KÂMİL MÜSLÜMANIN ÖRNEK AHLÂKI - ÎSÂR VE FAZİLETİ
Îsâr : Cömertligin en üst derecesi olup , kendisi muhtaç oldugu halde din kardeşini tercih etmektir.
Ebu Hafs (r.a):“ Îsâr,din kardeşinin dünya ve âhiret işlerindeki arzularını kendi arzu ve isteklerine tercih etmendir “ buyurmuştur.
Cömertlik: İnsanın muhtaç olmadıgı bir şeyi ihtiyacı olanlara ve olmıyanlara vermektir. Cömertlik, kendisi muhtaç oldugu halde başkalarını terçihe kadar yükseldigi gibi ,cimrilik de, kendisi muhtaç oldugu halde , kendi ihtiyacına da sarf etmemek derekesine kadar düşer. Nice cimriler vardır ki , hastalandıkları halde tedavi çarelerini araştırmaz İşte bu , kendişine bile cimri . Öteki ise kendisi muhtaç iken başkasına cömert .
İçinde hem cömertlerin , hem de cimrilerin bulundugu bir topluluk dünyada her zaman bulunmuştur. Fakat Medine’ye hicret eden Müslüman kardeşlerine mallarıyla , mülkleriyle ve her türlü varlıklarıyla yardımda bulunan Ensâr toplulugu müstesnâdır . Çünkü onların tamamı cömerttir . İçlerinde hiç cimri yoktur. “ Kendilerinde ihtiyaç bile olsa ( din kardeşlerini ) kendilerine tercih ederler .” (Haşr sûresi , ayet 9 ) ayet-i kerimesi onlar hakkında nâzil olmuştur .Bu ayet-i kerime’nin indiriliş sebebi şudur .
İbn-i Ömer (r.a) şöyle rivayet etmiştir: Resûlullâh‘ ın ashabından bir zata bir koyun başı hediye edildi.O da “ Fülan kardeşim buna bizden daha muhtaçtır ” dedi ona gönderdi. O diger birine. O da diger birine gönderdi ve bu koyun başı yedi ev dolaştı, nihayet dönüp yine evvelkine geldi. Bunun üzerine bu ayet-i kerime nazil oldu .
Diger bir rivayette ise , Ebû Hureyre (r.a.) şöyle buyurmuştur :
Bir adam Resûlullâh‘ a geldi ve “ Yâ Resûlallâh , açlıktan dermansız kaldım . “ dedi .
Resûlullâh (s.a.v.) hanımlarına haber gönderdi , onların yanlarında da hiçbir şey yoktu . Bunun üzerine Peygamber Efendimiz (s.a.v.) “ Bu adamı bu gece müsafir edecek bir adam yok mu ki Allah ona rahmet buyursun . “dedi .
Ensâr ‘ dan Ebû Talhâ (r.a.) derhal ayaga kalktı , “ Ben Yâ Resûlallâh “ dedi O adam alıp evine götürdü . Zevcesine de “ Resûlallâh ‘ın müsafirine ikram et “ diye tenbih etti .
Hanımı “ VAllahi benim yanımda çocugun azıgından başka bir şey yok. “ dedi .
O halde “ Çocugu akşam yemegi vakti uyut kandili de söndürüver , Resûlullâh ‘ ın misafiri için biz bu geceyi aç geçiştiriverelim.“ dedi. Müsafir sabahleyin Resulullah ‘a vardı .
Resulullah (s.av.) : “ Bu gece Allah fülan ve fülandan çok memnun oldu ve Allâhü Teala da haklarında bu ayet-i kerimeyi indirdi. “ buyurdular.
Cömertlik ilahi bir haslet olup , İsâr bunun son haddidir . Îsâr Râsul-i Ekrem ‘i mümeyyiz vasfıdır. Bu yüzden Allâhü Teâlâ ona “ ŞÜPHESİZ SEN BÜYÜK AHLÂK ÜZERESİN “ buyurmuştur .
Sehl bin Abdullah Tüsteri anlatıyor . MUSÂ ALEYHİSSELAM AllahÜ TEÂLÂ ‘ YA :
“ Ya Rab , Muhammed (s.av.) ile ümmetinden bazılarının cennetteki derecelerini bana göster .” dedi .
Allâhü Teâlâ : “ Ya Mûsâ , sen buna güç yetiremezsin . Fakat ben büyük derecelerinden bir dereceyi sana göstereyim . Bu derece ile onu senden ve bütün mahlukattan üstün kıldım .” buyurdu.
Ve Melekût aleminde onun makamını ve Allahü Teala’ya yakınlıgını görünce :
Ya Rab , ne ile bu dereceye yükselttin ? diye sordu.
Allahü Teâlâ : Ona verdigim yüksek ahlâk ile , buyurdu .
Hz. Musa : Bu ahlak hangisidir, diye sordu ,
Allâhü Teala : ÎSÂR ( yani başkasının ihtiyacını kendi ihtiyacına tercih etmesi ile )
BU AHLÂK İLE BANA KİM GELİRSE BEN ONU HESABA ÇEKMEKTEN HAYÂ EDER ONU CENNETİN İSTEDİGİ YERİNDE İSKÂN EDERİM . “ buyurmuştur.
Tasavvuf yolunun büyükleri bu hususta şöyle buyurmuşlardır :
" İnsan nefsi üzerinde tasarruf ve terbiye bakımından büyük tesiri olan Nakşi yolu’nun 'nun hassalarından biri de ,başkasının menfaatini kendi menfaatine tercih etmektir. Bu ise kemalat-ı insaniyedendir. Şu güzel hasleti nefsine tatbik eden peygamber ahlakıyla ahlaklanmış, sıfatlanmış olur. “ Mesela , iki kişi misafirkikte. Yatak bir. Onu kardeşine ikram etmelidir . YERMÜK HARBİNDE Huzeyfetü'l - Adeviyye hazretleri , yaralılara su verirken hepsi nefisleri üzerine diger kardeşlerini tercih ederek suyu diğerine taktim etmiştir. “
" iyilik ve takva üzerine yardımlaşın" ( S. Maide 2) Ayet- i Celilesinin tefsirinde bu husus genişce izah edilmektedir.)
İMAM -I RABBANİ EVLATLARI ŞÖYLE DÜŞÜNÜR :" Herkes müslüman olsun , Hak yolunu bulsun . Bizden evvel cennete girsin. Zengin ve alim olsun. Bizler de Hak Yolunda hadim olalım " DERLER.
.