول الله   


هـلاّ  ve يعيّـرننيى  ne kelime olurlar ?

"hel-la" soru harfi hel ve la-ı nafiyeden müteşekkildir.

"yüabbirne" tef'il babından fiili muzari cemi müennes ğaibe
masdarı "ta'bir"

"yüabbirne-ni" cemi müennes, "ni" onun mefule bihi...




« Son Düzenleme: 11 Kasım 2008, 21:13:12 Gönderen: Uludag »
Ya rabbi, şu acizi ümmeti Muhammede hizmet etmeğe muktedir kıl.

Çevrimdışı ruy-ı zemin

  • aktif yazar
  • *****
  • İleti: 1109
  • Seher vakti bereket vakti...
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #118 : 20 Ocak 2009, 14:41:49 »
شعر

وهذا لكم نصحى صحابى فإنكم كطفل ودنيانا كبيت مزخرف


 نصحى    ve     مزخرف   ne kelime olur?


  

 

     
پاى مار      چشم مور      نان منلا      كس نديد

Çevrimdışı hezarfen

  • Yeni üye
  • *
  • İleti: 18
Ynt: Teferruatlı kelime çözümü...
« Yanıtla #119 : 20 Ocak 2009, 14:48:42 »
      نصحى  :  Mütekellim ya'sına mudaf olmuştur. نصح sülasi mecerredin 3. babından masdardır."Nasıhat" a isim olmuştur.

    مزخرف   :Rubai mücerredden ism-i mefuldür.
یا رسول  الله  چه با شد  چون  سگ اصحا ب  کهف
      داخل  جنت   شوم  در   زمره   اصحا ب  تو     
    او  رود  در  جنت  من  در جهنم  کی  روا ست    
 او  سگ  اصحا ب  کهف  من  سگ  اصحا ب  تو      
                      ملا جا مى  حضرتلرى